Το παντελόνι δεν κουμπώνει, η ζώνη σάς σφίγγει, το μαγιό σάς φαίνεται στενό. Αισθάνεστε σαν να έχετε καταπιεί όλο τον αέρα που βρίσκεται γύρω σας, με αποτέλεσμα η κοιλιά σας να είναι πρησμένη σαν μπαλόνι. Το μόνο που θέλετε είναι να φορέσετε ό,τι πιο φαρδύ έχετε στην ντουλάπα σας, μέχρι να υποχωρήσει αυτό το ενοχλητικό πρήξιμο. «Μα γιατί μου συμβαίνει αυτό;», αναρωτιέστε. Οι λόγοι μπορεί να είναι διάφοροι. Μην απελπίζεστε, όμως! Κανένας από αυτούς δεν είναι πραγματικά ανησυχητικός και για όλους υπάρχουν λύσεις, ώστε η κοιλιά σας να ξεφουσκώσει και να γίνει ξανά επίπεδη.

Το «δύστροπο» έντερο
Εάν, εκτός από το φούσκωμα, έχετε κι άλλα συμπτώματα, όπως είναι τα αέρια, κυρίως μετά το γεύμα, ο πόνος στην κοιλιά, που υποχωρεί μετά την κένωση, η εναλλαγή διάρροιας και δυσκοιλιότητας, καθώς και το αίσθημα της επιτακτικής ανάγκης για κένωση, τότε είναι πιθανό να πάσχετε από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Το εν λόγω σύνδρομο οφείλεται σε διαταραχές της κινητικότητας του εντέρου -που επηρεάζεται από το άγχος- και εκτιμάται ότι ταλαιπωρεί πάνω από το 19% των Ελληνίδων και το 8% των Ελλήνων. Ωστόσο, παρόλο που τα συμπτώματά του προκαλούν δυσφορία, εντούτοις δεν είναι ανησυχητικά. Συχνά, μάλιστα, γίνονται ηπιότερα μετά την καθησυχαστική διαβεβαίωση του γαστρεντερολόγου ότι δεν πρόκειται για κάτι παθολογικό.
Πώς να ξεφουσκώσετε

  • Το πρώτο βήμα είναι να αποφεύγετε τις τροφές που επιδεινώνουν το φούσκωμα, μέχρις ότου αυτό υποχωρήσει. Αν και οι τροφές αυτές δεν είναι οι ίδιες για όλους, υπάρχουν μερικοί «συνήθεις ύποπτοι», όπως π.χ. η ντομάτα, τα όσπρια, το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα κρεμμύδια, τα χόρτα και τα άγουρα φρούτα. Επίσης, καλό είναι να μην τρώτε μεγάλα και λιπαρά γεύματα, να πίνετε ελάχιστο νερό κατά τη διάρκεια του φαγητού και να περιορίσετε τα αναψυκτικά, εφόσον έχετε διαπιστώσει ότι σας ενοχλούν. Επιπλέον, καλό είναι να αλλάξετε ορισμένες συνήθειες εξαιτίας των οποίων καταπίνετε αέρα, όπως το να τρώτε λαίμαργα, να μασάτε τσίχλα ή ακόμα και να καπνίζετε. Ίσως ακόμη χρειαστεί να περιορίσετε την κατανάλωση καφέ, αλκοόλ, ακόμη και του γάλακτος, εάν έχετε παρατηρήσει ότι εντείνει το πρήξιμο της κοιλιάς σας.
  • Όσον αφορά τις φυτικές ίνες (φρέσκα φρούτα, ωμά λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης), φαίνεται ότι είναι ωφέλιμες στις φάσεις της δυσκοιλιότητας, αλλά όχι και στις περιόδους της διάρροιας. Ωστόσο, υπάρχουν μελέτες που τις συσχετίζουν με τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων του ευερέθιστου εντέρου (συμπεριλαμβανομένης της δυσκοιλιότητας και της διάρροιας). Δεδομένου όμως ότι κάθε περίπτωση εξατομικεύεται, εσείς τελικά θα κρίνετε αν οι φυτικές ίνες σάς βοηθούν ή όχι. Σε περίπτωση που σας ενοχλούν, τότε τα καλοβρασμένα λαχανικά και οι κομπόστες φρούτων αποτελούν εναλλακτική λύση.
  • Εάν το φούσκωμα είναι πολύ έντονο και δεν υποχωρεί, τότε ο γιατρός μπορεί να σας δώσει φάρμακα ανάλογα με το σύμπτωμα που βρίσκεται σε έξαρση, π.χ. προκινητικά που τονώνουν την κινητικότητα του εντέρου, σπασμολυτικά για τον πόνο, αντιδιαρροϊκά για τη διάρροια ή υπακτικά για τη δυσκοιλιότητα.


