Πάσχα χωρίς σοκολάτενια αυγά, τσουρέκι και κουλουράκια δεν γίνεται. Το ζητούμενο, όμως, είναι να μπορέσουμε να τα απολαύσουμε χωρίς να πάρουμε περιττά κιλά.
Το σοκολατένιο αυγά
Θρεπτική αξία:
· Οι ευεργετικές επιδράσεις της σοκολάτας (κατ’ επέκταση και του σοκολατένιου αυγού) έγκειται στο κακάο, που αποτελεί πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών (φλαβονοειδή) και έχει δράση τύπου ασπιρίνης, μειώνοντας τη συσσώρευση αιμοπεταλίων και αποτρέποντας τον σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας. Αυτό συμβαίνει όταν η σοκολάτα έχει περιεκτικότητα σε κακάο >60%. Τα σοκολατένια αυγά, είναι είτε αμιγώς από σοκολάτα υγείας (κακάο 43%) είτε από σοκολάτα γάλακτος (κακάο 29%) είτε από μια μείξη σοκολάτας γάλακτος μαζί με λευκή σοκολάτα (κακάο 13%).
· Ασβέστιο βασικό συστατικό στο σοκολατένιο αυγό, περιέχεται σε εξαπλάσια ποσότητα στη μαύρη σοκολάτα σε σχέση με την γάλακτος. Απαραίτητο για την ανάπτυξη και την καλή υγεία των οστών και των δοντιών.
· Μαγνήσιο σε σημαντικές ποσότητες στη μαύρη σοκολάτα. Παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της μνήμης και της απομνημόνευσης.
Θερμιδική αξία:
· Ανεξάρτητα από το είδος του σοκολατένιου αυγού, αποδίδει περίπου 550 θερμίδες ανά 100 γρ., από τις οποίες 30-35% είναι λίπος και 50-55% υδατάνθρακες, εκ των οποίων σχεδόν όλο το ποσοστό είναι απλά σάκχαρα.
Συστάσεις κατανάλωσης:
· Συνίσταται η κατανάλωσή του σε δόσεις! Μην ξεπεράσετε εν όψει εορτών ένα μικρό κομμάτι (~30γρ.) 3-4 φορές την εβδομάδα.
Συμβουλές για την επιλογή του σοκολατένιου αυγού:
· Προτιμήστε σοκολατένιο αυγό με ήπια πικρή γεύση προς αποφυγήν μεταποιημένων προϊόντων σοκολάτας που περιέχουν επεξεργασμένη ζάχαρη και αυξημένη περιεκτικότητα σε λίπος, λόγω του γάλατος που χρησιμοποιείται. Αποφύγετε σοκολατένια αυγά με επικάλυψη λευκής σοκολάτας. Το ευεργετικό πλεονέκτημα της σοκολάτας από τη δράση των αντιοξειδωτικών φαίνεται να μετριάζεται για τη λευκή σοκολάτα, καθώς οι πρωτεΐνες του γάλακτος συνδέονται με τα αντιοξειδωτικά συστατικά της, μειώνοντας έτσι την απορρόφησή τους.
Τσουρέκι:
Συστατικά: Αλεύρι, ζάχαρη, βούτυρο γάλακτος, αβγά, γάλα, μαγιά νωπή, αλάτι, μαχλέπι, ξύσμα φλούδας πορτοκαλιού.
Θρεπτική αξία: Το τσουρέκι στη σύστασή του έχει κάποια εξαιρετικά συστατικά. Το γάλα περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, είναι το μοναδικό τρόφιμο στη φύση που περιέχει την υψηλής σημασίας πρωτεΐνη, την καζεΐνη, αποτελεί την πλουσιότερη πηγή ασβεστίου και φωσφόρου για τον άνθρωπο, συμβάλλοντας σημαντικά στη δημιουργία γερών και υγιών οστών. Τα αυγά είναι εξαιρετική πηγή πρωτεϊνών υψηλής θρεπτικής αξίας, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Περιέχουν σύμπλεγμα βιταμινών της ομάδας Β, βιταμίνη Α, βιταμίνη
Θερμιδική αξία: Πρόκειται για ενεργειακά πυκνά τρόφιμα, δηλαδή με αρκετές θερμίδες σε μικρή ποσότητα, κατά μέσο όρο 180-200 θερμίδες ανά 50 γρ. τροφίμου, ποσότητα που αντιστοιχεί σε μία λεπτή φέτα τσουρέκι.
