Το ταχίνι είναι μία ελαιώδης κρέμα που προέρχεται από την άλεση του αποφλοιωμένου και φρυγανισμένου σουσαμιού. Αποτελεί τρόφιμο εξαιρετικής θρεπτικής αξίας, με καλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη, ωφέλιμα λιπαρά οξέα και απαραίτητα για την καλή υγεία και ισορροπία του οργανισμού μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Στις χώρες της Μέσης Ανατολής αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινής διατροφής, καθώς χρησιμοποιείται για την παρασκευή πολλών φαγητών.

Πρωτεΐνη υψηλής αξίας
Το ταχίνι είναι πλούσιο σε αμινοξέα, ενώ είναι σχετικά φτωχή η περιεκτικότητά του σε λυσίνη. Κατά συνέπεια, όταν συνδυαστεί με τρόφιμα που περιέχουν λυσίνη, όπως τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, η πρωτεΐνη που προκύπτει είναι υψηλής βιολογικής αξίας και διαθεσιμότητας, καθώς πλησιάζει τη βιολογική αξία των ζωικών πρωτεϊνών, όπως της καζεΐνης. Γι’ αυτό, άλλωστε, προτιμάται ιδιαίτερα από όσους αποφεύγουν την κατανάλωση του κρέατος και των προϊόντων του, όπως είναι οι χορτοφάγοι ή τα άτομα που βρίσκονται σε περίοδο νηστείας.

Δεδομένου ότι οι πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του οργανισμού, καθώς, μεταξύ άλλων, βοηθούν στη διαμόρφωση του μυϊκού συστήματος, αλλά και στην ολοκλήρωση των διάφορων μεταβολικών διαδικασιών, καλό είναι το ταχίνι να υπάρχει και στο διαιτολόγιο των παιδιών και των εφήβων. Αποτελεί, όμως, ιδανική επιλογή και για τα άτομα της τρίτης ηλικίας, καθώς οι φυσιολογικές βιολογικές μεταβολές, που επηρεάζουν άμεσα τη σύσταση και τις λειτουργίες του σώματος ενός υπερηλίκου, επιβάλλουν την επιλογή τροφών που περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας.

Αντιοξειδωτική τροφή
Τα τελευταία χρόνια το ταχίνι αποτελεί αντικείμενο έντονου επιστημονικού και ερευνητικού ενδιαφέροντος, λόγω της περιεκτικότητάς του σε αντιοξειδωτικά συστατικά. Το σελήνιο, η βιταμίνη Ε, οι στερόλες (καμπεστερόλη, στιγμαστερόλη, β-σιτοστερόλη) και οι λιγνάνες (σεσαμίνη, σεσαμινόλη), σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, συμβάλλουν στην προστασία του οργανισμού μας από τους οξειδωτικούς παράγοντες, που ευθύνονται για μια σειρά από προβλήματα υγείας, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης και διάφορες μορφές καρκίνου. Επίσης, καταπολεμούν τη δημιουργία ελεύθερων ριζών, που σχετίζονται με τη γήρανση των κυττάρων του οργανισμού.
Σε ό,τι αφορά τα καρδιαγγειακά προβλήματα και την υπέρταση, τα συστατικά του ταχινιού, τα οποία παρουσιάζουν ισχυρότατη αντιοξειδωτική δράση, εμποδίζουν την οξείδωση των λιπαρών οξέων στον οργανισμό, που αποτελεί το πρώτο στάδιο και έναν σημαντικό αιτιολογικό μηχανισμό για τη δημιουργία αθηροσκλήρωσης. Τελευταίες μελέτες έδειξαν ότι η κατανάλωση ταχινιού μειώνει τα επίπεδα χοληστερίνης στον οργανισμό, ενώ παρατηρήθηκε επίδραση των λιγνανών στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Σύμφωνα με έρευνα σε υπερτασικά πειραματόζωα, η κατανάλωση συστατικών του σουσαμιού βελτίωσε τη δομή των τοιχωμάτων των νεφρικών αρτηριών, όπου και βρίσκεται ένας μηχανισμός ρύθμισης της πιέσεως του οργανισμού.

Η θρεπτική αξία μίας κουταλιάς ταχινιού
➜ Ενέργεια 89 θερμίδες
➜ Πρωτεΐνη 2,55 γρ.
➜ Ολικά λιπαρά 8,06 γρ.
➜ Υδατάνθρακες 3,18 γρ.
➜ Φυτικές ίνες 1,4 γρ.
➜ Απλά σάκχαρα 0,07 γρ.
➜ Ασβέστιο 64 mg
➜ Σίδηρος 1,34 mg
➜ Μαγνήσιο 14 mg
➜ Φώσφορος 110 mg
➜ Κάλιο 62 mg
➜ Νάτριο 17 mg
➜ Ψευδάργυρος 0,69 mg
➜ Χαλκός 0,242 mg
➜ Μαγγάνιο 0,218 mg
➜ Σελήνιο 0,3 μg
➜ Θειαμίνη 0,183 mg
➜ Ριβοφλαβίνη 0,071 mg
➜ Νιασίνη 0,818 mg
➜ Παντοθενικό οξύ 0,104 mg
➜ Βιταμίνη Β6 0,022 mg
➜ Φυλλικό οξύ 15 μg
➜ Βιταμίνη E 0,04 mg

Συμπυκνωμένη πηγή ενέργειας
Το ταχίνι περιέχει ωφέλιμα λιπαρά, τα οποία στην πλειονότητά τους είναι μονοακόρεστα και πολυακόρεστα (σε ποσοστό 80-85% επί του συνόλου του λίπους που περιέχει). Για τα λιπαρά υπάρχει πληθώρα επιστημονικών μελετών, που καταδεικνύουν τη σημαντικότατη δράση τους για την καλή υγεία του οργανισμού. Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, συστήνεται η αύξηση της πρόσληψης μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών μέσω της διατροφής μας και η μείωση των κορεσμένων, που βρίσκονται στα ζωικά λίπη (κυρίως στο κόκκινο κρέας) και ενοχοποιούνται για διάφορα προβλήματα υγείας.

Γλύκισμα για διαβητικούς
Το ταχίνι αποτελεί εξαιρετική επιλογή για όσους πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ή έχουν σχετικά υψηλό σάκχαρο αίματος, καθώς ανήκει στις τροφές με σχετικά χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, που όμως ικανοποιούν το αίσθημα της γλυκιάς γεύσης.
Η περιεκτικότητά του σε απλά σάκχαρα είναι χαμηλή, ενώ η παρουσία και άλλων συστατικών επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης του σακχάρου στο αίμα. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι ειδικοί συμβουλεύουν τους διαβητικούς να καταναλώνουν ταχίνι αντί για μέλι ή μαρμελάδα.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ, κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο, πρόεδρο του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής.