Sandra Bullock, Kate Beckinsale, Sharon Stone και Demi Moore. Τι κοινό μπορεί να έχουν όλες οι παραπάνω; Μένουν ανέγγιχτες από τον χρόνο, σαν να έχουν κάνει συμφωνία με τον διάβολο, όπως ο Φάουστ. Φυσικά, δεν ξεχνάμε και τις εγχώριες σταρ. Πριν από 2-3 δεκαετίες, το πανελλήνιο αναρωτιόταν τι ακριβώς έκανε η εθνική μας σταρ Αλίκη Βουγιουκλάκη και διατηρούνταν ίδια και απαράλλακτη. Σήμερα, η ίδια απορία αφορά τη «βασίλισσα της νύχτας» Ζωζώ Σαπουντζάκη. Το μυστήριο θα λυνόταν εύκολα αν παρατηρούσαμε τις μαμάδες τους. Για όλα φταίνε τα γονίδια, λοιπόν; Ή μήπως πίσω από την εκπληκτική εμφάνισή τους κρύβεται ένας καλός πλαστικός; Αν το σκεφτόμαστε αυτό, καλύτερα να αναθεωρήσουμε. Οι περισσότερες γυναίκες πια, διασημότητες και μη, έχουμε στην ατζέντα μας το τηλέφωνο ενός καλού πλαστικού, μιας αισθητικού, ενός εξαιρετικού δερματολόγου. Ωστόσο, δεν φαινόμαστε όλες νεότερες από την ηλικία μας. Για παράδειγμα, η Sophia Loren, που γερνάει πολύ πιο όμορφα από τη συνομήλική της Brigitte Bardot. Αλλά το ίδιο παρατηρούμε και σε απλές, κοινές θνητές, τις γυναίκες της διπλανής πόρτας. Τι συμβαίνει, λοιπόν, και κάποιες γυναίκες μοιάζουν σαν να τις ξέχασε ο χρόνος;
Τι λένε οι νέες μελέτες
Πρόσφατα η βρετανική εταιρεία ιατρικής γενετικής «23andMe» (η ονομασία είναι εμπνευσμένη από τα 23 ζεύγη χρωματοσωμάτων) διεξήγαγε μια μελέτη σχετικά με το DNA μας και το φαινόμενο της ενδογενούς γήρανσης. Από τα περίπου 20.000 γονίδια που αναλύθηκαν, βρέθηκαν περίπου 2.000 που κρύβουν το μυστικό της παρατεταμένης νιότης. Οι γενετιστές μιλούν για έναν συγκεκριμένο κώδικα, μοναδικό σαν δακτυλικό αποτύπωμα, στο DNA των ανθρώπων που δείχνουν πολύ νεότεροι από την ηλικία τους. Το πόρισμα κατέδειξε ότι όλοι έχουμε αυτά τα συγκεκριμένα γονίδια, απλώς δεν είναι σε όλους μας τόσο ενεργά στον γενετικό μας κώδικα όσο σε εκείνους που… δεν λένε να γεράσουν.
Είναι στο χέρι μας!
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ευχάριστα νέα ακόμη και για εκείνους που δεν έχουν τόσο «ζωηρά» νεανικά γονίδια: Η καθυστέρηση της ενδογενούς γήρανσης είναι ουσιαστικά στο χέρι μας, επισημαίνουν οι ειδικοί. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Νίκος Μανιάτης, καθηγητής Ανθρώπινης Γενετικής του Πανεπιστημίου UCL του Λονδίνου, στο 11ο συνέδριο της Ελληνικής Ακαδημίας Αντιγήρανσης, «τα γονίδια αποτελούν το 50% της γήρανσης. Το υπόλοιπο 50% εξαρτάται αποκλειστικά από τον τρόπο που θα διαχειριστούμε τον εαυτό μας». Για παράδειγμα, η γλυκοζυλίωση των πρωτεϊνών -κυρίως του κολλαγόνου- είναι ο κύριος παράγοντας δημιουργίας της ενδογενούς γήρανσης. Η κατανάλωση υδατανθράκων ταχείας αποδέσμευσης (γλυκά, ψωμί, μακαρόνια, ρύζι, πατάτες) σε ποσοστό μεγαλύτερο της παράλληλης πρωτεϊνικής πρόσληψης (αυγά, πουλερικά, ψάρια, κρέας κ.λπ.), σε κάθε γεύμα, δημιουργεί τη λίμναση του σακχάρου στο αίμα, με συνέπεια τη συγκέντρωσή του πάνω στο κολλαγόνο και την καταστροφή του. Αποτέλεσμα η χαλάρωση του δέρματος, η κατεξοχήν έκφραση της ενδογενούς γήρανσης.