Το ξεχασμένο… WC
Μήπως έχετε καιρό να επισκεφτείτε την τουαλέτα; Το πρήξιμο της κοιλιάς μπορεί να οφείλεται στην αλλαγή των συνηθειών του εντέρου σας και στο πρόβλημα της δυσκοιλιότητας, που μπορεί να είναι είτε μεμονωμένη ενόχληση είτε σύμπτωμα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Οι ειδικοί εξηγούν ότι η φυσιολογική συχνότητα των κενώσεων είναι από 3 φορές την ημέρα έως 3 φορές την εβδομάδα. Συνεπώς, οποιαδήποτε αλλαγή στο προσωπικό «μοτίβο» του εντέρου σας ενδέχεται να προκαλέσει φούσκωμα της κοιλιάς.
Πώς να ξεφουσκώσετε

  • Το μυστικό είναι να «ενεργοποιήσετε» σταδιακά το πεπτικό σας σύστημα εντάσσοντας στο διαιτολόγιό σας τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως τα δημητριακά πρωινού και τα μακαρόνια ολικής άλεσης, το αναποφλοίωτο ρύζι, τα φρέσκα φρούτα με τη φλούδα τους, καθώς και τα αποξηραμένα -που έχουν ήπια καθαρτική δράση- και τα ωμά λαχανικά. Από τους «πρωταγωνιστές» των τροφίμων -όσον αφορά την περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες- είναι ο λιναρόσπορος, τα καρότα, οι αγκινάρες, το λάχανο, τα ακτινίδια, τα αποξηραμένα δαμάσκηνα και το πίτουρο βρόμης. Επιπλέον, να πίνετε νερό, το οποίο βοηθά τις φυτικές ίνες να δράσουν αποτελεσματικά στο έντερο.
  • Σε περίπτωση που οι διατροφικές αλλαγές αργούν να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, τότε τα υπακτικά -σε χάπια, σιρόπια ή υπόθετα- μπορεί να σας προσφέρουν μια παροδική ανακούφιση. Καλό είναι, όμως, να μη βασίζεστε αποκλειστικά σε αυτά, αλλά να προσπαθήσετε να λύσετε το πρόβλημα μέσω της σωστής διατροφής. Προσπαθήστε, επίσης, να περπατάτε ζωηρά για 20΄ καθημερινά και να μην αγνοείτε τα… μηνύματα του εντέρου σας επειδή, για παράδειγμα, βιάζεστε ή δεν είστε σπίτι σας.
  • Όσοι αθλούνται, ταλαιπωρούνται ελάχιστα από πεπτικές ενοχλήσεις


Του κύκλου τα γυρίσματα
Μήπως πλησιάζουν οι «δύσκολες μέρες»; Εάν ναι, τότε ίσως αυτή να είναι η αιτία για τη φουσκωμένη σας κοιλιά, αλλά και για το γενικότερο πρήξιμο στο στήθος και τα πόδια σας. Καθώς πλησιάζει η μέρα της περιόδου, αυξάνονται τα επίπεδα της προγεστερόνης, μιας ορμόνης που κυριαρχεί στο δεύτερο μισό του γυναικείου κύκλου και η οποία είναι υπεύθυνη για την τάση του οργανισμού να κατακρατά υγρά.
Πώς να ξεφουσκώσετε
Συνεχίστε να πίνετε καθημερινά νερό, το οποίο θα βοηθήσει τον οργανισμό σας να αποβάλλει τα περιττά υγρά – όσο κι αν αυτό σας φαίνεται παράξενο. Παράλληλα, αποφύγετε οτιδήποτε αλμυρό, επειδή το αλάτι προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη κατακράτηση υγρών.

