Βρίσκεστε στα 30.000 πόδια και κατευθύνεστε στον αγαπημένο σας προορισμό. Καθώς η ώρα περνά, το μυαλό σας κατακλύζουν δεκάδες σκέψεις για τα εστιατόρια που θα πάτε, τις παραστάσεις που θα δείτε, τα μουσεία που θα επισκεφτείτε, τα ψώνια που θα κάνετε. Παρά την πρώτη θέση, τα ωραία γεύματα, τις ταινίες στο DVD Player, εσείς δεν νιώθετε άνετα. Τα αυτιά σας πονούν συνέχεια και τα πόδια σας δείχνουν πρησμένα. Τι θα κάνετε;

Βουλωμένα αυτιά
Το πρόβλημα ξεκινά από την ευσταχιανή σάλπιγγα (το σωληνάκι που συνδέει το πίσω μέρος της μύτης με το μέσο αυτί), που ανοιγοκλείνει για να εξισορροπείται η πίεση του αέρα στις δύο πλευρές του τυμπάνου. Στο αεροπλάνο, που οι αλλαγές της ατμοσφαιρικής πίεσης είναι απότομες, η ευσταχιανή σάλπιγγα πρέπει να ανοίγει συχνά και όταν αυτό δεν συμβαίνει, η πίεση στις δύο πλευρές του τυμπάνου δεν εξισώνεται, με αποτέλεσμα τα αυτιά να βουλώνουν και να πονούν.
Τι να κάνετε Μασήστε τσίχλα, φάτε μια καραμέλα ή χασμουρηθείτε, για να ενεργοποιηθούν οι μύες που ανοίγουν την ευσταχιανή σάλπιγγα. Εναλλακτικά, πάρτε μια βαθιά αναπνοή, κρατήστε το στόμα και τη μύτη σας κλειστά και εκπνεύστε με δύναμη τον αέρα. Αν τα παραπάνω δεν βοηθήσουν ή το πρόβλημα επιμείνει για μέρες, επισκεφτείτε κάποιο γιατρό.

Γείτσες!
Αν είστε κρυωμένοι, έχετε ρινίτιδα, φαρυγγίτιδα ή ωτίτιδα, αποφεύγετε τα αεροπορικά ταξίδια, κυρίως αν τα αυτιά σας βουλώνουν και πονούν στη διάρκειά τους. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να χειροτερέψουν και να προκληθεί ακόμα και ρήξη τυμπάνου, αφού η ευσταχιανή σάλπιγγα είναι κλειστή και υπάρχει διαφορά στην πίεση.
Τι να κάνετε Αν πρέπει να ταξιδέψετε, συμβουλευτείτε το γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να σας συστήσει κάποιο αντιισταμινικό πριν από την πτήση ή ένα συνδυασμό αντιισταμινικού και αποσυμφορητικού.

Για το jet lag
Τα μεγάλα ταξίδια, με τις αλλαγές χρονικής ζώνης, αποδιοργανώνουν το βιολογικό σας κύκλο. Τα συνήθη συμπτώματα στην περίπτωση αυτή είναι κόπωση, νευρικότητα, αϋπνία ή αντίθετα υπνηλία, πονοκέφαλος, ευερεθιστότητα και αδυναμία
συγκέντρωσης.
Τι να κάνετε
■ Κοιμηθείτε καλά πριν από την αναχώρηση.
■ Φάτε ελαφρά και αποφεύγετε την κατανάλωση καφέ και αλκοόλ.
■ Η άσκηση στη διάρκεια του ταξιδιού ενισχύει την αντοχή.
■ Ξεκουραστείτε στο αεροπλάνο, εάν φτάνετε στον προορισμό σας πρωί, και προσπαθήστε να μείνετε ξύπνιοι, εάν φτάνετε βράδυ.
■ Περάστε μετά την άφιξή σας κάποιο διάστημα στο ηλιακό φως, ώστε να εγκλιματιστείτε πιο εύκολα.
■ Η μελατονίνη (ορμόνη που παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του κύκλου ύπνου-εγρήγορσης) ίσως βοηθήσει, αλλά δεν πρέπει να λαμβάνεται χωρίς την έγκριση γιατρού.

