Αυτή είναι η αιτία κάθε διαζυγίου

Ο Dr. John Gottman, ένας από τους μεγαλύτερους συμβούλους σχέσεων και γάμου και συγγραφέας του βιβλίου “The Seven Principles for Making Marriage Work: A Practical Guide from the Country’s Foremost Relationship Expert” δαπάνησε τέσσερις δεκαετίες για να λύσει τον γρίφο των γάμων που έχουν άδοξο τέλος, τι πραγματικά δημιουργεί ένα ρήγμα ανάμεσα σε δύο ανθρώπους και κατά πόσο αυτό μπορεί να διορθωθεί. Έπειτα από μια τεράστια έρευνα γύρω από τα θέματα αυτά ο Dr. Gottman παρατήρησε πως τα ζευγάρια που χωρίζουν έχουν ένα κοινό μοτίβο, προσδιορίζοντας πως αυτό είναι και ο #1 προγνωστικός δείκτης του διαζυγίου. Είστε έτοιμοι για την μεγάλη αποκάλυψη;

Η κάθε είδους περιφρόνηση, αυτή που ο άλλος αντιδρά όταν του λες κάτι και γυρίζει τα μάτια προς τα πάνω, που δείχνει έντονα ότι αισθάνεται αηδία με κάτι που κάνεις, η περιφρόνηση που έρχεται επίσης με αρνητικές σκέψεις. Πολλοί από εμάς την έχουμε νιώσει για κάποιον σύντροφο μας (και δείξει), αλλά ακόμα κι αν την αισθάνεστε και τώρα για τον σύντροφο σας δεν σημαίνει πως είστε καταραμένες να χωρίσετε.

Ο Mike McNulty του Gottman Institute διασαφηνίζει όλα όσα πρέπει να ξέρει ένα ζευγάρι, συμπεριλαμβανομένων γιατί η περιφρόνηση είναι τόσο επιζήμια σε μια σχέση, πώς να την αντιμετωπίσετε και, το πιο σημαντικό, πώς να την σταματήσετε.

Είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε ενοχλημένες κάποιες φορές με διάφορα πράγματα που σχετίζονται με τον σύντροφο μας, ή να διαφωνούμε, αλλά όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να φτάνει στο σημείο της περιφρόνησης, αυτό είναι ανθυγιεινό, λέει ο  McNulty. Όλα τα ζευγάρια έχουν προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζονται, επανεμφανίζονται ή την θέση τους παίρνουν άλλα. Το θέμα είναι πως επιλέγουμε να τα χειριστούμε: με ευγένεια ή με περιφρόνηση; Αυτό είναι και που θα καθορίσει αν θα συνεχίσουμε να είμαστε ένα υγιές ζευγάρι ή αν έχουμε υπογράψει την ημερομηνία λήξης μας. Τα ζευγάρια που δεν συζητούν τα προβλήματα τους είναι και αυτά με τον μεγαλύτερο βαθμό κινδύνου για ένα διαζύγιο. Τα ζευγάρια που βαίνουν προς τον χωρισμό έχουν τις χαρακτηριστικές τάσεις: θυμώνουν εύκολα μεταξύ τους. Παράλληλα χρησιμοποιούν αυτό που λέμε «οι τέσσερις καβαλάρηδες της Αποκάλυψης»: κριτική, περιφρόνηση, κωλυσιεργία και αμυντική στάση. Αυτό οδηγεί και σε σωματικές εκρήξεις, μεγαλύτερη ποσότητα ορμονών απελευθερώνεται, η παλμοί της καρδιάς πολλαπλασιάζονται, οι μύες βρίσκονται σε ένταση, το δέρμα ζεσταίνεται και ιδρώνει. Σας θυμίζει κάτι αυτό; Αν έχετε έρθει αντιμέτωπη με μια τέτοια κατάσταση, τότε σίγουρα θα ξέρετε πως οι ψυχικοί λόγοι που σας οδήγησαν εκεί δεν σας διευκόλυναν για να κάνετε μια πολιτισμένη συζήτηση. Σε αυτή τη φάση, όταν τα πράγματα έχουν ξεφύγει τόσο, το ζευγάρι δεν μπορεί να λάβει νέες πληροφορίες  και χάνει την αίσθηση του χιούμορ και της δημιουργικότητας του διαλόγου. Με άλλα λόγια, θα ήταν προτιμότερο το ζευγάρι να μιλήσει κάποιες στιγμές αργότερα, όταν και οι δύο θα αισθάνονται πιο ήρεμοι.