Το ζόρι του στρες
Έχετε περισσότερο φόρτο εργασίας; Δυσκολεύεστε να ανταποκριθείτε στις οικονομικές σας υποχρεώσεις ή αντιμετωπίζετε συναισθηματικά προβλήματα; Εάν βιώνετε μια κατάσταση έντονης ψυχικής πίεσης, τότε δεν αποκλείεται να δείτε την κοιλιά σας πρησμένη. Το στρες είναι άμεσα συνδεδεμένο με τις πεπτικές ενοχλήσεις. Μάλιστα, έχει μια ιδιαίτερα στενή σχέση με το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, τόσο ώστε σε ορισμένες περιπτώσεις, εκτός του γαστρεντερολόγου, μπορεί να φανεί χρήσιμη ακόμη και η συμβολή ενός ψυχολόγου.
Πώς να ξεφουσκώσετε
Μιλήστε για αυτά που σας ενοχλούν! Οι ειδικοί εξηγούν ότι, όταν πιέζεστε και δεν εκφράζετε με λόγια όλα όσα σκέφτεστε, η πίεση που βιώνετε τελικά θα εκδηλωθεί με τη μορφή σωματικών συμπτωμάτων, όπως στην περίπτωση αυτή το πρήξιμο της κοιλιάς. Εάν, όμως, σας είναι δύσκολο να εκφράσετε με λόγια αυτά που σας ενοχλούν -κάτι που είναι κατανοητό και ισχύει για τους περισσότερους από εμάς-, τότε μπορείτε να καταφύγετε σε μία λύση άμεσης δράσης: την άσκηση -που επιπλέον δεν σας φουσκώνει-, π.χ. το τρέξιμο, το ζωηρό περπάτημα, το ποδήλατο, το τένις. Οποιαδήποτε μορφή έντονης σωματικής δραστηριότητας μπορεί να προσφέρει άμεση εκτόνωση, βοηθά στην αποφόρτιση των συναισθημάτων, στον έλεγχο του στρες, συνεπώς και στο… ξεφούσκωμα της κοιλιάς.
Το «ένοχο» γάλα Έχετε παρατηρήσει ότι το ενοχλητικό φούσκωμα και τα αέρια παρουσιάζονται λίγα λεπτά αφότου έχετε πιει γάλα; Στην περίπτωση αυτή, η αιτία του προβλήματος μάλλον είναι η δυσανεξία στη λακτόζη (το κύριο σάκχαρο του γάλακτος), η οποία είναι αρκετά συχνή στους κατοίκους της Μεσογείου. Οφείλεται στην ανεπάρκεια της λακτάσης, ενός ενζύμου του οργανισμού που είναι απαραίτητο για την πέψη του γάλακτος. Η διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη γίνεται κυρίως με βάση τα συμπτώματα του ασθενούς (υπάρχουν και ειδικά τεστ αναπνοής, αλλά δεν είναι ευρέως διαθέσιμα). Πώς να ξεφουσκώσετε Να αποφεύγετε το γάλα, εκτός εάν έχετε παρατηρήσει ότι ανέχεστε είτε μια μικρή ποσότητα γάλακτος είτε κάποιο από τα γάλατα του εμπορίου με μικρότερη περιεκτικότητα σε λακτόζη. Να προτιμάτε το γιαούρτι και το τυρί, δηλαδή τα γαλακτοκομικά που έχουν υποστεί ζύμωση, τα οποία γίνονται συνήθως ανεκτά χωρίς πρόβλημα. Με μία ματιά οι τροφές που σας φουσκώνουν Τα όσπρια, το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα κρεμμύδια, τα χόρτα, τα άγουρα φρούτα, η ντομάτα, οι πράσινες σαλάτες, το γάλα κ.ά. Για την καλύτερη λειτουργία της πέψης, συνιστάται να αποφεύγετε τα τηγανητά και τα πολύ ζεστά φαγητά, καθώς και τα πολλά καρυκεύματα.
Πότε να κάνετε εξετάσεις
Συνήθως ο γιατρός καταλήγει στη διάγνωση μιας αθώας εντερικής διαταραχής, όπως το ευερέθιστο έντερο, η δυσανεξία στη λακτόζη ή η δυσκοιλιότητα, βασιζόμενος στα συμπτώματα και στην κλινική εξέταση του ασθενούς. Ωστόσο, εάν ο ασθενής είναι άνω των 45 ή παρουσιάζει ανησυχητικά συμπτώματα (π.χ. αίμα στις κενώσεις, αναιμία, απώλεια βάρους, πυρετό), τότε ο γιατρός θα ζητήσει πρόσθετες εξετάσεις (αίματος, κολονοσκόπηση, υπερηχογράφημα κοιλιάς), προκειμένου να αποκλείσει το ενδεχόμενο μιας σοβαρής νόσου στο έντερο.

