Ο άνυδρος κήπος ή το άνυδρο μπαλκόνι, οι χώροι δηλαδή που περιλαμβάνουν φυτά που αντέχουν στη ζέστη και ταυτόχρονα δεν απαιτούν πολύ νερό, είναι μια πολύ καλή ιδέα για τα σπίτια και τα εξοχικά μας εδώ στην Ελλάδα. Η χώρα μας, και ειδικά κάποια γεωγραφικά της διαμερίσματα, όπως η Πελοπόννησος, τα νησιά του Αιγαίου, η Κρήτη, ακόμα και η Αττική, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα ζεστά καλοκαίρια με έντονες ξηροθερμικές συνθήκες, που διαρκούν συνολικά από 60 μέχρι και 100 μέρες. Επιπλέον, κάθε χρόνο είναι αρκετές οι μέρες του καλοκαιριού όπου η ζέστη είναι ακόμα περισσότερη, καθώς επικρατεί καύσωνας. Ειδικά, λοιπόν, αυτές τις ζεστές μέρες, οι απαιτήσεις των φυτών σε νερό αυξάνονται, γεγονός που απαιτεί από την πλευρά μας κόπο και χρόνο για να ποτίζουμε και βέβαια χρήμα. Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε την περιβαλλοντική επιβάρυνση. Άλλωστε, στην Ελλάδα έχουμε και στο πρόσφατο παρελθόν ζήσει φαινόμενα έντονης λειψυδρίας.
Γκαζόν Ή κάκτοι;
Μπορούμε, λοιπόν, να συμβιβαστούμε με τις συνθήκες στις οποίες ζούμε και να σταματήσουμε να φλερτάρουμε με την ιδέα να αποκτήσουμε έναν κήπο ή ένα μπαλκόνι στα πρότυπα των ευρωπαϊκών χωρών -με καταπράσινο γκαζόν και είδη που ζουν σε ψυχρότερα κλίματα-, ξοδεύοντας τεράστιες ποσότητες νερού, κάνοντας κακό τόσο στο περιβάλλον όσο και στην τσέπη μας και έχοντας συχνά μέτρια αποτελέσματα. Τι προτείνουμε; Να μιμηθούμε την πανέμορφη ελληνική μεσογειακή φύση και να δημιουργήσουμε έναν κήπο ή ένα μπαλκόνι με είδη προσαρμοσμένα στο ξηροθερμικό μας περιβάλλον.
Προσαρμόζοντας τα φυτά μας
Φυσικά αυτό προϋποθέτει -για τους κήπους που ήδη έχουμε- ότι θα προσαρμόσουμε σταδιακά τα φυτά μας από τώρα που αρχίζουν τα πολλά ποτίσματα ή ακόμα ότι θα είμαστε διατεθειμένοι να «χάσουμε» κάποια φυτά που δεν θα τα καταφέρουν. Έτσι, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι τα φυτά προσαρμόζονται στην ξηρασία αναπτύσσοντας το ριζικό τους σύστημα σε βάθος και όχι επιφανειακά, όπως αντίθετα κάνουν όταν βρίσκουν άφθονο αρδευτικό νερό. Θα πρέπει, λοιπόν, να φροντίσουμε να δημιουργηθεί γύρω από το κάθε δέντρο-φυτό μας ένας μεγάλος λάκκος ποτίσματος που να συγκρατεί σημαντική ποσότητα νερού, ώστε το φυτό να ποτίζεται σε βάθος και με αυτόν τον τρόπο να το βοηθήσουμε να αναπτύξει βαθύ ριζικό σύστημα. Σταδιακά αραιώνουμε χρονικά τα ποτίσματα, αλλά αυξάνουμε την ποσότητα του νερού (όπως περιγράψαμε παραπάνω). Θα διαπιστώσουμε ότι ειδικά τα φυτά που είναι ανθεκτικά στην ξηρασία θα αρχίσουν να προσαρμόζονται.
Τα ανθεκτικά φυτά
Τα πιο ανθεκτικά στην ξηρασία φυτά -τα οποία είναι σκόπιμο να μην τα φυτέψουμε ακόμα, αλλά στα τέλη του φθινοπώρου, ώστε να εκμεταλλευτούν τις χειμωνιάτικες βροχές για να εγκατασταθούν ικανοποιητικά- είναι:
- Δέντρα και θάμνοι: Ελιά, ξυλοκερατιά (χαρουπιά), μυρτιά, δάφνη, πικροδάφνη, κουμαριά, σχοίνος, βιβούρνο, ελαίαγνος, τεύκριο.
- Φοινικοειδή δέντρα: Φοίνικες και τσίκας.
- Αρωματικά φυτά: Δεντρολίβανο, ρίγανη, θυμάρι, λεβάντα/λεβαντίνη, φασκόμηλο.
- Κάκτοι και παχύφυτα: Αθάνατος και αλόη.