Με δεδομένο λοιπόν αυτό, αλλά και το γεγονός ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος σε γυναίκες κάτω των 45 ετών και αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες παγκοσμίως, μετά τον καρκίνο του μαστού και του πνεύμονα, συναντάμε τον κ. Γεώργιο Φαρμακίδη, διευθυντή της ΣΤ΄ Μαιευτικής Κλινικής και Εμβρυομητρικής του Νοσοκομείου «Έλενα Βενιζέλου» και καθηγητή Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο Stony Brook της Ν. Υόρκης για να μας λύσει όλες μας τις απορίες.Δυστυχώς, παρά την πρόοδο της επιστήμης, τα νούμερα είναι ακόμα απογοητευτικά σε ό,τι αφορά τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι κάθε χρόνο υπάρχουν 470 χιλιάδες νέες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, και στην Ελλάδα περίπου 600. Στην Ευρώπη πεθαίνει μια γυναίκα κάθε 18 λεπτά από τη νόσο αυτή, ενώ υπολογίζεται ότι ετησίως 250 ελληνίδες χάνουν τη μάχη με το θάνατο εξαιτίας αυτής της νόσου. Κύριε Φαρμακίδη, το ΠΑΠ τεστ δεν είναι πια το μόνο «όπλο» στη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας;Πράγματι, μέχρι τώρα κάνουμε το συμβατικό ΠΑΠ τεστ και το thinprep, αυτό που λέμε υγροποιημένη μορφή ΠΑΠ τεστ που είναι λίγο πιο εξειδικευμένο. Όταν βρίσκουμε κάτι παθολογικό στο ΠΑΠ τεστ (κυτταρικές αλλοιώσεις), τότε κάνουμε το νέο τεστ προκειμένου να γίνει τυποποίηση του ιού HPV και να διαπιστωθεί αν υπάρχουν υψηλού κινδύνου ιοί οι οποίοι ευθύνονται για κακοήθεια στον τράχηλο της μήτρας και φυσικά χρήζουν διαφορετικής αντιμετώπισης από τους χαμηλού κινδύνου ιούς. Αυτή τη στιγμή δηλαδή, το νέο τεστ συμπληρώνει τη διαγνωστική ακρίβεια του τεστ Παπανικολάου.Υπάρχει περίπτωση στο μέλλον το τεστ ΠΑΠ να αντικατασταθεί εντελώς από το νέο τεστ;Ακόμα δεν μπορούμε να πούμε ή το ένα ή το άλλο. Στην Αμερική γίνεται ήδη κάθε τρία χρόνια. Στην Ελλάδα, προς το παρόν, δεν υπάρχει επίσημη οδηγία. Το HPV DNA test μας δείχνει τι είδους ιούς έχουμε, αν έχουμε. Πιο συγκεκριμένα, αν έχουμε HPV θα μας δείξει αν αυτοί είναι υψηλού ή χαμηλού κινδύνου. Το θέμα, όμως, είναι ότι και οι χαμηλού κινδύνου ιοί μπορούν να κάνουν καρκίνο. Δεν σημαίνει δηλαδή, ότι αν έχουμε χαμηλού κινδύνου ιούς εφησυχάζουμε. Αντίθετα, χρειάζονται παρακολούθηση που μπορεί να γίνεται με το ΠΑΠ τεστ. Έτσι, λοιπόν για το αν το νέο τεστ θα χρησιμοποιείται συνδυαστικά με το τεστ Παπανικολάου ή μεμονωμένα ως το κύριο διαγνωστικό τεστ για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας θα ληφθούν υπόψη και θα συνεκτιμηθούν διάφοροι παράγοντες. Επίσης, θα αξιολογηθεί και το cost effective.Η διαδικασία είναι πολύπλοκη;Καθόλου. Με ένα δείγμα κυττάρων ο γυναικολόγος παίρνει επίχρισμα από τον τράχηλο της μήτρας και στη συνέχεια το στέλνει στο εργαστήριο κυτταρογενετικής για να γίνει γενετική ανάλυση (ταυτοποίηση) στελεχών του ιού HPV (Human Papiloma Virus/ ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων) που πιθανόν εντοπίστηκαν. Υπάρχουν πάνω από 30 στελέχη του ιού που σχετίζονται με βλάβες και ενδέχεται να προκαλέσουν κακοήθεια. Το HPV τεστ δεν ανιχνεύει όλα τα στελέχη του ιού, αλλά όλα ταυτοποιούν τα στελέχη 16 και 18, που είναι τα πιο επικίνδυνα για την εκδήλωση καρκίνου, καθώς και τα στελέχη 6 και 11, που προκαλούν κονδυλώματα γεννητικών οργάνων.Και η αποτελεσματικότητά του;Είναι αρκετά καλή.Στην Ελλάδα πότε θα το έχουμε επίσημα;Πολύ σύντομα.Σε τι ηλικίες θα πρέπει να γίνεται;Μπορεί να έχουν βάλει ως όριο τα 25 και πάνω, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι διότι όταν μια κοπέλα έχει αρχίσει τη σεξουαλική της ζωή στα 18 και έχει HPV τι κάνουμε τότε; Δεν είναι, λοιπόν, όλα άσπρο μαύρο. Υπάρχει και η γκρίζα ζώνη την οποία πρέπει να μελετήσουμε πριν αποφασίσουμε.
ΠΑΠ τεστ ή HPV τεστ;
Πριν λίγο καιρό ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) έδωσε την έγκρισή του στο HPV DNA test για τον πρωσυμπτωματικό έλεγχο πρώτης γραμμής για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε γυναίκες ηλικίας 25 ετών και άνω.