Η υπογλυκαιμία είναι μια κατάσταση που μπορεί να εμφανιστεί σε επίπεδα τιμών σακχάρου αίματος χαμηλότερα των 70 mg/dl και ανάλογα τον οργανισμό.
Τα συμπτώματα ανάλογα με το εύρος της υπογλυκαιμίας είναι:· Ιδρώτας, ρίγος· Τρέμουλο· Νευρικότητα και άγχος· Ευερεθιστότητα ή ανυπομονησία· Σύγχυση και παραλήρημα· Ταχυπαλμία· Ζάλη· Πείνα ή ναυτία· Αϋπνία· Θολωμένη ή μειωμένη όραση· Μυρμηγκιάσματα ή μουδιάσματα στα χείλη και στη γλώσσα· Πονοκέφαλος· Αδυναμία ή κόπωση· Θυμός, πείσμα, ή θλίψη· Έλλειψη συνεργασίας· Εφιάλτες ή κλάμα στον ύπνο· Επιληπτικές κρίσεις, σπασμοί· Απώλεια συνείδησης
Γιατί το καλοκαίρι επηρεάζονται τα επίπεδα γλυκόζης στον οργανισμό;Το σάκχαρο επηρεάζεται από την υψηλή θερμοκρασία, καθώς αυξάνεται η ροή του αίματος με αποτέλεσμα να απορροφάται ταχύτερα η ινσουλίνη από τον οργανισμό. Επιπλέον, συνήθως αυξάνεται και η σωματική δραστηριότητα η οποία σε συνδυασμό με τις υψηλότερες θερμοκρασίες, έχει σαν αποτέλεσμα την έντονη εφίδρωση. Η έντονη εφίδρωση αν δεν συνοδεύεται από αυξημένη πρόσληψη υγρών και ηλεκτρολυτών, μπορεί να δημιουργήσει αφυδάτωση στον οργανισμό αυξάνοντας τα επίπεδα γλυκόζης στον οργανισμό. Συχνά όμως αλλάζουμε και διατροφικές συνήθειες τόσο ως προς την πρόσληψη του είδους όσο και της συχνότητας των γευμάτων μας. Όσο περισσότερες αλλαγές κάνουμε, τόσο ευκολότερα επηρεάζονται οι ανάγκες του οργανισμού μας. Τα άτομα που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή με ινσουλίνη ή σουλφονυλουρίες έχουν σχετικώς αυξανόμενο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν την κατάσταση της υπογλυκαιμίας.
Τι πρέπει να προσέχουμε για να αποφύγουμε τις υπογλυκαιμίες;·Φροντίζουμε να κάνουμε μικρά – συχνά και ελαφριά γεύματα. Για να μην παραλείπουμε τα προγραμματισμένα γεύματά μας, μπορούμε να φτιάξουμε μερικά σνακ σε μερίδες.·Αυξάνουμε τη συχνότητα των μετρήσεων κατά τη διάρκεια της ημέρας κυρίως αν πρόκειται να έχουμε πιο έντονη σωματική δραστηριότητα απ’ ότι συνήθως.·Καλό είναι να είμαστε με παρέα που έχουμε ενημερώσει και γνωρίζει πώς να αντιδράσει στην πιθανότητα υπογλυκαιμίας. ·Αν και εφόσον χρειαστεί, με τη συμβουλή του γιατρού μας, αναπροσαρμόζουμε την δοσολογία της φαρμακευτικής μας αγωγής (κυρίως όσοι λαμβάνουν ινσουλίνη). Σε καμία περίπτωση δεν σταματάμε την αγωγή μας.·Το αλκοόλ, ενώ ανήκει στην κατηγορία των υδατανθράκων, έχει υπογλυκαιμική αντίδραση, γι΄αυτό πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο και ποτέ νηστικοί.
Τι κάνουμε σε περίπτωση υπογλυκαιμίας;Ακολουθούμε τον «κανόνα του 15» που σημαίνει ότι:1.Μόλις αντιλαμβανόμαστε τα συμπτώματα, κάνουμε μέτρηση ώστε να πιστοποιήσουμε ότι πράγματι πρόκειται για υπογλυκαιμία2. Καταναλώνουμε 15-20 γραμμάρια γλυκόζης (ή απλούς υδατάνθρακες)3. Επανελέγχουμε το σάκχαρο μετά από 15 λεπτά 4. Εάν η υπογλυκαιμία συνεχίζει, επαναλαμβάνουμε τα προηγούμενα βήματα. Μόλις το σάκχαρο επανέλθει στα φυσιολογικά, τρώμε ένα μικρό σνακ, αν το προγραμματισμένο γεύμα είναι μετά από 1 ή 2 ώρες και ενημερώνουμε το γιατρό μας.
Τι πρέπει να έχουμε πάντα μαζί μας;· Φιαλίδια ή δισκία γλυκόζης· Έτοιμα συσκευασμένα σε μερίδες σνακ (π.χ. τοστ, κράκερ, φρούτα, αποξηραμένα φρούτα, μπάρες δημητριακών)· Νερό και ηλεκτρολύτες για την καλή ενυδάτωση του οργανισμού· Μετρητή και ταινίες μέτρησης σακχάρου· Ένεση γλυκογόνου (για περιπτώσεις σοβαρής υπογλυκαιμίας).Ακολουθώντας αυτούς τους απλούς κανόνες, οι διακοπές μας θα είναι σίγουρα πιο ανέμελες.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον Μιχάλη Τσιλιμιγκάκη, Διαιτολόγο, Αντιπρόεδρο Ελληνικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Επιστημονικής Διατροφής Αθλητών, και επιστημονικό συνεργάτη της ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΓΩΝΙΑΣ