Αγοράζουμε φυσικά καλλυντικά με την πεποίθηση ότι τα συστατικά τους είναι πιο αγνά, άρα πιο ευεργετικά για το δέρμα, την υγεία μας και το περιβάλλον. Σωστό. Ωστόσο, κάποιοι ισχυρίζονται ότι ένα φυσικό καλλυντικό, αν δεν επεξεργαστεί σωστά, είναι αμφιβόλου ποιότητας. Σωστό κι αυτό. Υπάρχουν πολλά προϊόντα που περιέχουν συνθετικά και χάρη στο έξυπνο μάρκετινγκ πλασάρονται σαν «φυσικά», γιατί δυστυχώς ούτε στην Ελλάδα ούτε στο εξωτερικό υπάρχει κάποια νομοθεσία που να αποσαφηνίζει τον όρο «φυσικό καλλυντικό». Πώς όμως θα τα αναγνωρίζουμε, εφόσον δεν υπάρχει κάποια νομοθεσία σχετικά με το τι πρέπει να περιέχει ένα καλλυντικό για να θεωρείται φυσικό;
«Ένα προϊόν θεωρείται φυσικό ή βιολογικό όταν η πλειονότητα των συστατικών του είναι φυσικής προέλευσης ή όταν περιέχει σημαντικό ποσοστό βιολογικά πιστοποιημένων συστατικών. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να περιέχει χημικές ουσίες που έχουν ενοχοποιηθεί για διάφορες παρενέργειες και που επιβαρύνουν το περιβάλλον», εξηγεί η Νίκη Κουτσιανά, φαρμακοποιός και πρόεδρος της εταιρείας Apivita. «Όσον αφορά τα καλλυντικά που χαρακτηρίζονται ως “bio-eco” ή “βιολογικά-οικολογικά”, πρέπει να έχουν πιστοποίηση από έναν αναγνωρισμένο οργανισμό πιστοποίησης (σ.σ. όπως ο ECOCERT, ο ICEA κ.ά.) και να ακολουθούν το πρότυπο που ορίζει ο συγκεκριμένος οργανισμός», προσθέτει.
Πίσω από τις λέξεις κρύβεται… η αλήθεια
Για να ξέρετε ακριβώς τι χρησιμοποιείτε, ρίξτε μια ματιά στις συσκευασίες. Κάποιες εταιρείες σημειώνουν τα συστατικά που επιλέγουν και αποφεύγουν, όπως για παράδειγμα η Αpivita (αναγράφει το ποσοστό φυσικότητας των προϊόντων της και τις πιστοποιήσεις) και η Κορρές (από το 2008 χρησιμοποιεί τον πίνακα Formula Facts, ο οποίος αναγράφει με κατανοητό τρόπο τη φόρμουλα και το φυσικό περιεχόμενο του προϊόντος, καθώς και τι συστατικά δεν περιέχει). Ωστόσο, είναι δύσκολο να υφίσταται ένα φυσικό ή βιολογικό καλλυντικό χωρίς χημικούς παράγοντες, προκειμένου να έχει διάρκεια ζωής και αποτελεσματική σύνθεση. «Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν καλλυντικά χωρίς χημική επεξεργασία, όπως τα φυτικά έλαια με προσθήκη βιολογικών αιθέριων ελαίων που χρησιμοποιούνται για τη θρέψη και την τόνωση του δέρματος ή για την αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων σε όλους τους τύπους δέρματος, αλλά και τα φυσικά σαπούνια, που περιποιούνται καθημερινά το δέρμα και έχουν ευεργετική επίδραση», επισημαίνει η Νίκη Κουτσιανά.
Σημάδι των καιρών;
Στη Βρετανία από το 2005 έως το 2008 ο τζίρος των φυσικών καλλυντικών εκτοξεύθηκε στο 53%, ενώ και στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι ανήλθε περίπου στο 30%. Πού οφείλεται άραγε αυτή η εξέλιξη; Στο έξυπνο μάρκετινγκ ή μήπως στο γεγονός ότι τα φυσικά καλλυντικά όντως «δουλεύουν»; «Όπως έλεγε και ο Ιπποκράτης, “ηγεμονικότερον απάντων φύσις”. Η φύση μπορεί να μας δώσει τη μέγιστη αποτελεσματικότητα, και αυτό αποδεικνύεται με κλινικές μελέτες για πάρα πολλές ουσίες», τονίζει η Νίκη Κουτσιανά. Μήπως όμως τελικά η «επιστροφή στη φύση» είναι απλώς μια τάση και τίποτε περισσότερο; Ευτυχώς, όχι. «Οι πρακτικές αειφόρου ανάπτυξης, η πράσινη επιχειρηματικότητα και τα “πράσινα” προϊόντα δεν είναι μια τάση. Είναι το μέλλον – αυτό φαίνεται από τη συνεχόμενη ανοδική τους πορεία αλλά και από το γεγονός ότι ακόμα και πολυεθνικές εταιρείες έχουν πλέον εισαγάγει στην γκάμα συστατικών τους και κάποια που προέρχονται από τη φύση», εξηγεί η Κατερίνα Βασιλάτου, διευθύντρια Έρευνας & Ανάπτυξης της εταιρείας Κορρές.
