Τα τελευταία χρόνια, το ενδιαφέρον των επιστημόνων έχει στραφεί στα αποξηραμένα φρούτα, μια κατηγορία τροφίμων που συνήθως βρίσκουμε πλάι στα πατατάκια στο ράφι του σουπερμάρκετ, ενώ η θέση που τους αρμόζει είναι κοντά στα φρέσκα φρούτα. Και αυτό επειδή τα ξηρά φρούτα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές βιταμίνες, όπως η E και η C, καθώς και σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ο σίδηρος, ο χαλκός, το σελήνιο και το κάλιο. Την ιδιαίτερη προσοχή των επιστημόνων, όμως, έχουν τραβήξει τα βιοενεργά αντιοξειδωτικά συστατικά που περιέχονται στα αποξηραμένα φρούτα (φλαβονοειδή και καροτενοειδή). Διαβάστε, λοιπόν, τι αποκαλύπτουν οι έρευνες για τα ξηρά φρούτα και με ποιον τρόπο συνιστάται να τα εντάξουμε στη διατροφή μας.
Oι έρευνες αποκαλύπτουν ότι η αντιοξειδωτική σύνθεση των αποξηραμένων φρούτων είναι αξιοθαύμαστη και προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα, εμποδίζοντας την οξείδωση της «κακής» χοληστερίνης (LDL). Τα αντιοξειδωτικά των αποξηραμένων σύκων ιδιαίτερα εμπλουτίζουν τις λιποπρωτεΐνες στο πλάσμα του αίματος και αποτρέπουν την οξείδωσή τους, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Journal of the American College of Nutrition». Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, τα ξηρά σύκα και τα δαμάσκηνα συγκεντρώνουν το υψηλότερο θρεπτικό σκορ μεταξύ των αποξηραμένων και ακολουθούν οι χουρμάδες, λόγω της υψηλότατης περιεκτικότητάς τους σε φαινόλες – μια κατηγορία αντιοξειδωτικών ουσιών που, παρότι καταστρέφεται έως ένα βαθμό κατά τη διαδικασία της αφυδάτωσης των φρούτων, εξακολουθεί να βρίσκεται σε αρκετά μεγάλη συγκέντρωση στα αποξηραμένα φρούτα.
Τα αποξηραμένα φρούτα φαίνεται ότι συμβάλλουν ακόμη και στην πρόληψη της οστεοπόρωσης, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Oκλαχόμα. Στη μελέτη αυτή παρατηρήθηκε ότι η συστηματική κατανάλωση ξηρών δαμάσκηνων οδήγησε στο σχηματισμό νέου οστού σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Αν και η έρευνα διήρκεσε μόνο τρεις μήνες, γεγονός παραμένει ότι τα βιοενεργά συστατικά των δαμάσκηνων ευνοούν την οστική αύξηση.
«Ήπια καθαρτική» χαρακτηρίζεται η δράση των αποξηραμένων φρούτων, ιδιαίτερα των ξηρών δαμάσκηνων, σύμφωνα με την ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Critical Reviews in Food Science and Nutrition». Η καθαρτική τους δράση οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μεγάλη περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες – υπολογίζεται ότι 10-12 ξηρά δαμάσκηνα παρέχουν 7 γρ. φυτικών ινών, που αντιστοιχούν στο 30% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης. Από αυτή την άποψη, τα αποξηραμένα φρούτα υπερέχουν έναντι των φρέσκων και κυρίως έναντι των χυμών, που στερούνται φυτικών ινών. Επιπλέον, η κατανάλωση αποξηραμένων φρούτων δεν προκαλεί γαστρεντερικά ενοχλήματα, όπως πόνο και πρήξιμο, δηλαδή δεν επιδεινώνει το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, σύμφωνα με έρευνα για την καθημερινή κατανάλωση ξηρών δαμάσκηνων από μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Journal of Applied Research».
Τα αποξηραμένα φρούτα είναι τα λειτουργικά τρόφιμα της φύσης, δεδομένου ότι λειτουργικά αποκαλούνται τα τρόφιμα που έχουν ένα αποδεδειγμένα ευεργετικό όφελος στην υγεία (π.χ. μειώνουν τη χοληστερίνη). Τα αποξηραμένα φρούτα, λοιπόν, και ιδιαίτερα τα δαμάσκηνα, που έχουν μελετηθεί περισσότερα από όλα, έχουν σαφώς περισσότερα του ενός οφέλη για την υγεία. Επιπλέον, έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, γεγονός που σημαίνει ότι μετά την κατανάλωσή τους δεν αυξάνεται γρήγορα το σάκχαρο του αίματος. Κατά συνέπεια, βοηθούν στο να διαρκέσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα το αίσθημα του κορεσμού. Επίσης, λόγω της γλυκιάς τους γεύσης, φαίνεται ότι ικανοποιούν την όρεξη πολλών ανθρώπων για γλυκό, βοηθώντας τους έτσι να μειώσουν την κατανάλωση λιπαρών γλυκών. Χάρη σ’ αυτά τα χαρακτηριστικά τους, λοιπόν, οι διαιτολόγοι τα συστήνουν ως το ιδανικό ενδιάμεσο σνακ μεταξύ των γευμάτων. Πάντως, χρειάζεται μέτρο στην κατανάλωσή τους, επειδή είναι πλουσιότερα σε θερμίδες ανά τεμάχιο, συγκριτικά με τα αντίστοιχα φρέσκα φρούτα.
Τα ξηρά δαμάσκηνα και οι σταφίδες κατατάσσονται πρώτα μεταξύ όλων των φρούτων -αποξηραμένων και φρέσκων- όσον αφορά την αντιοξειδωτική τους δράση, δηλαδή την ικανότητα των συστατικών τους να απορροφούν τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Αντιγήρανσης των ΗΠΑ. Στην εν λόγω λίστα ακολουθούν οι φράουλες, τα φρέσκα δαμάσκηνα και τα πορτοκάλια.
Στο μικροσκόπιο… τα αποξηραμένα φρούτα
Γλυκά, νόστιμα και θρεπτικά, μερικές φορές τα αποξηραμένα φρούτα υπερτερούν σε ορισμένες από τις πολύτιμες ιδιότητές τους έναντι ακόμη και των φρέσκων.