Ο Μάριος είναι 44 χρονών και είναι παντρεμένος εδώ και 7 χρόνια με την Ανδριάνα, που είναι 42. Έχουν 2 μικρούς γιους. Η Ανδριάνα ήταν πάντα παχουλή, αλλά μετά τις 2 εγκυμοσύνες της έχουν μείνει 15 κιλά που δυσκολεύεται πολύ να χάσει. Αυτό την ενοχλεί πάρα πολύ, το συζητάει συνέχεια, κάνει όλη την ώρα δίαιτες που τη στρεσάρουν χωρίς να έχουν κανένα ιδιαίτερο αποτέλεσμα, έχει γίνει πιο ντροπαλή στη σεξουαλική τους ζωή… Ο Μάριος δεν ξέρει πώς να την αντιμετωπίσει* νιώθει πως ό,τι και να της πει την ενοχλεί και την εκνευρίζει ακόμα περισσότερο. Από την άλλη πλευρά, εκείνος εξηγεί ότι τη γνώρισε όταν έβγαινε από μία σχέση με μια γυναίκα ψυχικά ασταθή και την ερωτεύτηκε γιατί η Ανδριάνα ήταν δροσερή, φωτεινή, χαρούμενη, γελαστή, όμορφη, αν και πάντα παχουλή, πράγμα που ποτέ δεν τον ενόχλησε. Μάλιστα τονίζει ότι και τώρα αυτό που τον ενοχλεί δεν είναι τα αρκετά παραπανίσια κιλά της, αλλά το πώς αυτά επηρεάζουν την προσωπικότητά της, τη διάθεσή της, τη σχέση τους, τη σεξουαλική τους ζωή…Όλες οι περιπτώσεις δεν είναι ίδιεςΗ απάντηση στο πόσο επηρεάζουν τα παραπανίσια κιλά του ενός ή του άλλου συντρόφου τη σχέση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα:
*Είχε τα περιττά κιλά ο ένας σύντροφος από την αρχή της σχέσης και έτσι τον γνώρισε και τον ερωτεύτηκε ο άλλος;
*Ο άνθρωπος που έχει το παραπανίσιο βάρος είναι συμβιβασμένος και ικανοποιημένος με την εικόνα του και το σώμα του ή του δημιουργεί πρόβλημα και σκέφτεται συνέχεια πώς θα αδυνατίσει και πόσο μπορεί να πειράζει τον σύντροφό του το πάχος του;
*Αν ο ένας σύντροφος γνώρισε τον άλλον εξαρχής με κάποια παραπανίσια κιλά, πώς αντιμετώπισε αυτό το θέμα; Ήταν κάτι που τον ενοχλούσε μεν, αλλά το παρέβλεψε, ή δεν τον πείραζε από την αρχή;
*Μήπως ο ένας από τους δύο συντρόφους (ή και οι δύο πολλές φορές) χαλάρωσε/αφέθηκε μέσα στη σχέση και πάχυνε;Όταν τα κιλά δεν είναι πρόβλημαΥπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τα περιττά κιλά του συντρόφου ή του πιθανού συντρόφου τους είτε επειδή βρίσκουν ένα σώμα με παραπανίσια κιλά ελκυστικό είτε επειδή και οι ίδιοι έχουν παραπανίσιο βάρος και έτσι προτιμούν έναν σύντροφο παχουλό, όπως είναι και οι ίδιοι. Στην τελευταία μάλιστα περίπτωση, μπορεί οι δύο σύντροφοι να ταιριάζουν σε πολλά, για παράδειγμα να τους αρέσει να μαγειρεύουν, να βγαίνουν για φαγητό ή από την άλλη να βρίσκονται και οι δύο σε μία διαδικασία για να χάσουν βάρος κ.λπ. και έτσι να μην είναι πρόβλημα τα κιλά, αλλά αντίθετα ένα κοινό σημείο στη σχέση τους.Όταν έχουμε πρόβλημα εμείς οι ίδιοιΤο πιο σημαντικό όταν έχουμε παραπανίσιο βάρος είναι πώς νιώθουμε εμείς οι ίδιοι με τα περιττά κιλά μας και αν έχουμε αποδεχτεί τον εαυτό μας ή όχι. Έτσι, αν δεν έχουμε συμβιβαστεί με την εικόνα μας, μπορεί να ντρεπόμαστε, να νιώθουμε υποδεέστεροι, κατώτεροι, απωθητικοί, και έτσι να δυσλειτουργούμε. Αν, για παράδειγμα, βρισκόμαστε σε μία σχέση, μπορεί να έχουμε πρόβλημα με τη σεξουαλικότητά μας ή, από την άλλη, αν προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μία σχέση, είναι πιθανό να μην τα καταφέρνουμε επειδή δεν μπορούμε να προβάλουμε σωστά και επαρκώς τον εαυτό μας. Επιπλέον, δεν είναι απίθανο, επειδή υποτιμάμε τον εαυτό μας λόγω των περιττών μας κιλών ή επειδή φοβόμαστε ότι θα μείνουμε μόνοι επειδή είμαστε παχουλοί, να εμπλεκόμαστε σε σχέσεις που είναι κατώτερες από τις προσδοκίες και τις επιθυμίες μας, που δεν είναι κατάλληλες για εμάς, όπου μας φέρονται άσχημα, άδικα κ.