Από τη βρεφική ηλικία φαίνεται να αποζητούμε την επιδοκιμασία και την αποδοχή των άλλων. Το κάθε «όχι», είναι ένα πλήγμα στην αυτοεκτίμησή μας, είτε πρόκειται για ερωτική απόρριψη, που είναι από τις σκληρότερες μορφές, από απλά φλερτ που δεν ευδοκίμησαν έως μια αρνητική απάντηση σε μια πρόταση γάμου, είτε για εργασιακή απόρριψη, είτε για αυτοαπόρριψη, που συμβαίνει όταν πρώτοι απορρίπτουμε τον εαυτό μας από φόβο μήπως απορριφθούμε από τους άλλους, είτε για απόρριψη από το κοινό, για εκείνους που εκτίθενται στα φώτα της δημοσιότητας.
Η απόρριψη όμως δεν είναι κάτι τελειωτικό αλλά ούτε και μη αναστρέψιμο και σίγουρα δεν πρέπει να μας κάνει να αμφιβάλλουμε για την αξία μας. Αρκεί να αναλογιστούμε πως άνθρωποι που σήμερα θεωρούνται κορυφαίοι στο είδος τους, κάποτε απορρίφθηκαν λόγω έλλειψης ταλέντου: ο Walt Disney απορρίφθηκε σε πολύ νεαρή ηλικία λόγω έλλειψης δημιουργικότητας, ο Μπετόβεν ευτυχώς για εμάς δεν ακολούθησε την προτροπή του δασκάλου του να σταματήσει την ενασχόλησή του με τη σύνθεση και ο Andy Warhol, που πάνω από 100 έργα του κοσμούν σήμερα τις αίθουσες του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, κάποτε παρακαλούσε επί ματαίω να τους δωρίσει ένα από τα αριστουργήματά του.
Τι μας διδάσκουν
Τι θα πρέπει λοιπόν να μας διδάξουν τα παραδείγματα των παραπάνω εμπνευσμένων ανδρών; Οτι όταν γινόμαστε αποδέκτες της απόρριψης κάποιου, σε οποιοδήποτε επίπεδο, δεν το αφήνουμε να μας αποθαρρύνει, ούτε και να μας οδηγήσει στην παραίτηση, αφού η αξία μας είναι αδιαπραγμάτευτη. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να δούμε την όλη διαδικασία ωφελιμιστικά, να αποδεχθούμε την αίσθηση της απόρριψης σαν μια ευκαιρία για ενδοσκόπηση, αλλά και σαν μια χρήσιμη διαδικασία για τη συναισθηματική μας ζωή. Γιατί μπορεί όλοι να φοβόμαστε το «όχι» των γύρω μας, τη μικρή αυτή αλλά ισχυρή λέξη που μπορεί να προκαλέσει αφόρητο πόνο, όμως πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτά τα «όχι» έχουν καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή μας. Γι’ αυτό πρέπει να τα αποδεχόμαστε και να τα αξιολογούμε.
Things to remember
* Ανακαλούμε ευκολότερα στη μνήμη μας τον συναισθηματικό πόνο από τον σωματικό, αφού ο εγκέφαλος μας τον αξιολογεί ως πιο σημαντικό λόγω της κοινωνικής μας φύσης και της αίσθησης του «ανήκειν» που θέλουμε να απολαμβάνουμε.
* Η απόρριψη μας αποσταθεροποιεί, πυροδοτεί την επιθετικότητα και την αυτοκαταστροφικότητα και εντείνει τον συναισθηματικό πόνο. Χρειάζεται να εκλογικεύσουμε την κατάσταση για να κατευνάσουμε τον συναισθηματικό μας πόνο, να σκεφτούμε ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι για την εικόνα που έχουν οι άλλοι για εμάς.
* Είμαστε δεκτικοί στη στήριξη που μας παρέχει το υποστηρικτικό μας δίκτυο όταν έχουμε ανάγκη να τονώσουμε την αυτοεκτίμησή μας και αν νιώθουμε ότι χρειαζόμαστε περισσότερη ενδυνάμωση, απευθυνόμαστε σε κάποιον ειδικό που μας ταιριάζει.
Αποβάλλω την πεποίθηση ότι η απόρριψη είναι συνώνυμο της αποτυχίας και της προσωπικής μου ανεπάρκειας και τη βλέπω σαν ευκαιρία για να ακολουθήσω μια καλύτερη διαδρομή και να διεκδικήσω εκ νέου πράγματα. Τη χρησιμοποιώ σαν σκαλοπάτι για εξέλιξη και ρωτώ τον εαυτό μου: τι είναι αυτό που θα πρέπει να αλλάξω στη συμπεριφορά μου, ποιο μοτίβο θα πρέπει να σπάσω και με τι θα πρέπει να το αντικαταστήσω για να έρθω πιο κοντά στην επιτυχία; Μαθαίνω λοιπόν από την απόρριψη, δεν αυτομαστιγώνομαι και χωρίς να είμαι αιθεροβάμων, δεν φοβάμαι το όχι, αφού σκέφτομαι ότι με τις σωστές διορθωτικές κινήσεις θα με φέρει πιο κοντά στο ναι που τόσο επιθυμώ.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Ειρήνη Ορφανού, συμβουλευτική ψυχολόγο MSc