«Σύνδρομο οικονομικής θέσης»
Εμφανίζεται ακόμα και στη VIP θέση, λόγω της πολύωρης ακινησίας των επιβατών σε μεγάλα ταξίδια. Πρόκειται για μια νόσο κατά την οποία οι φλέβες που βρίσκονται βαθιά στα πόδια σχηματίζουν θρόμβους. Η θρόμβωση, που χαρακτηρίζεται από πόνο, πρήξιμο, διάταση των επιφανειακών φλεβών, μπορεί ακόμα και να αποβεί μοιραία, προκαλώντας π.χ. πνευμονική εμβολή εάν οι θρόμβοι φτάσουν στους πνεύμονες.
Τι να κάνετε Στο ταξίδι φορέστε άνετα ρούχα και παπούτσια. Πίνετε πολλά υγρά και αποφύγετε το αλκοόλ και τον καφέ. Φροντίστε να περπατάτε κάθε 1 ώρα, να κάνετε διατάσεις, μαλάξεις στις γάμπες, κάμψεις της μέσης και κυκλικές κινήσεις του κεφαλιού. Οι ειδικές ελαστικές κάλτσες μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της θρόμβωσης.

Μήπως διψάτε;
Ο αέρας στα αεροπλάνα είναι ξηρός και είναι πιθανό να αφυδατωθείτε προτού καν καταλάβετε ότι διψάτε.
Τι να κάνετε Φροντίστε να αποφεύγετε το αλκοόλ, τον καφέ και το τσάι και να πίνετε αρκετό νερό κατά τη διάρκεια της πτήσης, αλλά και πριν από αυτήν, για να ενυδατώνεται ο οργανισμός σας.
Extra tip Χρησιμοποιείτε ενυδατικές κρέμες στο πρόσωπο και τα χέρια και αποφεύγετε τους φακούς επαφής.

Αν ανακατεύεστε
Η ζάλη και ο ίλιγγος σχετίζονται με την ικανότητα του εγκεφάλου να αντιλαμβάνεται τη θέση σας στο περιβάλλον και εμφανίζονται όταν λαμβάνει αντικρουόμενα μηνύματα από τα διάφορα συστήματα του οργανισμού, όπως ο λαβύρινθος και τα μάτια.
Τι να κάνετε Μία ώρα πριν από το ταξίδι, μασήστε μια μικρή ποσότητα φρέσκιας ρίζας τζίντζερ, που έχει την ιδιότητα να μειώνει τη ναυτία. Όταν νιώσετε τα πρώτα συμπτώματα, φάτε κάτι ξηρό για να τραβήξει τα υγρά του στομαχιού, αποφύγετε το αλκοόλ και μην καπνίσετε. Τέλος, επικεντρώστε το βλέμμα στον ορίζοντα. Αν χρειαστεί, ο γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει προληπτικά αντιισταμινικά, αντιχοληνεργικά και καταπραϋντικά-υπνωτικά.
■ Στο αυτοκίνητο Ταξιδέψτε με ανοιχτά παράθυρα, κοιτάτε έξω, αποφύγετε το διάβασμα και κάνετε συχνές στάσεις.
■ Στο καράβι Καθίστε στο κέντρο, αποφύγετε τους κλειστούς χώρους και κοιτάζετε τον ορίζοντα.
■ Στο αεροπλάνο Ζητήστε κάθισμα πάνω από τα φτερά και ανοίξτε τον εξαερισμό.
■ Στο λεωφορείο Διαλέξτε κάθισμα μεταξύ των μπροστινών και των πίσω τροχών.

Αν είστε διαβητικός
Οι ασθενείς με διαβήτη -ιδιαίτερα όσοι λαμβάνουν ινσουλίνη- πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στα μεγάλα ταξίδια, π.χ. με καράβι, ή όταν αλλάζουν χρονικές ζώνες.
Τι να κάνετε Η προσαρμογή των ελέγχων γλυκόζης αίματος, η χορήγηση της ινσουλίνης και άλλων φαρμάκων και το ωράριο των γευμάτων χρειάζονται προσοχή. Αν πρόκειται για μακρινό ταξίδι, μπορεί να γίνει σταδιακή προσαρμογή των δόσεων ινσουλίνης σύμφωνα με την ώρα της χώρας προορισμού, πάντα σε συνεννόηση με το θεράποντα γιατρό. Οι διαβητικοί πρέπει να έχουν μαζί τους στο ταξίδι όσα χρειάζονται, μια λίστα με τα φάρμακα που παίρνουν και τις δοσολογίες τους, καθώς και μικρά σνακ για το ενδεχόμενο υπογλυκαιμίας.

