Για τους περισσότερους ανθρώπους η κατανάλωση καφεΐνης αποτελεί τον πιο γνωστό τρόπο ώστε να καταπολεμηθεί η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όταν, όμως, γίνεται υπερκατανάλωση, μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο, με σοβαρές επιπτώσεις όχι μόνο στη διάρκεια, αλλά και στην ποιότητα του ύπνου. Γι’ αυτό, παρακάμψαμε την καφεΐνη και αναζητήσαμε φυσικούς τρόπους που μπορούν να μας ξυπνήσουν και να μας δώσουν την απαραίτητη τόνωση και ενέργεια κατά τις πρωινές και τις μεσημεριανές ώρες, όπου η διάθεση και η παραγωγικότητά μας είναι στο ναδίρ. 1. Μια σύντομη βόλτα Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λονγκ Μπιτς, μία δεκάλεπτη βόλτα με ζωηρό περπάτημα παρέχει αυξημένη ενέργεια για τουλάχιστον δύο ώρες, σε αντίθεση με την κατανάλωση ενός γλυκίσματος ή ενός τονωτικού ροφήματος, που πράγματι δίνει ώθηση ενέργειας, αλλά δεν διαρκεί περισσότερο από μία ώρα. 2. Ήπια γυμναστική Η τακτική άσκηση μειώνει την κούραση και λειτουργεί σαν φυσικό ξυπνητήρι για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γεωργίας, στηριζόμενοι στα αποτελέσματα 70 διαφορετικών μελετών στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 6.800 άτομα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η άσκηση είναι πιο αποτελεσματική από τα φάρμακα για την τόνωση του οργανισμού. Αρκούν 30΄ ήπιας μορφής άσκησης σε καθημερινή βάση για να είμαστε σε εγρήγορση. 3. Αιθέρια έλαια Τα αιθέρια έλαια της μέντας, του δεντρολίβανου, του φασκόμηλου, της κανέλας και του γαρίφαλου είναι γνωστά για τις τονωτικές τους ιδιότητες. Σε ένα κουταλάκι του γλυκού αμυγδαλέλαιο μπορούμε να ρίξουμε λίγες σταγόνες από ένα αιθέριο έλαιο που θα επιλέξουμε και κατόπιν να καταβρέξουμε με αυτό τα χέρια μας. Αν χρησιμοποιήσουμε μέντα, δεντρολίβανο ή φασκόμηλο, θα ρίξουμε 3 σταγόνες, ενώ αν προτιμήσουμε κανέλα ή γαρίφαλο, θα βάλουμε αυστηρά 2 σταγόνες. Ωστόσο, επειδή τα εν λόγω αιθέρια έλαια είναι πολύ τονωτικά, καλό είναι να μην τα χρησιμοποιούμε μετά τις απογευματινές ώρες. 4. Απαραίτητος ένας υπνάκος Η καλύτερη θεραπεία κατά της υπνηλίας είναι ένας υπνάκος. Για να λειτουργήσει όμως αναζωογονητικά, η διάρκειά του δεν πρέπει να ξεπερνά τα 25΄, ενώ πρέπει να αποφεύγεται κοντά στην ώρα του βραδινού ύπνου (τουλάχιστον 6 ώρες νωρίτερα). Το να πάρουμε, βέβαια, έναν γρήγορο υπνάκο είναι περισσότερο εφικτό τις ημέρες που δεν εργαζόμαστε. Αν είμαστε σε χώρο όπου δεν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε μια τέτοια ευκαιρία, η ανάπαυση με κλειστά μάτια για 10΄ θα βοηθήσει. Από την άλλη μεριά, δεν πρέπει να κάνουμε… εκπτώσεις στον βραδινό ύπνο, καθώς η έλλειψή του επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τη διάθεση που θα έχουμε την επόμενη ημέρα. Οι ειδικοί συστήνουν να κοιμόμαστε όσες ώρες έχει ανάγκη ο οργανισμός μας και επισημαίνουν ότι ο οκτάωρος βραδινός ύπνος δεν είναι αρκετός για όλους τους ανθρώπους.Διατροφή για αδρεναλίνη στα ύψη Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο ώστε να παραμείνουμε ενεργητικοί και δυναμικοί.

