Είναι λέξεις που τις χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας, αλλά στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε το ακριβές τους νόημα. Τι διαφοροποιεί, άραγε, τον παθολόγο από τον ειδικό παθολόγο και πόσο διαφορετικό νόημα έχει το τρέξιμο από το τζόγκινγκ; Ακόμη: Πότε πρόκειται για τροφική αλλεργία και πότε για δυσανεξία; Χρειάζομαι οφθαλμίατρο ή οπτομέτρη; Και, τελικά, να κάνω αξονική ή μαγνητική τομογραφία;
Αξονική VS μαγνητικής
Πρόκειται για μεθόδους που απεικονίζουν με μεγάλη ευκρίνεια τα εσωτερικά μας όργανα και δίνουν χρήσιμες πληροφορίες για τυχόν δυσλειτουργίες στην περιοχή. Η αξονική απεικονίζει πολύ καλά τα οστά (π.χ. κατάγματα), τον πνεύμονα, το πεπτικό σύστημα και τις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς. Χρησιμοποιείται σε επείγουσες καταστάσεις για να διαπιστωθεί μια αιμορραγία, ένα οξύ εγκεφαλικό ή οξείες παθήσεις της κοιλιάς. Είναι πιο σύντομη από τη μαγνητική (διαρκεί μέχρι 10΄) και πιο φτηνή. Η μαγνητική από την άλλη χρησιμοποιείται για τον έλεγχο όλου του σώματος και κυρίως του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκέφαλος, σπονδυλική στήλη). Το βασικό της πλεονέκτημα είναι ότι δεν επιβαρύνει τον οργανισμό με ακτινοβολία (όπως η αξονική), γιατί λειτουργεί με μαγνητικό πεδίο. Είναι πιο λεπτομερής από την αξονική και δίνει περισσότερες πληροφορίες για τη φύση της βλάβης. Απαιτεί, όμως, από τον ασθενή να παραμείνει ακίνητος για περίπου 40΄ σε πολύ κλειστό χώρο και είναι ακριβότερη.
Τρέξιμο VS τζόγκινγκ
Το τρέξιμο είναι πιο γρήγορο από το τζόγκινγκ. Ο διασκελισμός είναι μεγαλύτερος από 50 εκ. και υπάρχουν στιγμές που και τα δύο πόδια είναι στον αέρα. Όταν τρέχουμε, μπορούμε να καλύψουμε απόσταση ενός χιλιομέτρου σε λιγότερο από 7,5΄. Πρόκειται για έντονη αεροβική άσκηση, γι’ αυτό και απαιτεί καλή φυσική κατάσταση. Κατά μέσο όρο, με 30΄ τρέξιμο καίμε 250-300 θερμίδες. Πριν ξεκινήσει όμως κανείς συστηματικά το τρέξιμο, καλό είναι να κάνει προληπτικά έναν καρδιολογικό έλεγχο. Το τζόγκινγκ από την άλλη έχει μικρότερο διασκελισμό (γύρω στα 40 εκ.) και είναι ουσιαστικά ένας πιο αργός και σταθερός τύπος τρεξίματος. Κάνοντας τζόγκινγκ για 30΄, μπορούμε να κάψουμε περίπου 200-250 θερμίδες. Δεν ενδείκνυται για ανθρώπους με έντονα προβλήματα στα γόνατα, στην καρδιά και στη μέση.
Παθολόγος VS ειδικού παθολόγου
Στην Ελλάδα έχει λανθασμένα καθιερωθεί να αποκαλείται παθολόγος ο πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής, δηλαδή ο γιατρός. Από την άλλη μεριά, ο ειδικός παθολόγος, εκτός των 6 χρόνων σπουδών ιατρικής, έχει κάνει και πέντε τουλάχιστον χρόνια ειδικότητα παθολογίας. Στην πραγματικότητα, δηλαδή, ο γιατρός που αποκαλούμε παθολόγο είναι ειδικός παθολόγος.
Φυσίατρος VS φυσικοθεραπευτή
Φυσίατρος είναι ο ειδικός γιατρός που επικεντρώνεται στην πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία των ασθενών που οι δυνατότητές τους να ανταποκριθούν στις καθημερινές τους ανάγκες έχουν προσωρινά ή μόνιμα διαταραχθεί (αυτή η δυσλειτουργία μπορεί να είναι αποτέλεσμα μυοσκελετικών, νευρομυϊκών, καρδιαγγειακών ή αναπνευστικών παθήσεων). Ασχολείται με την αποκατάσταση των ασθενών μετά από σοβαρές ορθοπεδικές ή άλλες επεμβάσεις, τραυματισμούς, νοσηλεία στη μονάδα εντατικής θεραπείας και σοβαρές ασθένειες (π.χ. εγκεφαλικό). Είναι υπεύθυνος για την κατάρτιση του προγράμματος αποκατάστασης που πρέπει να ακολουθήσει ο κάθε ασθενής (π.χ. κινησιοθεραπεία, ηλεκτροθεραπεία) και την εκτέλεση του προγράμματος πραγματοποιεί ο φυσικοθεραπευτής (απόφοιτος Τ.Ε.Ι. Φυσικοθεραπείας). Η αποκατάσταση διενεργείται σε κέντρα αποκατάστασης, σε ιατρεία και εργαστήρια φυσικής ιατρικής και αποκατάστασης, καθώς και σε φυσικοθεραπευτήρια, με δεδομένο ότι ο φυσικοθεραπευτής συνεργάζεται με τον φυσίατρο για την αποκατάσταση των ασθενών.
