Ο διακεκριμένος Έλληνας καθηγητής έθεσε στο μικροσκόπιο τη δράση της φαρμακευτικής ουσίας σιταλοπράμης κατά των νευροψυχιατρικών συμπτωμάτων της νόσου Αλτσχάιμερ. Η σιταλοπράμη είναι εκλεκτικός αναστολέας της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης και ανήκει στα αντικαταθλιπτικά. Εμείς μιλήσαμε μαζί του για την έρευνά του και του ζητήσαμε την συμβουλή του όσον αφορά τη λήψη του συγκεκριμένου φαρμάκου.
Πιστεύετε ότι η σιταλοπράμη είναι ένα ελπιδοφόρο φάρμακο που ανακουφίζει από τα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ;Ναι, σε ό,τι αφορά τα νευροψυχιατρικά συμπτώματα της ταραχής και της σύγχυσης. Τι σας ώθησε να αναζητήσετε ένα φάρμακο για τη νόσο του Αλτσχάιμερ στο πεδίο των αντικαταθλιπτικών;Δυο διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα. Πρώτον σε μελέτες που αφορούν την παθολογία του εγκεφάλου έχει φανεί ότι η απώλεια της σεροτονονικής δραστηριότητας, που οφείλεται σε βλάβες του εγκεφάλου εξαιτίας της νόσου του Αλτσχάιμερ, έχει συσχετιστεί με την εκδήλωση της ταραχής. Το δεύτερο δεδομένο είναι ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών οι γιατροί που δοκίμασαν τη χορήγηση σιταλοπράμης στους ασθενείς τους κατέληξαν στην εμπειρική διαπίστωση ότι μια δόση 20-30 mg έχει καλά αποτελέσματα. Αυτές οι παρατηρήσεις οδήγησαν σε μικρότερες έρευνες αναφορικά με την αποτελεσματικότητα της σιταλπράμης πάνω στις οποίες στηρίχθηκε και η τρέχουσα έρευνα μας η CitAD (Citalopram for Agitation in Alzheimer’s Disease).Με ποιο τρόπο δρα η σιταλοπράμη;Παρεμποδίζει την επαναπρόσληψη σεροτονίνης στις συνάψεις του εγκεφάλου που παράγουν σεροτονίνη. Αυτή η δράση οδηγεί στην αύξηση της σεροτονινικής δραστηριότητας του εγκεφάλου.Ποιες είναι οι παρενέργειές της;Όπως αναφέρεται και στην έρευνά μας στις ανεπιθύμητες ενέργειες ανήκουν η απώλεια βάρους, η ανορεξία, η αϋπνία, η διάρροια και ο πυρετός.Ποια θεωρείται μια ασφαλής δόση του συγκεκριμένου φαρμάκου;Εάν εννοείτε ασφαλής για την καρδιά, προς το παρόν τα 20 mg την ημέρα ή και λιγότερο θεωρούνται ασφαλή.Τι συμβουλεύετε τους πάσχοντες ή τους φροντιστές τους που σκέφτονται να τους χορηγήσουν σιταλοπράμη; Μήπως θα έπρεπε να περιμένουν λίγο ακόμη;
Για τους ασθενείς με Αλτσχάιμερ και με νευροψυχιατρικα συμπτώματα ταραχής που δεν βελτιώνονται είτε με την πάροδο του χρόνου είτε με ψυχολογικές παρεμβάσεις, συνιστώ να δοκιμάσουν αρχικά έως 20 mg σιταλοπράμης και πιθανώς να τα αυξήσουν στα 30 mg εφόσον διασφαλιστεί ότι είναι ασφαλές για την καρδιακή λειτουργία του ασθενούς με την βοήθεια υπερηχογραφικής παρακολούθησης.Οι άνθρωποι που ήδη λαμβάνουν την σιταλοπράμη ως αντικαταθλιπτικό θα μπορούσαν να ελπίζουν ότι δρα ως ένα φάρμακο που θωρακίζει από την νόσο του Αλτσχάιμερ;
Η σιταλοπράμη δεν παρέχει προστασία από την νόσο του Αλτσχάιμερ εξ’ όσων ήδη γνωρίζουμε, οπότε η απάντηση στην ερώτησή σας είναι όχι. Μπορεί, όμως, να βοηθήσει με τα συμπτώματα σύγχυσης και ταραχής που εκδηλώνονται σε ασθενείς με άνοια τύπου Αλτσχάιμερ. Ποιο είναι το επόμενο βήμα της έρευνάς σας;
Το επόμενο βήμα περιλαμβάνει έρευνες με χαμηλότερες δόσεις σιταλοπράμης για τα συμπτώματα της ταραχής, καθώς και έρευνες σε συνεργασία με άλλους διακεκριμένους συναδέλφους αναφορικά με την σύγχυση. Μερικές από αυτές είναι ήδη είναι σε εξέλιξη.Ο Κωνσταντινος Λυκέτσος MD, MHS είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, διευθυντής του Τμήματος Μνήμης και Θεραπείας του Αλτσχάιμερ και πρόεδρος του Τμήματος Ψυχιατρικής στο ίδιο Πανεπιστήμιο, καθώς και εκδότης της ιατρικής επιθεώρησης «International Review of Psychiatry».
