Η γκουαράνα (Paullinia cupana) είναι ένα αναρριχητικό φυτό που ευδοκιμεί στα τροπικά δάση του Αμαζονίου. Οι καρποί της εξωτερικά έχουν έντονο κόκκινο χρώμα, αλλά εσωτερικά μοιάζουν με βολβό ματιού. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στα γκουαρανί, μία από τις επίσημες γλώσσες της Λατινικής Αμερικής, το όνομά της σημαίνει «φρούτο σαν τα μάτια των ανθρώπων». Τα μέρη του φυτού που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς λόγους είναι οι καρποί του.
Για την ιστορία
Οι πρώτοι που εκτίμησαν την αξία της γκουαράνα ήταν οι Ινδιάνοι, οι οποίοι μάλιστα τη θεωρούσαν ιερό φυτό. Τη χρησιμοποιούσαν ως διεγερτικό πριν από τη σεξουαλική επαφή, ενώ πίστευαν ότι είναι φάρμακο για τη διάρροια, τον πονοκέφαλο, τον πυρετό και γενικότερα για τη σωματική κόπωση. Επίσης, παρασκεύαζαν ρόφημα από τους καρπούς της για να αντιμετωπίσουν την έντονη ζέστη. Στη Βραζιλία, ακόμη και σήμερα, η γκουαράνα είναι γνωστή ως το ελιξήριο της νιότης και της μακροζωίας.
Πώς μας ωφελεί
Από τις μέχρι σήμερα επιστημονικές μελέτες, υπάρχουν ενδείξεις ότι ευνοεί την πνευματική διαύγεια και την ευεξία, ενώ παράλληλα χαρίζει ενέργεια στον οργανισμό. Επίσης, θεωρείται ότι ενισχύει τις γνωστικές λειτουργίες και ιδιαίτερα την αυτοσυγκέντρωση και τη μνήμη. Οι καρποί της, οι οποίοι περιέχουν μεγάλη ποσότητα καφεΐνης και ακόμη τριών ουσιών, ξανθίνης, θεοβρωμίνης και θεοφυλλίνης, έχουν την ιδιότητα να διεγείρουν με ήπιο τρόπο το κεντρικό νευρικό σύστημα. Χάρη σε αυτήν τη δράση τους μάλιστα θεωρούνται υποκατάστατο του καφέ. Για την ακρίβεια, περιέχουν περισσότερη καφεΐνη από τον καφέ, γι’ αυτό και οι ειδικοί συστήνουν περιορισμένη χρήση. Ωστόσο, υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι η γκουαράνα έχει και άλλες ευεργετικές ιδιότητες. Για παράδειγμα, θεωρείται ότι μπορεί να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση, να ενισχύσει την αντοχή και να καταπολεμήσει τη σωματική κόπωση και εξάντληση, ειδικά μετά από περιόδους ανάρρωσης. Γι’ αυτόν τον λόγο, άλλωστε, χρησιμοποιείται σε πολλά σκευάσματα που σκοπό έχουν τη βελτίωση των αθλητικών επιδόσεων. Επιπλέον, πιστεύεται πως επιταχύνει τον μεταβολισμό και πως περιορίζει το αίσθημα της πείνας, ευνοώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το αδυνάτισμα. Ακόμη, ορισμένοι θεωρούν ότι μπορεί να τονώσει τη λίμπιντο και να καθυστερήσει τη φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης. Οι επιστήμονες, βέβαια, τονίζουν ότι η έρευνα είναι υπό εξέλιξη και υποστηρίζουν ότι πρέπει να γίνουν και άλλες μελέτες για να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα.
ΤΡΟΠΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
Έγχυμα: Σιγοβράζουμε ένα κουταλάκι (του γλυκού) σκόνη γκουαράνα σε ένα φλιτζάνι νερό για περίπου 5΄, σουρώνουμε προσεκτικά και πίνουμε. Για πιο εύκολη χρήση, στην αγορά θα βρούμε γκουαράνα σε φακελάκια. Εναλλακτικά, μπορούμε να θρυμματίσουμε σπόρους της στο μπλέντερ ή με ένα γουδοχέρι. Πίνουμε έως 2 ροφήματα ημερησίως για περίοδο 2 εβδομάδων. Αν χρειαστεί να κάνουμε χρήση μεγαλύτερης διάρκειας, κάνουμε απαραιτήτως μια διακοπή 15 ημερών και επαναλαμβάνουμε τον κύκλο.
Άλλα σκευάσματα: Στα φαρμακεία κυκλοφορεί σε μορφή κάψουλας ή σιροπιού. Τη λαμβάνουμε πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού ή του φαρμακοποιού μας και δεν υπερβαίνουμε την προτεινόμενη δοσολογία.
ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ
Όταν ληφθεί σε μεγάλη ποσότητα ή για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, ενδέχεται να προκαλέσει αϋπνία, υπερένταση, τρέμουλο, πονοκέφαλο, ζάλη, διάρροια, ναυτία, δύσπνοια, αύξηση του καρδιακού παλμού και υπέρταση. Συνιστάται να την αποφεύγουν όσοι αντιμετωπίζουν καρδιαγγειακά προβλήματα, έχουν διαβήτη, υπερθυρεοειδισμό ή υποφέρουν από αγχώδεις διαταραχές, πεπτικό έλκος ή νεφρικές βλάβες. Απαγορεύεται η λήψη της σε οποιαδήποτε μορφή από έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες και από παιδιά.
Ακατάλληλοι συνδυασμοί
Η γκουαράνα δεν θα πρέπει να συνδυάζεται με αλκοόλ, ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη (καφές, σοκολάτα, αναψυκτικά τύπου κόλα κ.λπ.) ή άλλες διεγερτικές ουσίες (π.χ. αμφεταμίνες). Τέτοιους είδους συνδυασμοί μπορεί να προκαλέσουν νευρικότητα, πονοκεφάλους και ταχυκαρδίες.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΓΙΑΝΝΑ ΠΕΡΓΑΝΤΑ, φαρμακοποιό (www.perganda.gr).
