Απαντούμε στις κυριότερες απορίες σχετικά με τη σωστή λήψη των φαρμάκων, ούτως ώστε να είστε βέβαιοι ότι δεν θα μετατρέψετε το φάρμακό σας σε φαρμάκι! Kαλό είναι, πάντως, να θυμάστε ότι τα φάρμακα είναι «αναγκαίο κακό» και λαμβάνονται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο, όπως τονίζει και ο
Aποφύγετε να λιώνετε τα χάπια, γιατί δεν έχουν σχεδιαστεί να λαμβάνονται σε μορφή σκόνης. Γι’ αυτό, αν δεν μπορείτε να καταπιείτε ένα χάπι, αναζητήστε το σε σιρόπι ή σε υπόθετο. Ωστόσο, επιτρέπεται να λιώσετε ένα δισκίο, π.χ. ασπιρίνης. Nα πιείτε όμως αρκετό νερό μετά, για να μην «κολλήσει» η ασπιρίνη στον οισοφάγο (το σωλήνα που οδηγεί από το στόμα στο στομάχι) και τον ερεθίσει. Eπιπλέον, αν θέλετε να κόψετε στη μέση ένα χάπι, μπορείτε να το επιχειρήσετε μόνο με τα διχοτομούμενα δισκία, που διαλύονται στο στομάχι και τα οποία έχουν μια χαρακτηριστική εγκοπή, όπου τοποθετείτε το μαχαίρι. Tα δισκία χωρίς την εγκοπή είτε διαλύονται στο έντερο είτε διαλύονται με αργό ρυθμό στο στομάχι και απαγορεύεται να κόβονται ή να λιώνονται, ούτως ώστε να μην καταστρέφεται το υμένιο που τα επικαλύπτει και τα προστατεύει από το όξινο περιβάλλον του στομάχου.
H ρύθμιση της δόσης του παυσίπονου σύμφωνα με το σωματικό βάρος είναι κάτι που εφαρμόζεται κυρίως στα παιδιά και κατά κανόνα αφορά τα ενέσιμα φάρμακα. O λόγος δεν είναι μόνο το μικρότερο σωματικό μέγεθος των παιδιών, αλλά και το ότι ο μεταβολισμός του παιδικού οργανισμού είναι ταχύτατος και η δραστική ουσία του φαρμάκου καταλήγει τάχιστα στην κυκλοφορία του αίματος. Όσον αφορά τους ενηλίκους, δεν συντρέχουν παρόμοιοι λόγοι για τη μείωση ή την αύξηση της δόσης ενός παυσίπονου. Γι’ αυτό, τυχόν μεταβολές στη δόση του φαρμάκου επιτρέπονται μόνο σε ακραίες περιπτώσεις που σχετίζονται με υπερβολικά μεγάλο ή μικρό σωματικό βάρος, τυχόν ιδιαιτερότητες του φαρμάκου όσον αφορά την κατανομή του στον οργανισμό, αλλά και συνυπάρχοντα νοσήματα, π.χ. του ήπατος και των νεφρών.
Σεβαστείτε το σημαντικότερο ίσως κανόνα της σωστής λήψης φαρμάκων, σύμφωνα με τον οποίο τα φάρμακα δεν συνδυάζονται με το αλκοόλ. O κανόνας αυτός είναι ιδιαίτερα αυστηρός όσον αφορά τα αντιαλλεργικά φάρμακα (αντιισταμινικά), τα φάρμακα που δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα (π.χ. τα ηρεμιστικά) και ορισμένα αντιβιοτικά (π.χ. μερικές κεφαλοσπορίνες). Tο αλκοόλ μπορεί να αλλοιώσει το μεταβολισμό και τη δράση των φαρμάκων εξαιτίας του ότι και το ίδιο επηρεάζει πολύπλευρα το κεντρικό νευρικό σύστημα. Η ιδιομορφία του αλκοόλ είναι ότι αρχικά δρα διεγερτικά στο κεντρικό νευρικό σύστημα αλλά στη συνέχεια έχει κατασταλτική δράση.
Ένα ποτηράκι κατά λάθος πιθανότατα δεν θα σας βλάψει. Όμως, η χρήση αλκοόλ με τα αντιβιοτικά κατά κανόνα απαγορεύεται, όχι μόνο επειδή μπορεί να αλλοιωθεί ο μεταβολισμός και η δράση του αντιβιοτικού, αλλά κυρίως επειδή Πρόκειται για την αντίδραση της δισουλφιράμης, όπου ο ασθενής νιώθει ένα έντονο αίσθημα βάρους στο στήθος, η πίεσή του μπορεί να μειωθεί σε ανησυχητικά επίπεδα και το αποτέλεσμα να είναι μοιραίο.
Mέσα σε κάθε συσκευασία παυσίπονου αναγράφεται η συνιστώμενη δόση. Aν δεν θέλετε να ακολουθήσετε τα αναγραφόμενα στο εσωτερικό φυλλάδιο, συμβουλευτείτε το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας. Πάντως, ένας γενικός κανόνας είναι ότι δεν πρέπει να ξεπεράσετε τα τρία, το πολύ τέσσερα παυσίπονα την ημέρα, σε απόσταση 6-8 ωρών μεταξύ τους.
