Φωνές, ένταση και ένα παιδί που κλαψουρίζει, γκρινιάζει και εξαντλεί τα όρια της υπομονής μας προκειμένου να κάνει «το δικό του»… Η εικόνα είναι οικεία για τους περισσότερους γονείς, που απελπισμένα αναρωτιούνται με ποιον τρόπο μπορούν να βάλουν φρένο στην γκρίνια του παιδιού, για την οποία οι έρευνες υποστηρίζουν ότι ανήκει στους ήχους που αποσυντονίζουν περισσότερο τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Με άλλα λόγια, δικαιολογημένα η γκρίνια μάς εκνευρίζει, αλλά από την άλλη μεριά, αντιδρώντας με οργή, δεν θα καταφέρουμε να την περιορίσουμε. Αφού, λοιπόν, πρώτα αποκλείσουμε το ενδεχόμενο το παιδί να γκρινιάζει επειδή πονάει ή είναι άρρωστο, πρέπει να καταστρώσουμε ένα αποτελεσματικό πλάνο, ώστε ο μικρός γκρινιάρης να αλλάξει συμπεριφορά.

Γιατί Παραπονιέται
Αρχικά πρέπει να αναγνωρίσουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες το παιδί γκρινιάζει. Η γκρίνια του είναι μια έκφραση της δυσφορίας και της δυσαρέσκειάς του. Πρέπει, λοιπόν, να μάθουμε να την αποκωδικοποιούμε, ξεκινώντας από τα απλά, π.χ. μήπως πεινάει ή νυστάζει; Αφού αποκλείσουμε αυτά τα ενδεχόμενα, προχωράμε στα πιο «δύσκολα». Μήπως αισθάνεται παραμελημένο γιατί δεν του καλύπτουμε τις συναισθηματικές του ανάγκες; Για παράδειγμα, μήπως γκρινιάζοντας θέλει να προσελκύσει την προσοχή μας, επειδή μας βλέπει διαρκώς απασχολημένους με δουλειές; Επίσης, ας αναρωτηθούμε μήπως του κάνουμε διαρκώς παρατηρήσεις, επειδή π.χ. ενοχλεί το αδελφάκι του ή γιατί είναι ζωηρό. Ίσως πάλι η συμπεριφορά του να είναι χειριστική, επειδή έχει αντιληφθεί ότι με την γκρίνια πετυχαίνει τον σκοπό του – δηλαδή υποκύπτουμε στο αίτημά του επειδή δεν μπορούμε να το ακούμε ή αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε να το ηρεμήσουμε. Ας αναλογιστούμε ακόμη αν εμείς με το παραμικρό γκρινιάζουμε χωρίς πολλές φορές να το καταλαβαίνουμε και το παιδί μιμείται απλώς τη συμπεριφορά μας. Εντοπίζοντας τα αίτια της γκρίνιας, αυξάνουμε και τις πιθανότητες να την καταπολεμήσουμε αποτελεσματικά.

Είναι Ο Χαρακτήρας Του
Είναι γεγονός ότι μερικά παιδιά γεννιούνται με πιο έντονο ταμπεραμέντο και είναι γκρινιάρικα και νευρικά. Ωστόσο, παρότι αυτή η συμπεριφορά προκαλεί εκνευρισμό και θυμό στον γονιό, οι ψυχολόγοι επισημαίνουν ότι η επιθετικότητα από μέρους του γονιού θα χειροτερεύσει την επικοινωνία με το παιδί και θα ενισχύσει την αρνητική του συμπεριφορά. Με άλλα λόγια, όσο πιο αδιάλλακτο είναι το παιδί, τόσο μεγαλύτερο απόθεμα υπομονής χρειάζεται να έχουν οι γονείς, εφόσον επιθυμούν να το βοηθήσουν.