Αν είστε έγκυος
Η ασφαλής περίοδος για αεροπορικά ταξίδια στη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι μέχρι την 36η εβδομάδα της κύησης, ενώ συστήνεται να αποφεύγονται 4 εβδομάδες πριν από τον τοκετό. Φυσικά, στην περίπτωση που υπάρχει κάποιο πρόβλημα, όπως σοβαρή αναιμία, η έγκυος πρέπει να συμβουλεύεται το γιατρό της. Τέλος, τα συχνά αεροπορικά ταξίδια καλό είναι να αποφεύγονται, καθώς αυξάνεται η έκθεσή τους στην κοσμική ακτινοβολία.
Τι να κάνετε Η έγκυος καλό είναι να πίνει νερό και να περπατάει κάθε μισή ώρα ή να κάνει διατατικές ασκήσεις. Επίσης, οι ζώνες ασφαλείας πρέπει να περνούν κάτω από την κοιλιά της.

Προβλήμα καρδιάς
Αν και τα αεροπλάνα εξασφαλίζουν ατμοσφαιρικές συνθήκες σχεδόν ίδιες με αυτές του εδάφους, το ύψος και η πυκνότητα του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα επηρεάζουν την οξυγόνωση των οργάνων. Έτσι, ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ή χρόνια στεφανιαία νόσο μπορεί να παρουσιάσουν αιφνίδιο πόνο στο στήθος ή δύσπνοια. Επίσης, η πτήση μπορεί να μην ενδείκνυται για ασθενείς με ασταθή στηθάγχη, μη σταθεροποιημένη καρδιακή ανεπάρκεια, ανεξέλεγκτη υπέρταση, σοβαρές αρρυθμίες, βαλβιδοπάθειες, έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Τι να κάνετε Ένα ελαφρύ γεύμα πριν από το ταξίδι θα βοηθήσει στη διατήρηση των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα σε ασφαλή επίπεδα, ενώ οι ασθενείς πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη μάσκα οξυγόνου μόλις αισθανθούν οποιοδήποτε σύμπτωμα. Όσοι έχουν υποστεί έμφραγμα μυοκαρδίου πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους.

Ρωτήστε το γιατρό
■ Αν έχετε κάποιο πρόβλημα υγείας, ενημερώστε το γιατρό σας για τη διάρκεια της πτήσης και τον προορισμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αν παίρνετε οξυγόνο, πρέπει να ενημερώσετε και την αεροπορική εταιρεία.
■ Αν έχετε χειρουργηθεί πρόσφατα (χωρίς επιπλοκές), οι περισσότερες εταιρείες σάς δέχονται αν έχουν περάσει 6 εβδομάδες από την επέμβαση.
■ Όσοι λαμβάνουν φάρμακα πρέπει να τα μεταφέρουν στη χειραποσκευή, να έχουν αρκετή ποσότητα για όλο το ταξίδι και να μάθουν πόσο η δοσολογία θα διαφοροποιηθεί λόγω αλλαγής χρονικών ζωνών και αν υπάρχουν περιορισμοί στη μεταφορά τους.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΘΕΟΔΩΡΟ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗ, παθολόγο, διευθυντή της Ευρωκλινικής Αθηνών, την κ. ΖΗΝΟΒΙΑ ΑΛΑΤΖΙΔΟΥ, χειρουργό-ωτορινολαρυγγολόγο στην Κλινική Κεφαλής και Τραχήλου του Νοσοκομείου «Υγεία», τον κ. ΑΝΔΡΕΑ ΘΩΜΟΠΟΥΛΟ, ενδοκρινολόγο, διαβητολόγο, κλινικό διαιτολόγο και τον κ. ΝΙΚΟ ΒΡΑΧΝΗ, γυναικολόγο.