Επιδράσεις του στην υγεία μας:
· Υπέρ: Η μαγιά είναι πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β που συνδέονται με την ισορροπία της λειτουργίας του νευρικού συστήματος, τη διάθεση και την ενεργητικότητα του εγκεφάλου. Το μαχλέπι δίνει την ιδιαίτερη μυρωδιά στο τσουρέκι και λόγω της κουμαρίνης που περιέχει, διαθέτει καταπραϋντική και αντι-ερεθιστική δράση. Η μαστίχα έχει θεραπευτική δράση για το στομάχι, έχει αντισηπτικές ιδιότητες και βοηθάει στην επούλωση των πληγών. Το πορτοκάλι που προστίθεται επίσης είναι πηγή βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών.
· Κατά: Πλούσιο σε ζάχαρη, βούτυρο και αυγά, συστατικά που αυξάνουν τα επίπεδα της γλυκόζης και των λιπιδίων στο αίμα και κατά συνέπεια τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Συστάσεις κατανάλωσης:
· Επειδή το τσουρέκι προσφέρει αρκετή ενέργεια προτείνεται η κατανάλωσή του τις πρωινές ώρες που χρειαζόμαστε αλλά και δαπανούμε περισσότερη ενέργεια. Μια λεπτή φέτα των 30 γρ. (όπως μια φέτα ψωμί του τοστ) μπορεί να καταναλωθεί 2-3 φορές την εβδομάδα, συνοδευόμενη από ημίπαχο γάλα ή φυσικό χυμό.
· Χρειάζεται προσοχή από ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο ή σακχαρώδη διαβήτη, διότι στην παραδοσιακή τους συνταγή τα εδέσματα αυτά είναι πλούσια σε λίπος και απλά σάκχαρα. Αυτό σημαίνει ότι και τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα θα επηρεαστούν, αλλά και τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα συνολικά, εάν η κατανάλωση είναι μεγάλη. Τα άτομα αυτά καλό είναι να αποφεύγουν και τα δύο αυτά γλυκά ή να περιορίζονται σε μια μικρή ποσότητά τους και όχι συχνά.
Συμβουλές για να γίνει πιο υγιεινό:
· Αντικαθιστώντας τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα της συνταγής με ημίπαχα. Επιλέγοντας φυτική μαργαρίνη με χαμηλά λιπαρά, αντί για αγελαδινό/ πρόβειο βούτυρο. Πλεονεκτήματα της μαργαρίνης είναι ότι έχει χαμηλότερη περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα συγκριτικά με το βούτυρο και αναλογικά μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, που είναι ωφέλιμα για τα αγγεία και την καρδιά. Και τέλος επιλέγοντας συνταγές με λιγότερα αυγά.
Πασχαλινά κουλούρια:
Συστατικά: Αλεύρι, ζάχαρη, βούτυρο γάλακτος, αβγά, γάλα, σκόνη μπέικιν, ξύσμα φλούδας πορτοκαλιού.
Θερμιδική αξία: Ενεργειακά πυκνά τρόφιμα, δηλαδή με αρκετές θερμίδες σε μικρή ποσότητα, κατά μέσο όρο 180-200 θερμίδες ανά 50 γρ. τροφίμου, ποσότητα που αντιστοιχεί σε ένα μετρίου μεγέθους κουλουράκι
Θρεπτική αξία: Πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και βιταμίνη Ε, χάρη στο προστιθέμενο ελαιόλαδο εναλλακτικά του βούτυρου. Έτσι, συμβάλλει στη μείωση της πιθανότητας δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας και του κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις. Το αλεύρι είναι πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, που συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Η βανίλια που προσθέτουμε στο μίγμα για τα κουλουράκια όχι μόνο προσθέτει άρωμα αλλά βοηθά και στη χώνεψη, ανακουφίζει τις στομαχικές διαταραχές και τονώνει το νευρικό σύστημα.
