Οι κιρσοί είναι οι παθολογικά διατεταμένες φλέβες που διαγράφονται ανάγλυφα στα πόδια. Αν και η ακριβής αιτία εμφάνισής τους δεν έχει αποσαφηνιστεί, σημαντικό ρόλο φαίνεται ότι παίζει η κληρονομικότητα. Άλλοι παράγοντες που προδιαθέτουν στην εμφάνισή τους είναι η ακινησία, η ζέστη, η παχυσαρκία και ειδικά στις γυναίκες η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση και γενικά οι ορμονικές μεταβολές.

Συμπτώματα και επιπλοκές

Οι κιρσοί, εκτός από αισθητικό πρόβλημα, συνήθως συνοδεύονται και από συμπτώματα, με κυριότερα το οίδημα, το αίσθημα βάρους, το κάψιμο, τη φαγούρα και τις νυχτερινές κράμπες. Ανάλογα όμως με την έκταση του προβλήματος, μπορούν να εμφανίσουν επιπλοκές, όπως θρόμβωση, αιμορραγία και δερματικές βλάβες, που μπορεί να εξελιχθούν σε άτονα έλκη, επιπλοκές οι οποίες επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς και σε προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή του.

Για τη διάγνωση

Η διάγνωση στηρίζεται στην ενδελεχή κλινική εξέταση, για την ακριβέστερη όμως εικόνα των ιδιαιτεροτήτων κάθε ασθενούς, ιδιαίτερα προεγχειρητικά, είναι αναγκαία η διενέργεια έγχρωμης υπερηχητικής αγγειογραφίας (triplex).

Η αντιμετώπιση

Η θεραπεία σε αρχικό στάδιο, όταν ο κίνδυνος επιπλοκών είναι μικρός, μπορεί να είναι συντηρητική και βασίζεται κυρίως στη χρήση ελαστικής κάλτσας διαβαθμισμένης συμπίεσης. Η οριστική λύση όμως είναι η χειρουργική, ειδικά σε περιπτώσεις όπου ήδη έχουν εμφανιστεί επιπλοκές.
Η κλασική χειρουργική αντιμετώπιση, η εκρίζωση δηλαδή της «ελαττωματικής» φλέβας και των κλάδων της μέσω χειρουργικών τομών, αποτέλεσε για πολλά χρόνια τη μοναδική επιλογή. Ο τραυματικός όμως χαρακτήρας της επέμβασης και η καθυστερημένη μετεγχειρητική αποκατάσταση, σε συνδυασμό με τις νεότερες γνώσεις μας για την παθογένεση των κιρσών, οδήγησαν στην ανάπτυξη νέων, λιγότερο επεμβατικών τεχνικών. Με τις νέες αυτές τεχνικές «ενδοφλεβικής εξάλειψης» (endovenous ablation) επιτυγχάνεται η καταστροφή της «ελαττωματικής» φλέβας μέσω της εφαρμογής τοπικής θερμότητας με λέιζερ ή ραδιοσυχνότητες (RF).
Η ενδοφλεβική τεχνική, λοιπόν, επιτρέπει τη διενέργεια της επέμβασης με τοπική αναισθησία, ενώ οι χειρουργικές τομές είναι μικρές και δεν απαιτούν ράμματα. Ο ασθενής μπορεί να περπατήσει μόλις βγει από το χειρουργείο και ήδη από την επόμενη μέρα να επιστρέψει με ασφάλεια στη δουλειά του φορώντας μόνο μία ειδική ελαστική κάλτσα για ένα μήνα περίπου.
Τα πλεονεκτήματα της άμεσης μετεγχειρητικής αποκατάστασης, το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και η δυνατότητα διενέργειας υπό τοπική αναισθησία έχουν καθιερώσει την ενδοφλεβική εξάλειψη ως κύρια μέθοδο στην αντιμετώπιση των κιρσών, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι αποτελεί πανάκεια, αφού και η «κλασική» ανοικτή μέθοδος εξακολουθεί να είναι απαραίτητη σε περιπτώσεις όπου ανατομικοί περιορισμοί (μέγεθος ή πορεία φλέβας) ή άλλοι παράγοντες (προηγηθείσα θρόμβωση ή σκληροθεραπεία της μείζονος σαφηνούς φλέβας) δεν επιτρέπουν την εφαρμογή της ενδοφλεβικής μεθόδου. Σε κάθε περίπτωση, ο προσεκτικός προεγχειρητικός σχεδιασμός και η εξατομικευμένη για κάθε ασθενή επιλογή της κατάλληλης μεθόδου θεραπείας αποτελούν τη σημαντικότερη προϋπόθεση για την επιτυχή χειρουργική αντιμετώπιση.


Ο δρ. Χρήστος Ι. Ρηγόπουλος, αγγειολόγος-αγγειοχειρουργός, επιμελητής Αγγειοχειρουργικής Κλινικής στην «Ευρωκλινική Αθηνών», επιστημονικός υπεύθυνος του Αγγειολογικού Τμήματος της Κλινικής «Cosmetic Derma Medicine», site: www.aggeioxeirourgiki.eu., Facebook: Ιατρείο Αγγειακών Παθήσεων Δρ. Χρήστος Ι. Ρηγόπουλος (@rigopoulosvascular).