Ακόμη κι αν εσείς και ο σύντροφός σας βρεθήκατε σε μια έντονη διαφωνία τελευταία, αυτό δεν σημαίνει πως οδεύετε προς την καταστροφή. «Οι σχέσεις πεθαίνουν από τον πάγο, όχι από την φωτιά», υποστηρίζει ο McNulty. Κάποια ζευγάρια καταλήγουν να μην πιστεύουν καθόλου στον διάλογο. Θεωρούν τις διενέξεις και τις διαφωνίες κάτι τρομερά δύσκολο και επίπονο κι έτσι, παραιτούνται. Μεγαλώνουν την απόσταση μεταξύ τους και καταλήγουν να είναι περισσότερο σαν συγκάτοικοι, παρά σαν σύζυγοι. Στο τέλος, η συναισθηματική αποδέσμευση είναι η απόλυτη ένδειξη πως ένα ζευγάρι κατευθύνεται προς το διαζύγιο. «Αν ακόμη διαφωνείτε μεταξύ σας, καβγαδίζετε και θυμώνετε, τότε δεν έχετε φτάσει ακόμα στο σημείο της παράδοσης», λέει ο McNulty.

Το γύρισμα των βολβών των ματιών προς τα πάνω είναι η πιο συνηθισμένη αντίδραση περιφρόνησης. Εκτός από αυτή την αντίδραση, το ανασήκωμα του άνω χείλους που δημιουργεί μια χλεύη, είναι άλλο ένα σημάδι περιφρόνησης. Αυτές οι κινήσεις αποτελούν συνολικές στάσεις απέχθειας προς τον σύντροφο σας και ενδεχομένως ένας τρόπος να νιώσετε εσείς ανωτερότητα. Κάποιες φορές η περιφρόνηση έρχεται και λεκτικά. Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι συζητά για τις δουλειές του σπιτιού και λέει ο ένας «στην οικογένεια μου, νοιαζόμασταν περισσότερο για την καθαριότητα του σπιτιού». Η σιωπηλή κατάληξη της πρότασης αυτής είναι «…στην δική σου μάλλον όχι». Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι «η οικογένεια μου είναι ανώτερη από τη δική σου». Η περιφρόνηση χωρίς τις εκφράσεις του προσώπου μπορεί να είναι το ίδιο ή και περισσότερο σκληρή.

Τώρα που ξέρετε πόσο επιβλαβής είναι η περιφρόνηση, εδώ είναι τα πέντε πράγματα που μπορείτε να κάνετε στη σχέση σας για να χειριστεί τις συγκρούσεις καλύτερα:

1.      Να είστε σε επιφυλακή για τις δικές σας κακές αντιδράσεις (μάτια που ανεβοκατεβαίνουν, στόματα που στραβώνουν, παθητικά σχόλια που στόχο τους έχουν την επίθεση).

2.      Δώστε στις προσδοκίες σας έναν έλεγχο της πραγματικότητας. «Τα ζευγάρια συχνά εξιδανικεύουν ο ένας τον άλλο και στο τέλος περιμένουν τόσα πολλά», εξηγεί ο McNulty. Ο ίδιος προτείνει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας πως ο σύντροφος μας είναι ένας διαφορετικός άνθρωπος από εμάς, με διαφορετικές απόψεις και ένα διαφορετικό σύνολο των θεμελιωδών αναγκών του. Δεν γίνουμε να συμφωνούμε σε όλα μαζί του και πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτό, προκειμένου να διατηρήσουμε τη σχέση μας σε μια αρμονία. Η πλειονότητα των προβλημάτων μεταξύ ενός ζευγαριού τους ακολουθεί συνέχεια (όπου το 69% των προβλημάτων είναι καθημερινότητας και μόλις το 31% επιλύονται με απλές διαδικασίες). Οπότε πρέπει να μάθουμε να συμβιβαζόμαστε.

3.      Γυρίστε το θέμα γύρω από τον εαυτό σας. Όταν πρόκειται για κάτι που σας τσιγκλάει πολύ, αναρωτηθείτε «γιατί με ενοχλεί τόσο αυτή η συμπεριφορά; Μπορώ να μάθω να ζω με αυτή;». Αν όχι, δοκιμάστε να βρείτε τον τρόπο ή ζητήστε συμβουλές για να μάθετε κάποιους μηχανισμούς αντιμετώπισης των προστριβών με τον σύντροφο σας. Αλλά όπως επισημαίνει ο McNulty «στον γάμο πρέπει να μάθουμε να επιλέγουμε τις μάχες μας».

4.      Αντί να νιώσετε θυμό για τον σύντροφο σας όταν εκείνος εκφράζει τις θέσεις του που σας βρίσκουν αντίθετες, προκαλέστε τον εαυτό σας με το να προσπαθήσετε να εισχωρήσετε σε αυτό που σας λέει εκείνος. Αυτό θα σας κάνει να εξασκήσετε την υπομονή σας στον διάλογο.

5.      Όταν έρθει η ώρα να δώσετε φωνή στα συναισθήματα και τις σκέψεις σας, θυμηθείτε να διαμαρτυρηθείτε απαλά και με ευγένεια, αποφεύγοντας να κατηγορήσετε το άλλο πρόσωπο. Μιλήστε για τα συναισθήματα σας και για το πώς αισθάνεστε χωρίς να επιρρίψετε ευθύνες και να ασκήσετε κριτική στον σύζυγο σας. Αυτές οι μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μας είναι αρκετά απλές και κάνουν πραγματικά τη διαφορά.