Το μυστικό της μακροζωίας
Το κύτταρο καθημερινά συνθέτει πρωτεΐνες υπεύθυνες για την καλή λειτουργία του οργανισμού. Όμως κατά τη διάρκεια αυτής της παραγωγής δημιουργούνται και απόβλητα, καθώς και «λάθος» πρωτεΐνες. Αν αυτά παρέμεναν και λίμναζαν μέσα του, μοιραία θα το οδηγούσαν σε κυτταρικό θάνατο. Τα πρωτεολυτικά ένζυμα, με σπουδαιότερο το πρωτεάσωμα, αναλαμβάνουν την καταστροφή τους και έτσι διατηρείται ανέπαφη η κυτταρική λειτουργία. Δηλαδή, τα ένζυμα αυτά είναι κάτι σαν το «εργοστάσιο ανακύκλωσης» του κυττάρου. Όμως, καθώς περνούν τα χρόνια, το πρωτεάσωμα δεν δουλεύει με τον ίδιο ρυθμό. Ευτυχώς υπάρχουν 8 κατηγορίες ουσιών που μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία του, επιμηκύνοντας έτσι τη ζωή των κυττάρων.
Τα 8 συστατικά της νιότης
* Πολυπεπτίδια: Αλυσίδα αμινοξέων που διεγείρουν τον σχηματισμό των πρωτεϊνών νεότητας, όπως το κολλαγόνο και η ελαστίνη.
* Ω-λιπαρά οξέα: Έχουν ισχυρή αντιγηραντική δράση, προστατεύουν από τις φλεγμονές και θωρακίζουν την κυτταρική λειτουργία. Βρίσκονται σε πλούσια ποσότητα στα φυτικά έλαια.
* Βιταμίνη C: Αντιοξειδωτική ουσία που ενισχύει τη σύνθεση του κολλαγόνου.
* Βιταμίνη E και πολυφαινόλες: Ισχυροί παράγοντες που προστατεύουν το κύτταρο από τις οξειδωτικές επιθέσεις των ελευθέρων ριζών, μιας και «προσφέρονται» να οξειδωθούν αντί αυτού.
* Ενυδατικές-θρεπτικές ουσίες: Αυξάνουν τον όγκο των λιπιδίων της επιδερμίδας και δρουν αποκαθιστώντας τον όγκο και την πυκνότητά της.
* Καρνιτίνη: Σπουδαίος αντιγλυκοζυλιωτικός παράγοντας που προσφέρεται «εθελοντικά» για γλυκοζυλίωση, προκειμένου να μένει ανέπαφο το κολλαγόνο.
* Ρεσβερατρόλη: Διεγείρει την έκφραση του SIRT1 γονιδίου, που είναι υπεύθυνο για την κυτταρική μακροζωία. Υπάρχει άφθονη στο κόκκινο κρασί.Ένας απλός τρόπος να ελέγξουμε τον βαθμό της ενδογενούς γήρανσης είναι να γδυθούμε και να παρατηρήσουμε τον βαθμό αλλοίωσης των ιστών του δέρματος στα μέρη που δεν βλέπει ποτέ ο ήλιος
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΔΑΣΗ, δερματολόγο-αφροδισιολόγο, πρόεδρο της Ελληνικής Ακαδημίας Αντιγήρανσης (www.mariakardasi.gr).