Τα πολύτιμα προβιοτικά
Πρόκειται για ωφέλιμα μικρόβια (λακτοβάκιλοι, μπιφιδοβακτήρια, σακχαρομύκητες) που διαβιούν στο έντερο, παρεμποδίζουν την εγκατάσταση των παθογόνων «εισβολέων» και συμβάλλουν στη διατήρηση της φυσιολογικής χλωρίδας του εντέρου. Η λήψη τους έχει φανεί ότι ανακουφίζει από τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου και συμβάλλει στην καλύτερη ανοχή της λακτόζης του γάλακτος σε περιπτώσεις δυσανεξίας. Πηγές των προβιοτικών είναι τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, το κεφίρ και το τυρί, καθώς και τα τρόφιμα που έχουν εμπλουτιστεί με συγκεκριμένες καλλιέργειες προβιοτικών, όπως ορισμένα γιαούρτια του εμπορίου.

Τα χωνευτικά βότανα που ξεφουσκώνουν
Για την καταπολέμηση του φουσκώματος, η φυσικοπαθητικός κ. Ματίνα Χρονοπούλου προτείνει 3 βότανα:

  • Το μαραθόσπορο, που βοηθά στη χώνεψη.
  • Το γλυκάνισο, που δρα ως ήπιο καθαρτικό.
  • Τη μέντα, που χαλαρώνει τους μυς του στομάχου και καταπολεμά το πρήξιμο. Για να ετοιμάσετε τα εγχύματα, ρίχνετε 1 κουταλάκι από το βότανο της αρεσκείας σας σε 1 φλιτζάνι βρασμένο νερό, το αφήνετε για 6-7΄ και το σουρώνετε. Μπορείτε να πίνετε καθημερινά 1-2 ροφήματα από το βότανο της επιλογής σας.


ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον κ. ΣΠΗΛΙΟ ΜΑΝΩΛΑΚΟΠΟΥΛΟ, γαστρεντερολόγο, επίκουρο καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τον κ. ΝΙΚΟ ΒΙΑΖΗ, γαστρεντερολόγο-επιμελητή Α΄ της Β΄ Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», την κ. ΚΩΣΤΑΛΕΝΙΑ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΗ, διαιτολόγο-διατροφολόγο, την κ. ΣΤΕΛΛΑ ΑΡΓΥΡΙΟΥ, ψυχολόγο διατροφής, την κ. ΜΑΤΙΝΑ ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ, φυσικοπαθητικό.