Το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση των ασθενειών, όμως δεδομένου ότι αυτό συνεπάγεται σημαντική δαπάνη ενέργειας για τον οργανισμό, οι επιστήμονες υποθέτουν ότι η αποφυγή των ασθενειών αποτελεί μέρος του ενστίκτου της επιβίωσής μας. Τώρα τα ευρήματα μελέτης ερευνητών από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτήν την υπόθεση.
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ικανός -μέσω της αίσθησης της όρασης και της όσφρησης- να εντοπίζει μια ασθένεια σε άλλους πριν ακόμα αυτή εμφανιστεί και ότι, για λόγους αυτοπροστασίας του οργανισμού μας, τείνουμε -χωρίς να το συνειδητοποιούμε- να αποφεύγουμε τη συναναστροφή μας με τα άτομα αυτά.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι πολύ καλός στο να εντοπίζει μια ασθένεια στους άλλους και ότι αυτό κινητοποιεί τη συμπεριφορά αποφυγής», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής κ. Mats Olsson, καθηγητής στο Τμήμα Κλινικής Νευροεπιστήμης του Ινστιτούτου Καρολίνσκα.
Για τους σκοπούς της έρευνας οι επιστήμονες ενέχυσαν αβλαβή τμήματα βακτηριδίων στον οργανισμό μιας ομάδας εθελοντών προκειμένου να ενεργοποιήσουν την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού τους.
Έτσι, οι εθελοντές ανέπτυξαν τα κλασικά συμπτώματα της νόσου – κόπωση, πόνο και πυρετό- για μερικές ώρες, κατά τις οποίες οι ερευνητές έλαβαν δείγματα των οσμών των συμμετεχόντων. Επίσης, τους φωτογράφισαν και τους μαγνητοσκόπησαν.
Στη συνέχεια το εγκεχυμένο υλικό εξαφανίστηκε από το σώμα τους και μαζί με αυτό και τα συμπτώματα.
Μια δεύτερη ομάδα εθελοντών κλήθηκε ακολούθως να μυρίσει τις οσμές και να δει τις φωτογραφίες της πρώτης ομάδας, καθώς και της ομάδας ελέγχου, η οποία περιελάμβανε υγιή άτομα. Στόχος ήταν οι εθελοντές τις δεύτερης ομάδας να βαθμολογήσουν το πόσο τους άρεσαν οι απεικονιζόμενοι, ενώ παράλληλα υποβάλλονταν σε μαγνητική τομογραφία προκειμένου να καταγραφεί η αντίδραση του εγκεφάλου τους.
Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες της δεύτερης ομάδας καλούνταν να δηλώσουν, κοιτάζοντας απλώς τις φωτογραφίες, ποιοι από τους απεικονιζομένους τους φαίνονταν άρρωστοι, ποιους θεωρούσαν ελκυστικούς και με ποιους θα μπορούσαν να έχουν κοινωνικές συναναστροφές.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι οι άνθρωποι τείνουν να προτιμούν τους υγιείς ανθρώπους και είναι πιο πρόθυμοι να συνάψουν σχέσεις μαζί τους συγκριτικά με τους αρρώστους», είπε ο κ. Mats Olsson.
Ο καθηγητής πιστεύει ότι αυτό αποτελεί μια βιολογική επιβεβαίωση ότι η επιβίωση συνεπάγεται εκ φύσεως την αποφυγή της μόλυνσης.
«Η κοινή λογική μάς λέει ότι πρέπει να υπάρχει ένα βασικό ρεπερτόριο συμπεριφοράς που στηρίζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Η αποφυγή ωστόσο δεν αποτελεί απαραίτητα μια καλή επιλογή αν κάποιος έχει μια στενή σχέση με το άτομο που νοσεί», επισημαίνει ο ειδικός. Και προσθέτει: «Για παράδειγμα, υπάρχουν λίγα άτομα εκτός από τα παιδιά σας που θα θέλατε να τα φιλήσετε ενώ είναι κρυωμένα. Με άλλα λόγια ένα σήμα ύπαρξης ασθένειας μπορεί να ενισχύσει την επιθυμία για φροντίδα σε μια στενή σχέση».
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο «Proceedings of the National Academy of Sciences».