Τροφική αλλεργία VS τροφικής δυσανεξίας
Η τροφική αλλεργία έχει να κάνει με την αντίδραση του οργανισμού, η οποία προέρχεται από το ανοσοποιητικό σύστημα. Ένας αλλεργικός, ακόμα και αν καταναλώσει ελάχιστη ποσότητα ενός «ύποπτου» τροφίμου, μπορεί να εμφανίσει αλλεργική αντίδραση (π.χ. εξανθήματα), ενώ υπάρχει κίνδυνος ακόμη και αναφυλακτικού σοκ (με σοβαρά συμπτώματα, όπως δύσπνοια, πτώση της πίεσης και απώλεια συνειδήσεως), το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί αμέσως (με αυτοένεση αδρεναλίνης) και απαιτεί τη μεταφορά του πάσχοντος στο νοσοκομείο.
Η τροφική δυσανεξία από την άλλη πλευρά δεν είναι επικίνδυνη για τη ζωή του ασθενούς. Ουσιαστικά, ο οργανισμός δεν ανέχεται κάποιο τρόφιμο (π.χ. το γάλα), γι’ αυτό και αντιδρά με συμπτώματα που περιορίζονται στο γαστρεντερικό σύστημα (π.χ. πόνος στην κοιλιά, διάρροια).
Οφθαλμίατρος VS οπτομέτρη
Ο οφθαλμίατρος ασχολείται με την παθολογία των ματιών (π.χ. γλαύκωμα, καταρράκτης), ενώ το αντικείμενο του οπτομέτρη είναι η συνταγογράφηση γυαλιών ή φακών επαφής για τη μυωπία, την υπερμετρωπία, τον αστιγματισμό και την πρεσβυωπία, αφού προηγουμένως υποβάλει τον ασθενή σε διαθλαστικό έλεγχο. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η διάκριση μεταξύ των δύο είναι ξεκάθαρη. Στην Ελλάδα, όμως, η διάκριση δεν είναι σαφής, γι’ αυτό και οι οφθαλμίατροι συνταγογραφούν και γυαλιά οράσεως. Σε κάθε περίπτωση, ο οπτικός είναι αυτός που εκτελεί στη συνέχεια τη συνταγή του οφθαλμίατρου ή του οπτομέτρη για τα γυαλιά οράσεως ή τους φακούς επαφής.
Πονοκέφαλος VS ημικρανίας
Ο πονοκέφαλος (ή κεφαλαλγία τάσεως) είναι ουσιαστικά ο πόνος σε όλο το κεφάλι, συχνά και στην περιοχή του αυχένα. Οι αιτίες που τον προκαλούν είναι πολλές, από μια ιγμορίτιδα μέχρι την κακή στάση του σώματος. Αντιμετωπίζεται με παυσίπονα, ενώ αν βρεθεί ότι οφείλεται σε ψυχογενή αίτια (π.χ. σε αγχώδεις διαταραχές), ο γιατρός θα χορηγήσει αγχολυτικά αναλόγως την περίπτωση και τη βαρύτητά της. Η ημικρανία είναι μια διαφορετική μορφή πόνου στο κεφάλι, που εντοπίζεται στο ήμισυ του κεφαλιού. Ο πόνος είναι έντονος και συχνά συνοδεύεται από τάση για εμετό και φωτοφοβία. Μια κρίση ημικρανίας μπορεί να διαρκέσει από μερικές ώρες μέχρι 1-2 ημέρες. Αντιμετωπίζεται με ειδικά φάρμακα, που έχουν διαφορετικό μηχανισμό δράσης σε σχέση με τα απλά παυσίπονα.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΗΜΑΚΑ, αλλεργιολόγο, διευθύντρια Αλλεργιολογικής Μονάδας στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο, τον κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΕΡΓΕΛΕΤΖΗ, MD, FEBPRM, φυσίατρο, διευθυντή του Τμήματος Φυσικής Ιατρικής & Αποκατάστασης του Νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν», τον κ. ΣΤΥΛΙΑΝΟ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ, ειδικό παθολόγο, τον κ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΑΘΙΟΥΛΑΚΗ, καθηγητή Φυσικής Αγωγής, κλινικό εργοφυσιολόγο, κινησιολόγο, κινησιοθεραπευτή, και τον κ. ΓΙΩΡΓΟ ΚΟΥΖΟΥΜΗ, οπτομέτρη, διευθυντή του Τμήματος Φακών Επαφής στο «Optical Papadiamantopoulos».