Για να μη φτάνουμε στην Γκρίνια
Επιβραβεύουμε την καλή συμπεριφορά Είναι σημαντικό να δίνουμε σημασία στις στιγμές που το παιδί συμπεριφέρεται με ωραίο τρόπο. Έτσι τονώνουμε την αυτοπεποίθησή του και του δίνουμε ένα κίνητρο να επιδιώκει την επιδοκιμασία μας.
Καλλιεργούμε την ανεξαρτησία του παιδιού Καθημερινά εκμεταλλευόμαστε κάθε ευκαιρία για να μάθουμε το παιδί να εξυπηρετείται μόνο του. Όσο πιο ανεξάρτητο είναι το παιδί τόσο λιγότερο θα γκρινιάζει.
Αφιερώνουμε χρόνο στο παιδί Είναι απαραίτητο να του αφιερώνουμε χρόνο, έστω και μισή ώρα την ημέρα, για να κάνουμε μια δραστηριότητα μαζί.
Το ακούμε με προσοχή Αυτό θα πρέπει να το κάνουμε κάθε στιγμή και όχι μόνο τις ώρες των κρίσεων. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί θα νιώθει μοναδικό, όπως άλλωστε είναι για εμάς, και δεν θα χρειάζεται να αντιδρά με ενοχλητικούς τρόπους.

SOS για λιγότερη Μουρμούρα
Διατηρούμε την ψυχραιμία μας Δεν δείχνουμε σημάδια εκνευρισμού και θυμού. Κάνοντας ότι δεν δίνουμε σημασία στο παιδί που γκρινιάζει, του στέλνουμε το μήνυμα ότι η γκρίνια δεν είναι το κατάλληλο μέσο για να επικοινωνήσει μαζί μας και το ωθούμε σταδιακά στην υιοθέτηση ενός άλλου τρόπου συμπεριφοράς. Το σημαντικό είναι να μη λυγίζουμε στην γκρίνια του και να παραμένουμε σταθεροί. Επίσης, είναι σημαντικό, μόλις το παιδί αλλάξει τόνο και αρχίσει να μιλάει κανονικά, να του δώσουμε όλη μας την προσοχή.
Αποσπάμε το ενδιαφέρον του Σε πολλές περιπτώσεις, στρέφοντας το ενδιαφέρον του παιδιού σε κάποια ενδιαφέρουσα δραστηριότητα, ξεπερνάμε ανώδυνα τον «ύφαλο» της γκρίνιας.
Καταφεύγουμε στο χιούμορ Μπορεί να μας φαίνεται δύσκολο, αλλά αντιμετωπίζοντας με χιούμορ το παιδί μπορούμε να το βοηθήσουμε να καταλάβει πόσο ενοχλητική είναι η γκρίνια του, ενώ παράλληλα αποφορτίζουμε την ένταση που προκαλεί το κλαψούρισμά του. Μπορούμε, λόγου χάρη, να μιμηθούμε με χιούμορ τον τρόπο ομιλίας του, βοηθώντας το να καταλάβει από μόνο του πόσο υπερβολικό είναι.
Δίνουμε το καλό παράδειγμα Στο γκρινιάρικο αίτημα του παιδιού απαντάμε επαναδιατυπώνοντάς το έτσι όπως θα θέλαμε να το είχε πει το παιδί και του εξηγούμε σε ήρεμο τόνο ότι αν το πει με αυτόν τον ωραίο τρόπο, ευχαρίστως θα κάνουμε αυτό που μας έχει ζητήσει. Επίσης, σε κάθε ευκαιρία δίνουμε το καλό παράδειγμα με τη δική μας συμπεριφορά.
Χρησιμοποιούμε παραμύθια Σκαρφιζόμαστε μια ιστορία με έναν γκρινιάρη ήρωα που κανένας δεν ήθελε να τον κάνει παρέα ούτε να τον βοηθήσει. Μόλις όμως ο μικρός γκρινιάρης σταμάτησε το κλαψούρισμα και άρχισε να χρησιμοποιεί τη δική του φωνή για να ζητήσει κάτι, τότε όλοι άρχισαν να τον ακούν και να του δίνουν σημασία. Κάθε φορά που το παιδί θα αρχίζει την γκρίνια, μπορούμε να του θυμίζουμε τον μικρό γκρινιάρη ήρωα της ιστορίας.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΠΠΑΤΟΥ, ψυχολόγο, παιδοψυχολόγο, συγγραφέα.