Συστάσεις κατανάλωσης: Παχύσαρκα άτομα, καθώς και άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, υψηλή χοληστερίνη ή άλλες διαταραχές των λιπιδίων του αίματος, καλό είναι να αποφεύγουν και τα δύο αυτά γλυκά ή να περιορίζονται σε μια μικρή ποσότητά τους και όχι συχνά.
Συμβουλές για να γίνει πιο υγιεινό: Αντικαθιστώντας τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα της συνταγής με ημίπαχα. Επιλέγοντας ελαιόλαδο, αντί για αγελαδινό/ πρόβειο βούτυρο. Αντικαθιστώντας το λευκό αλεύρι της συνταγής με αλεύρι βρώμης ή αμυγδάλου που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην ζαχαροπλαστική και το οποίο είναι χαμηλό σε σάκχαρα και κορεσμένα λίπη και παράλληλα καλή πηγή φυτικών ινών. Και τέλος επιλέγοντας συνταγές με λιγότερα αυγά.
Συμβουλές για το πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε ό,τι περισσέψει από αυτά τα τρία γλυκίσματα
· Παξιμαδάκια τσουρεκιού: κόβετε το τσουρέκι που περίσσεψε σε λεπτές φέτες και τις αλείφετε με λίγο μέλι. Απλώνετε τις φέτες σε ταψί που έχετε στρώσει λαδόκολλα. Πασπαλίζετε με το αμύγδαλο. Ψήνετε στο φούρνο σε μέτρια θερμοκρασία μέχρι να στεγνώσει τελείως το τσουρέκι σας και να πάρουν χρώμα τα αμύγδαλα. Αφήστε τα να κρυώσουν και αν θέλετε μπορείτε να πασπαλίσετε τα τσουρεκο-παξιμάδια σας με λίγη ζάχαρη άχνη και κανέλα
· Τσιζκέικ με βάση από τα κουλουράκια. Αντί για την κλασική βάση από μπισκότα, φτιάξτε βάση από τα πασχαλινά κουλουράκια. Η διαδικασία παραμένει η ίδια.
· Τρίψτε στο μούλτι κουλουράκια μαζί με ξηρούς καρπούς της αρεσκείας σας, κακάο ή κουβερτούρα, λίγο λικέρ ή κονιάκ και φτιάξτε τρουφάκια με επικάλυψη κακάο
Τσουρέκι vs Πασχαλινά κουλούρια” (crash test):
Η θρεπτική τους σύσταση όσο και η ενεργειακή τους αξία δε διαφέρει σημαντικά όταν συγκρίνουμε ιδίου βάρους τεμάχια και αυτό διότι στις παραδοσιακές πασχαλιάτικες συνταγές, βλέπουμε ότι κουλουράκια και τσουρέκια φτιάχνονται με παρόμοια υλικά, όπως αλεύρι, ζάχαρη, βούτυρο και αβγά, επομένως τόσο.
Σύγκριση μέσης διατροφικής αξίας ανά 100g
Διατροφικά στοιχεία |
Κουλουράκι |
Τσουρέκι |
Θερμίδες |
374 |
386 |
Πρωτεΐνες (g) |
10,1 |
7,4 |
Υδατάνθρακες (g) |
68,8 |
63,2 |
Ολικά λιπαρά (g) Εκ των οποίων κορεσμένα (g) |
7,7 3,7 |
12,4 3,9 |
Χοληστερίνη (mg) |
99 |
101 |
Φυτικές ίνες (g) |
2,7 |
2,0 |
Ποιο από τα δύο να επιλέξω;
Το κουλουράκι έχει ελαφρύ προβάδισμα όταν είναι να επιλέξουμε ή το ένα ή το άλλο και το κριτήριό μας δεν είναι μόνο η γεύση. Αν είναι σπιτικό, φτιαγμένο σε μικρό ή μέτριο μέγεθος και μείνουμε σε ένα τεμάχιο κατά τη διάρκεια του πρωινού μας γεύματος συνοδευτικά με το γάλα ή γιαούρτι μειωμένων λιπαρών, τότε αποτελεί μια καλή επιλογή. Το κουλουράκι περιέχει λίγο περισσότερες πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και φυτικές ίνες συγκριτικά με το τσουρέκι, χαμηλότερα λιπαρά, χοληστερίνη και νάτριο (αλάτι), ενώ αποδίδει ελάχιστα λιγότερες θερμίδες.