λπ.Όταν τα περιττά κιλά προϋπάρχουνΤο λογικό και αναμενόμενο είναι ότι όταν κάποιος έχει ερωτευτεί και επιλέξει κάποιον με περιττά κιλά πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό που του αρέσει ή τουλάχιστον δεν τον ενοχλεί. Η αλήθεια είναι βέβαια, ότι όταν κάνουμε μία σχέση υπάρχουν κάποια στοιχεία του συντρόφου μας που μπορεί να μας ενοχλούν λίγο, αλλά τα παραβλέπουμε και εστιάζουμε σε άλλα, πιο σημαντικά για εμάς. Έτσι, θα μπορούσε και κάποιος να ενοχλείται λίγο από το παραπανίσιο βάρος του συντρόφου του χωρίς να το θεωρεί σοβαρό μειονέκτημα. Άλλωστε, στις σχέσεις είναι αναμενόμενο να κάνουμε κάποιες μικρές υποχωρήσεις, καθώς και να μη θεωρούμε «τέλειο» αυτόν που έχουμε ερωτευτεί. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να αλλάξει αυτή η αντίληψη και αυτό που θεωρούσαμε ένα μικρό μειονέκτημα, όταν περάσει ο καιρός και η σχέση φθαρεί, να έρθει στο προσκήνιο και να αποκτήσει μεγαλύτερη βαρύτητα. Έτσι, μπορεί η μέχρι πρότινος μικρή ενόχληση -τα περιττά κιλά- να φτάσουν να δημιουργούν μεγάλο πρόβλημα στον άλλο σύντροφο. Αυτό βέβαια δεν είναι δίκαιο, αφού δεν πρέπει να κρίνουμε τον άλλον από την εμφάνισή του ή από ένα μόνο στοιχείο, όποιο και αν είναι αυτό. Επιπλέον, όταν έχουμε επιλέξει κάποιον με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, δεν είναι ορθό να του παραπονιόμαστε στη συνέχεια γι’ αυτά. Από την άλλη πλευρά όμως, οι άνθρωποι αλλάζουμε και είναι δικαίωμά μας και να αλλάξουμε γνώμη και για το τι μας αρέσει ή όχι.Το σημαντικό ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε ωστόσο είναι γιατί άρχισε ξαφνικά να μας ενοχλεί το βάρος του συντρόφου μας. Μήπως επειδή έχει αφεθεί και έχει παχύνει και άλλο και νιώθουμε ότι δεν υπολογίζει αρκετά εμάς και τη σχέση μας ώστε να φροντίζει την εμφάνισή του; Πρόκειται για μια κατάσταση που είναι λογικό να μας πειράζει και που θα πρέπει με γλυκό και ήπιο τρόπο να συζητήσουμε μαζί του. Ή επειδή η σχέση έχει φθαρεί και τα κιλά είναι μόνο μία αφορμή για να μην είμαστε ευχαριστημένοι με τον σύντροφό μας; Σε αυτή την περίπτωση, η οποιαδήποτε προσπάθεια-ανανέωση από την πλευρά του δεν θα βοηθήσει. Μία σχέση δεν μπορεί να κρατηθεί χάρη σε μία δίαιτα ή σε μία λιποαναρρόφηση, εκτός και αν πρόκειται για μία σχέση που βασίζεται στην ανταλλαγή και δεν έχει ουσιαστική βάση.