Ιδού το δίλημμα
Φυσικά ή συμβατικά καλλυντικά; Εξαρτάται. Υπάρχουν και στις δύο κατηγορίες εξαιρετικά προϊόντα που καταπολεμούν τη γήρανση και βελτιώνουν την εμφάνισή μας. Τα φυσικά καλλυντικά, ωστόσο, έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα: Φροντίζουν το δέρμα ώστε να μην «τεμπελιάζει» και να αποκτήσει καλύτερη «συμπεριφορά» μακροπρόθεσμα. Με άλλα λόγια, το βοηθάνε να ανανεώνεται και να διορθώνει τα προβλήματά του μόνο του. «Η εξέλιξη της τεχνολογίας, το πλήθος φυσικών συστατικών με αποδεδειγμένη δράση και το σημαντικό ερευνητικό υπόβαθρο έχουν καταστήσει τα φυσικά καλλυντικά εξίσου αποτελεσματικά με τα συμβατικά, προσφέροντας επιπλέον το πλεονέκτημα της ήπιας φόρμουλας και της απόλυτης συμβατότητας με την επιδερμίδα και το περιβάλλον», υπογραμμίζει η Κατερίνα Βασιλάτου.
Ωστόσο, εμείς σας συμβουλεύουμε να χρησιμοποιείτε ό,τι ταιριάζει καλύτερα στο δέρμα και τις ανάγκες σας, λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν μαγικά φίλτρα ή ελιξήρια νεότητας που γυρίζουν τον χρόνο πίσω και σταματούν τη διαδικασία της γήρανσης.
Το προφίλ του καταναλωτή φυτικών καλλυντικών
- Θεωρεί σημαντική την οικολογική συμπεριφορά των επιχειρήσεων.
- Νιώθει ηθικά σωστό να στηρίξει την αγορά προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον.
- Προσέχει αν ένα προϊόν είναι πιστοποιημένο και αν όντως συμβαίνει κάτι τέτοιο, θα το προτιμήσει από κάποιο άλλο ανταγωνιστικό του.
- Θεωρεί ότι διαθέτει αρκετή γνώση για να πάρει σωστές αποφάσεις για περιβαλλοντικά θέματα.
- Ενημερώνεται κυρίως μέσω Διαδικτύου για το περιβάλλον.
(Στοιχεία του περιοδικού «Pharmacy Management & Επικοινωνία».) - Επίσης, προτιμά προϊόντα αποτελεσματικά και ταυτόχρονα φιλικά/ήπια προς την επιδερμίδα και το περιβάλλον.
1. Parabens (ή παραβίνες)
Είναι μια ομάδα χημικών στοιχείων που λειτουργούν ως συντηρητικά. Κατηγορούνται ότι επηρεάζουν τα επίπεδα οιστρογόνων και μπορούν να δημιουργήσουν καρκίνο του μαστού. Επίσης, έχουν ενοχοποιηθεί για αλλεργικές αντιδράσεις στο δέρμα και τα μάτια.
2. Phtalates (DMP, DPB, DEP) ή φθαλικά
Πρόκειται για χημικά στοιχεία που σταθεροποιούν τις συνθέσεις των αρωμάτων και των καλλυντικών. Συνδέονται με ορμονικές διαταραχές και είναι ύποπτα για τη μειωμένη γονιμότητα στις γυναίκες, καθώς και την ελαττωματική ανάπτυξη των αρσενικών εμβρύων.
3. Sodium Lauryl Sulphate (SLS)
Συνθετικός αφριστικός παράγοντας που βρίσκουμε συνήθως σε οδοντόκρεμες, σαμπουάν, αφρόλουτρα. Έχει ενοχοποιηθεί για σοβαρούς δερματικούς ερεθισμούς και προβλήματα, όπως π.χ. καταστροφή της φυσικής ασπίδας του δέρματος, πρόκληση αλλεργικών αντιδράσεων σε άλλες τοξίνες και αλλεργιογόνα.
4.Formaldehyde (ή φορμαλδεΰδη)
Χρησιμοποιείται ως συντηρητικό και μικροβιοκτόνο. Το συναντάμε σε υγρά σαπούνια χεριών, αποσμητικά, βερνίκια νυχιών και σαμπουάν. Έχει παρατηρηθεί ότι προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις στα μάτια, τη μύτη ή τον λαιμό.
5. Μineral Oils
Μην το μπερδεύετε με τα ιχνοστοιχεία minerals. Τα mineral oils είναι παράγωγα πετρελαίου, τα οποία δημιουργούν ένα λιπαρό φιλμ στην επιδερμίδα, που «σφραγίζει» την υγρασία. Ωστόσο, αυτό μπορεί να επιδεινώσει το έκζεμα.
