Πρόκειται για πληγές λευκοκίτρινου χρώματος, συνήθως στρογγυλές, που εμφανίζονται αποκλειστικά στο εσωτερικό του στόματος και συνηθέστερα στη γλώσσα, κάτω από αυτήν, στα μάγουλα και τα χείλη (όχι στα ούλα) και προκαλούν τοπικό τσούξιμο και πόνο. Πολλές φορές επεκτείνονται μέχρι τον φάρυγγα και τις αμυγδαλές, δυσκολεύοντας την κατάποση, ακόμη και την ομιλία. Οι άφθες δεν είναι μεταδοτικές, αλλά υποτροπιάζουν. Οι πιο συχνές είναι οι μικρές άφθες (έως 1 εκ.), που επουλώνονται σε 1-2 εβδομάδες. Οι μεγάλες (πάνω από 1 εκ.) κάνουν 1-2 μήνες να υποχωρήσουν και συνήθως αφήνουν ουλές. Οι ένοχοιΤα ακριβή αίτια που τις προκαλούν δεν έχουν εντοπιστεί. Οι ειδικοί τις κατατάσσουν στα αυτοάνοσα νοσήματα. Ο οργανισμός, δηλαδή, δεν αναγνωρίζει τον βλεννογόνο του στόματος και έτσι του επιτίθεται, προκαλώντας τη δημιουργία αφθών. Η κληρονομικότητα θεωρείται καθοριστικός παράγοντας για την εκδήλωσή τους, ωστόσο έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχουν και άλλοι λόγοι που δίνουν το έναυσμα για την εμφάνισή τους, όταν βέβαια υπάρχει γενετική προδιάθεση. Ενδεικτικά αναφέρουμε: * Τους μικροτραυματισμούς (από την οδοντόβουρτσα, τα «σιδεράκια» ή τις σκληρές τροφές). * Την κακή στοματική υγιεινή, που ευθύνεται για την ανάπτυξη μικροβίων. * Το στρες και την έντονη κόπωση, που εξασθενίζουν την άμυνα του οργανισμού. * Τις ορμονικές διαταραχές (π.χ. κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης). Δεν είναι τυχαίο ότι οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες. * Τις αλλεργικές αντιδράσεις σε χρωστικές και συντηρητικές ουσίες τροφίμων. * Την έλλειψη σιδήρου, βιταμίνης B12 ή φυλλικού οξέος. * Κάποιες παθήσεις του γαστρεντερικού (π.χ. νόσος του Crohn, δυσανεξία στη γλουτένη). * Tο σύνδρομο Αδαμαντιάδη-Behcet (σύνδρομο κατά το οποίο εμφανίζονται έλκη στο στόμα και στα γεννητικά όργανα). l Άλλες σοβαρές ασθένειες, όπως ο ιός HIV. Τι περνάει από το χέρι μας1 Αποφεύγουμε τις οδοντόκρεμες με SLS (Sodium lauryl sulfate). 2 Όταν εκδηλώνονται άφθες, καλό είναι να αποφεύγουμε τις όξινες τροφές, τα καρυκεύματα, το αλάτι και τα αναψυκτικά, που οξύνουν τον ερεθισμό. 3 Κάνουμε πλύσεις με σοδόνερο, χλιαρό χαμομήλι ή αλατόνερο, που έχουν αντισηπτικές ιδιότητες.Για ανακούφισηΗ θεραπεία τους είναι συμπτωματική και δεν μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση νέων πληγών. Στο εμπόριο κυκλοφορούν τοπικά αναλγητικά σε μορφή αλοιφών ή τζελ, που ανακουφίζουν αμέσως από τον πόνο και παράλληλα επισπεύδουν τον χρόνο επούλωσης. Υπάρχουν, επίσης, αντισηπτικά στοματικά διαλύματα που μειώνουν τον κίνδυνο επιμολύνσεων. Όταν οι άφθες υποτροπιάζουν συχνά ή επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, χορηγούνται κορτικοστεροειδή, ενώ στις μεγάλες άφθες μπορεί να γίνει ένεση κορτιζόνης μέσα στην πληγή. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον δρ. ΒΙΚΤΩΡΑ-ΑΡΗ ΣΤΑΥΡΟΥ, ειδικό στοματολόγο.