Το να δίνεις υπερβολική προσοχή στη γνώμη των άλλων είναι δίκοπο μαχαίρι: μπορεί από το να σε κολακεύσει, μέχρι και να σε πληγώσει. Ολοι μας λίγο-πολύ έχουμε υπάρξει υποδουλωμένοι στη γνώμη των άλλων, αφού έχουμε νιώσει την ανάγκη να ζητήσουμε επιβεβαίωση για να νιώσουμε αρεστοί, όμορφοι, έξυπνοι, ικανοί. Αυτή μας η στάση είναι απόλυτα δικαιολογημένη, γιατί ως κοινωνικά όντα που είμαστε η ευτυχία μας εξαρτάται από την ποιότητα των σχέσεών μας. Σύμφωνα με μελέτη που έγινε, οι άνθρωποι που ανήκουν στην κατηγορία των ευτυχισμένων, θεωρούν τις στενές σχέσεις αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια. Μια άλλη έρευνα, έδειξε ότι οι 25 πιο αγαπημένες δραστηριότητες στις οποίες επιδιδόμαστε συμπεριλαμβάνουν και άλλους ανθρώπους (φαγητό, κοινωνικές συναναστροφές, καφές). Δικαιολογημένα λοιπόν θέλουμε να έχουμε την εύνοια των άλλων, αλλά και να τροφοδοτούμε τις σχέσεις μας μαζί τους. Η ανησυχία μας για τη γνώμη των άλλων πηγάζει από τον φόβο της απώλειας των φίλων ή της έλλειψης στενής σύνδεσής μας μαζί τους. Αυτός ο φόβος είναι χρήσιμος ως έναν βαθμό αφού η αμηχανία που συνοδεύεται από το αίσθημα της ντροπής μάς κινητοποιεί να συμπεριφερόμαστε με πιο ενδεδειγμένους τρόπους. Μας κάνει να μην παραβιάζουμε ηθικούς κώδικες, ενώ παράλληλα αυξάνει τις πιθανότητες να γίνουμε αποδεκτοί από τους άλλους. Ομως, αν τα επίπεδα του φόβου είναι πολύ υψηλά, είναι αντιπαραγωγικό. Το να αναρωτιέσαι συνεχώς αν είσαι αρκετά συμπαθής μπορεί να προκαλέσει άγχος και ανασφάλεια και αυτά με τη σειρά τους διώχνουν τους άλλους μακριά μας. Αυτό οδηγεί σε μια φαυλότητα και τελικά καταλήγουμε και κοινωνικά απομονωμένοι και με ανύπαρκτα επίπεδα αυτοσεβασμού.
Για να σπάσω λοιπόν τον φαύλο κύκλο
* Δεν εγκλωβίζω τη ζωή μου στη γνώμη εκείνων που δεν με αφορούν, ούτε σε ανθρώπους που δεν θα έπρεπε να αποτελούν ζήτημα στη ζωή μου. Οπως πρώτος είπε ο Σωκράτης: «Δεν πρέπει να τιμούμε όλες τις γνώμες των ανθρώπων αλλά μερικές, και όχι όλων των ανθρώπων, αλλά μερικών». * Θυμάμαι ότι όταν πρόκειται για τη ζωή μου και για οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτή, ο λόγος πέφτει αποκλειστικά σε εμένα αφού είμαι ο κύριος υπεύθυνος για ό,τι συμβαίνει σε αυτήν. Φροντίζω λοιπόν να μετριάζω τη μεγάλη ευαισθησία μου απέναντι στις ξένες γνώμες. * Υπερασπίζομαι τις αποφάσεις μου και μένω πιστός στους λόγους που με ώθησαν στο να δρομολογήσω την καθεμιά από αυτές. Εχω τα λάθη μου συμμάχους και όχι εχθρούς, αφού ξέρω καλά πως είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης μου. * Πορεύομαι με τη συνειδητοποίηση ότι ο φόβος της κριτικής, σε υπερβολικό βαθμό, είναι χαμένο παιχνίδι, αφού με απομακρύνει από το να παρουσιάσω τον αληθινό μου εαυτό. Δεν πρέπει να αποφεύγω να εκφράζω τις προτιμήσεις μου και τον εαυτό μου, διαφορετικά θα διαμορφώσω μια εικόνα στρεβλή για εμένα. Ετσι, οι γύρω μου δεν θα αγαπήσουν εμένα, αλλά τη μεταμφίεσή μου και αυτό δεν μου είναι καθόλου χρήσιμο. * Παύω να υπερτιμώ συστηματικά το πόσο πολύ και πόσο συχνά κρίνουν οι άλλοι εμένα και τις αποτυχίες μου, αφού αυτή μου η στάση με συγκρατεί και μου στερεί τη χαρά και τον αυθορμητισμό. * Υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι είναι απελευθερωτικό να επιτρέπω τις κρίσεις σε μια σημαντική για εμένα σχέση. Αφουγκράζομαι τη γνώμη εκείνων που με αφορούν αντί να εμποδίζω τον εαυτό μου να νιώσει ευάλωτος, και στην περίπτωση που ο φόβος με καταβάλλει κάνω στον εαυτό μου την ερώτηση: τι είναι αυτό που φοβάμαι ότι θα συμβεί αν με κριτικάρουν; Ποιο είναι το worst case scenario; * Δεν ξεχνώ πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν έχει απεριόριστα αποθεματικά δεδομένα. Οι κρίσεις κατακτούν μια θέση στη ζωή των ανθρώπων για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Ετσι, η κρίση κάποιου για εμένα θα είναι κάτι που δεν θα θυμάται λίγες μέρες ή και ώρες αργότερα. Το να δίνουμε μεγάλη αξία στο «τι θα πουν οι άλλοι» απαιτεί θυσίες και αν συνυπολογίσουμε όλους τους παράγοντες πιο πολύ διαταράσσει την ψυχική μας γαλήνη, παρά συμβάλλει σε αυτήν. Εξάλλου, «those who mind don’t matter, and those who matter don’t mind». Οι πραγματικά δικοί μας άνθρωποι μάς αποδέχονται όπως είμαστε και αγαπούν ακόμη και τα τρωτά μας κομμάτια. Οσον αφορά τους άλλους, ας μην τους επιτρέψουμε να μας κάνουν να νιώθουμε ενοχικά ή να αμφιβάλλουμε για την αξία μας.Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Ειρήνη Ορφανού, συμβουλευτική ψυχολόγο MSc, www.irenesblog.gr
