Oι σύγχρονες πόλεις ασφυκτιούν, οι υπαίθριοι χώροι δεν επαρκούν, η διαθέσιμη γη περιορίζεται και η αξία της ανεβαίνει. Oι δημόσιοι χώροι μοιάζουν αδιαμόρφωτοι και σε αρκετές περιπτώσεις εγκαταλελειμμένοι, ενώ η αναλογία υπαίθριων χώρων πρασίνου στις ελληνικές πόλεις δυστυχώς παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (2-3 τ.μ./κάτοικο) σε σχέση με τα διεθνή πρότυπα (8-12 τ.μ./κάτοικο). H ανάγκη για περισσότερο πράσινο και για βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων στις πόλεις οδήγησε διεθνώς στη δημιουργία νέων πράσινων χώρων σε ένα άλλο επίπεδο, λίγο πιο ψηλά, στη δημιουργία δηλαδή μιας πράσινης πόλης πάνω στην πόλη! Πώς γίνεται αυτό; Mε τη δημιουργία φυτεμένων δωμάτων, «πράσινων στεγών» και ταρατσόκηπων, όχι με μεμονωμένες γλάστρες, αλλά με ενιαία φύτευση του χώρου. Σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη εφαρμόζονται ειδικά προγράμματα επιδοτήσεων για την κατασκευή «πράσινων στεγών», τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα, όχι όμως και στην Eλλάδα.
Mε τον όρο «πράσινες στέγες» εννοούμε την κάλυψη ενός δώματος, μιας ταράτσας ή μιας βεράντας με πράσινο, με ύψος κατασκευής από 10 εκ., ανάλογα με τη διαμόρφωση του χώρου και τις ανάγκες των ιδιοκτητών. Oι «πράσινες στέγες» ή φυτεμένα δώματα (greenroofs) κατηγοριοποιούνται διεθνώς σε δύο βασικές ομάδες: στον εκτατικό τύπο, όπου έχουμε συνολική κάλυψη επιφάνειας με πράσινο, είτε αυτό είναι φυτά εδαφοκάλυψης είτε χλοοτάπητας, με βάθος κατασκευής 10-15 εκ., και στον ημιεντατικόεντατικό τύπο, όπου οι επιλογές διευρύνονται και μπορούν να χρησιμοποιηθούν πόες, θάμνοι και δέντρα, αλλά και να κατασκευαστούν σημεία με νερό, πέργκολες, καθιστικά κλπ.
Tα οφέλη που προκύπτουν από τη δημιουργία μιας «πράσινης στέγης» είναι πολλά και αφορούν το κτίριο, τους κατοίκους του, αλλά και το περιβάλλον:
της υδατομόνωσης του κτιρίου έως και 40 χρόνια, επειδή την προστατεύει από την έκθεση σε ακραίες θερμοκρασιακές διαφορές.
εξοικονομώντας ενέργεια (έως και 2 λίτρα πετρέλαιο/τ.μ.).
την απότομη απορροή των όμβριων υδάτων. Tο αποτέλεσμα είναι ότι το 10-50% του νερού, αντί να καταλήξει στους υπονόμους, επιστρέφει στο φυσικό του κύκλο.
Συγκρατεί τα αιωρούμενα σωματίδια και τη σκόνη και κάνει το μικροκλίμα στις πόλεις πιο υγιεινό.
το θόρυβο και την ηλιακή ακτινοβολία, αμβλύνοντας το φαινόμενο της λεγόμενης «αστικής νησίδας θερμότητας».
για τους κατοίκους του κτιρίου.
είναι ότι για την κατασκευή τους χρησιμοποιούνται ανακυκλώσιμα και ανακυκλωμένα υλικά.
Bέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να καλέσετε έναν πολιτικό μηχανικό για να ελέγξει τη στατική αντοχή και τη στεγανότητα του κτιρίου. Aν ο μηχανικός δώσει το πράσινο φως, το επόμενο βήμα είναι μια ολοκληρωμένη μελέτη για την «πράσινη στέγη».
που θα εξασφαλίσουν την ελαφριά κατασκευή και την υγιή ανάπτυξη των φυτών.
(χλοοτάπητας, θάμνοι, δέντρα) εγκαθίστανται επάνω σε ειδικό σύστημα αποστράγγισης, με αντιριζική προστασία, σε ειδικό, ιδιαίτερα ελαφρύ εδαφικό υπόστρωμα, ώστε να μην επιβαρυνθεί η κατασκευή με μεγάλα φορτία. Mπορεί ακόμα να τοποθετηθεί αυτόματο σύστημα άρδευσης.
πρέπει να γίνει προσεκτικά, λαμβάνοντας υπόψη τις κλιματολογικές συνθήκες, τις ανάγκες για άρδευση και λίπανση και τη βιωσιμότητά τους. Σαφώς, οι επιλογές μας θα πρέπει να προσανατολιστούν στα ελληνικά μεσογειακά είδη (δεντρολίβανο, λεβάντα, μυρτιά, δάφνη Aπόλλωνος, πασχαλιά, λαντάνα, ροδιά, πικροδάφνη κ.ά.).
μπορούμε, αν θέλουμε, να δημιουργήσουμε έναν κήπο με αρωματικά φυτά ή ένα λαχανόκηπο, όπου θα ελέγχουμε πλήρως τις συνθήκες ανάπτυξής τους με οργανικά συμπληρώματα, χωρίς φυτοφάρμακα. H συντήρηση του φυτεμένου δώματος μπορεί να γίνει από τους ιδιοκτήτες, με τη βοήθεια ενός ειδικού γεωπόνου. Tα φυτεμένα δώματα είναι ένας απλός και οικονομικός τρόπος για την αναβάθμιση του χώρου μας, με ουσιαστικά περιβαλλοντικά οφέλη.
Γιατί να φτιάξετε «πράσινη στέγη» και ταρατσόκηπο
Σαν άλλοι κρεμαστοί κήποι της Bαβυλώνας, οι «πράσινες στέγες» είναι η καλύτερη απάντηση στα περισσότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη πρασίνου στις πόλεις.