Όταν ο σύντροφος παχαίνει στη σχέσηΌταν ο σύντροφος αλλάξει στη διάρκεια της σχέσης, για παράδειγμα η γυναίκα πάρει κιλά στην εγκυμοσύνη και μετά δεν μπορεί να τα χάσει ή ο άνδρας αφεθεί στη σχέση και αρχίσει να παχαίνει, τότε τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Εκεί σίγουρα χωράει συζήτηση και μπορεί και πρέπει ο ένας σύντροφος να ζητήσει από τον άλλον να περιποιείται τον εαυτό του. Αυτά όλα όμως πρέπει να γίνουν διακριτικά, με ήπιο και γλυκό τρόπο, και όχι επικριτικά και απόλυτα, δίνοντας για παράδειγμα τελεσίγραφα του τύπου: «Ή θα αδυνατίσεις ή θα χωρίσουμε». Το σωστό είναι να σκεφτούμε τι μας ενοχλεί στο ότι ο άλλος έχει βάλει κάποια κιλά. Αν μας νοιάζει μόνο το αισθητικό κομμάτι, τότε πρέπει να το σκεφτούμε καλύτερα, αφού δεν μπορούμε να κρίνουμε τη σχέση μας μόνο από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Αν όμως αυτό που μας ενοχλεί είναι ότι ο άλλος έχει αφεθεί και δεν προσπαθεί, πρώτα για τον εαυτό του και μετά για εμάς, τότε είναι λογικό να μας πειράζει και πρέπει να το εκφράσουμε.Όταν δυσλειτουργούμε λόγω των κιλώνΑυτό που συχνά συμβαίνει, ειδικά στις γυναίκες, είναι να παχαίνουν και ενώ ο σύντροφός τους δεν παραπονιέται, αυτές να νιώθουν άσχημες, μη ελκυστικές και να δυσλειτουργούν στη σχέση και τη σεξουαλική τους ζωή εξαιτίας των παραπανίσιων κιλών. Έτσι, δεν είναι απίθανο ο σύντροφός τους να μην ενοχλείται από την εμφάνιση, αλλά από το πώς η σύντροφός του επηρεάζεται, π.χ. παραπονιέται συνέχεια για τα κιλά, απομακρύνεται, δεν αφήνεται, δεν απολαμβάνει κ.λπ. Επιπλέον, δεν είναι καθόλου απίθανο ο ένας σύντροφος να ξεκινήσει να εστιάζει στο πρόβλημα των κιλών ακριβώς επειδή ο παχουλός σύντροφος το προβάλλει συνέχεια. Και σε αυτή την περίπτωση, χρειάζεται ήπιος και τρυφερός τρόπος, όπου ο ένας σύντροφος μπορεί να πει για παράδειγμα στον σύντροφό του που νιώθει άβολα με το βάρος του: «Καταλαβαίνω ότι σε ενοχλεί το βάρος σου, αλλά εμένα δεν με πειράζει και δεν θεωρώ ότι είναι κάτι τόσο σοβαρό. Αν όμως σε ενοχλεί, κάνε κάτι για να το αντιμετωπίσεις και εγώ θα είμαι δίπλα σου για να σε στηρίξω όπως μου ζητήσεις».Πώς να βοηθήσουμεΌταν ο σύντροφός μας αποφασίζει ότι θέλει να χάσει βάρος, εμείς μπορούμε να προσφερθούμε να βοηθήσουμε ουσιαστικά, κατ’ αρχάς ρωτώντας τι θέλει να κάνουμε για να τον στηρίξουμε. Σημασία έχει, βέβαια, να μη νομίζει ο σύντροφός μας ότι το κάνουμε για να τον κρίνουμε ή επειδή δεν τον αποδεχόμαστε, αλλά γιατί θέλουμε να του συμπαρασταθούμε.
Επιπλέον, μερικές καλές ιδέες είναι να:
*Μαγειρεύουμε ή να ψωνίζουμε για τα διαιτητικά μενού.
*Τον συνοδεύουμε στο γυμναστήριο ή σε κάποιο σπορ.
*Μην τρώμε μπροστά του απαγορευμένα φαγητά.
*Μην κανονίζουμε εξόδους για φαγητό, αλλά να προτείνουμε εναλλακτικούς τρόπους διασκέδασης.
*Κρατάμε τα παιδιά ώστε να προλαβαίνει να γυμνάζεται, να ψωνίζει, να μαγειρεύει, να τρώει σωστά και να κοιμάται επαρκώς για να βοηθηθεί στη δίαιτα.
*Του προτείνουμε -με διακριτικότητα- να επισκεφτεί έναν ειδικό και να ζητήσει ψυχολογική βοήθεια και υποστήριξη ώστε να αρχίσει να πιστεύει περισσότερο στον εαυτό του, να σέβεται τις ανάγκες και τα δικαιώματά του και να καταφέρει να χάσει βάρος.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΝΑΤΑΛΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ, ψυχολόγο υγείας με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.