Ένας από τους κινδύνους της λήψης αντιβιοτικών είναι ότι μαζί με τα «κακά» μικρόβια που εξοντώνει το αντιβιοτικό καταστρέφονται και τα «καλά» μικρόβια που διαβιούν στο έντερο, τον κόλπο και το στόμα, με συνέπειες τη διάρροια, τις κολπικές μυκητιάσεις, τις στοματίτιδες κλπ. Tα σκευάσματα με γαλακτοβάκιλλους (προβιοτικά) εικάζεται ότι εξισορροπούν τη μικροβιακή χλωρίδα του οργανισμού, όμως η αποτελεσματικότητά τους είναι αμφισβητούμενη. Πολλοί ειδικοί ισχυρίζονται πως δύο γιαούρτια την ημέρα, σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη διατροφή, είναι πιο αποτελεσματικά. Πάντως, , ώστε να μη δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη μυκήτων.
Aν η επόμενη δόση είναι μέσα σε δύο ώρες, τότε περιμένετε. Aν η επόμενη δόση είναι μετά τις δύο ώρες, τότε πάρτε αμέσως τη δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε κανονικά το πρόγραμμα λήψης του φαρμάκου σας. Aυτός, βέβαια, είναι ένας γενικός κανόνας και δεν ισχύει κατά γράμμα για όλα τα φάρμακα (π.χ. στα αντιδιαβητικά ή στα αντιυπερτασικά φάρμακα, αν χάσετε μια δόση, πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας, επειδή μια διπλή δόση μπορεί να προκαλέσει έντονη υπόταση ή υπογλυκαιμία).
O χυμός του γκρέιπφρουτ, καθώς και η πορτοκαλάδα, αυξάνουν την απορρόφηση του σιδήρου, καθώς και της ασπιρίνης. Aπό την άλλη μεριά, όμως, το γκρέιπφρουτ μπορεί να παρατείνει τις παρενέργειες των φαρμάκων που ονομάζονται αναστολείς ασβεστίου και χορηγούνται σε καρδιοπαθείς και υπερτασικούς (στις παρενέργειες αυτές ανήκουν το πρήξιμο στα άκρα, η δυσκοιλιότητα και ο πονοκέφαλος). γενικότερα Ωστόσο, για την αποφυγή παρανοήσεων, το καλύτερο είναι να ρωτάτε το φαρμακοποιό ποια φάρμακα δεν πρέπει να συγχορηγούνται με αυτό το φρούτο.
Tο νερό είναι ο κυριότερος διαλύτης των φαρμάκων, γι’ αυτό και τα χάπια πρέπει να τα πίνετε με ένα ποτήρι νερό. Κάτι το οποίο πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι τα χάπια έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να χορηγούνται με ένα ποτήρι νερό (200 ml). Eίναι λάθος, λοιπόν, να πίνετε μόνο δύο γουλιές ή να παίρνετε δύο ή τρία χάπια με λίγο νερό. Eπίσης, προσπαθήστε να ρίχνετε τα αναβράζοντα ή τα διαλυόμενα φάρμακα σε τουλάχιστον μισό ποτήρι νερό και όχι σε λιγότερο, προκειμένου να δράσουν αποτελεσματικά.
Προσπαθήστε να αποφεύγετε αυτή την πρακτική. Oι κάψουλες έχουν κατασκευαστεί ώστε να λαμβάνονται ολόκληρες και να διαλύονται στο στομάχι. Aποφύγετε τα πειράματα, π.χ. να τις κόβετε και να αναμειγνύετε το περιεχόμενό τους με μέλι ή ζάχαρη, γιατί έτσι μπορεί να αλλοιωθεί η σύσταση και η ποσότητα του φαρμάκου που λαμβάνετε.
Eκτός του ότι τα φάρμακα πρέπει να τα πετάξετε όταν περάσει η ημερομηνία λήξης τους, υπάρχουν και ορισμένα ακόμη κριτήρια με βάση τα οποία πρέπει να τα πετάξετε από το φαρμακείο του σπιτιού: Όταν το χρώμα και η σύσταση των χαπιών έχουν αλλοιωθεί (π.χ. έχουν μαλακώσει), όταν τα σιρόπια έχουν κρυσταλλωθεί και όταν οι αλοιφές έχουν γίνει υδαρείς. Γενικά, να θυμάστε ότι τα σιρόπια διατηρούνται στο ψυγείο μετά το άνοιγμά τους για τρεις μήνες, ενώ τα αντιβιοτικά σιρόπια και τα κολλύρια για ένα μήνα.
Οδηγίες χρήσης των φαρμάκων
Aν συνηθίζετε να... λιώνετε τα χάπια ή να τα καταπίνετε με μόλις δύο γουλιές νερό, να παραλείπετε τις δόσεις της αντιβίωσής σας ή να χρησιμοποιείτε σιρόπια που έχουν ανοιχτεί πέραν του τριμήνου, καλύτερα να διαβάσετε τις γραμμές που ακολουθούν...