  • Το πρώτο βήμα για να το πετύχουμε είναι να μην αμελούμε το πρωινό μας γεύμα, το οποίο μας εφοδιάζει με ενέργεια και σημαντικά θρεπτικά συστατικά για να ξεκινήσουμε δυναμικά την ημέρα μας. Γάλα με δημητριακά ολικής άλεσης, τα οποία αποτελούν πηγή υδατανθράκων (το βασικό «καύσιμο» του οργανισμού), είναι από τις ιδανικότερες επιλογές.
  • Όσον αφορά τα σνακ, τα χρειαζόμαστε ως μικρές «ενέσεις» ενέργειας μεταξύ των γευμάτων. Προτιμούμε φρέσκα φρούτα ή χυμούς, ανάλατους ξηρούς καρπούς, γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με λίγο μέλι ή ξερά φρούτα και μπάρες δημητριακών.
  • Τα γλυκά, τα οποία περιέχουν σάκχαρα, μπορούν επίσης να μας εφοδιάσουν άμεσα με ενέργεια μέσα στην ημέρα, ωστόσο δεν είναι όλα τα ίδια. Τα «βαριά» γλυκά, όπως είναι για παράδειγμα οι πάστες, περιέχουν παράλληλα και κορεσμένα λιπαρά, τα οποία μπορούν να μας «ρίξουν». Επιλέγουμε, λοιπόν, λίγο παστέλι ή ένα μικρό κομμάτι μαύρης σοκολάτας, η οποία μπορεί παράλληλα να συμβάλει και στη βελτίωση της διάθεσής μας.
  • Επιπλέον, όταν οργανώνουμε τα κύρια γεύματά μας, είναι καλό να δίνουμε έμφαση στα θρεπτικά συστατικά τα οποία εμπλέκονται στη διαδικασία παραγωγής ενέργειας στο σώμα μας και τα οποία συνεπώς συμβάλλουν στην ενεργητικότητα και την τόνωσή μας. Τα κυριότερα συστατικά είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (πουλερικά, εντόσθια, τρόφιμα ολικής άλεσης, γαλακτοκομικά, όσπρια, πράσινα φυλλώδη λαχανικά), αλλά και το μαγνήσιο (κακάο, ξηροί καρποί, σπανάκι, σουσάμι). Μπορούμε, λοιπόν, να φτιάξουμε μια σαλάτα από σπανάκι με λίγους ξηρούς καρπούς και λίγη σος γιαουρτιού ή ένα χορταστικό σάντουιτς με ψωμί ολικής άλεσης, κίτρινο τυρί χαμηλών λιπαρών, γαλοπούλα και ανάμεικτα λαχανικά. Επίσης, είναι σημαντικό να ενυδατώνουμε επαρκώς τον οργανισμό μας, κυρίως μέσω του νερού και των φρέσκων χυμών, καθώς ακόμη και μια μικρή αφυδάτωση μπορεί να μας προκαλέσει εξάντληση.

Tips για το γραφείο Για όσους εργαζόμαστε σε γραφείο ή κάνουμε καθιστική εργασία, οι ειδικοί συνιστούν:

  1. Να σηκωνόμαστε συχνά από τη θέση μας, για να τεντωνόμαστε και να κάνουμε μικρές μετακινήσεις που θα μας αναζωογονήσουν. Για παράδειγμα, συμβουλεύουν να προσφερόμαστε να κάνουμε κάποια εξωτερική δουλειά, ώστε να περπατάμε στον καθαρό αέρα, και γενικότερα να βρίσκουμε αφορμές (π.χ. για να βγάλουμε φωτοτυπίες, να μεταφέρουμε κάποιο έγγραφο σε γραφείο συναδέλφου) για να κινηθούμε ακόμα και μέσα στο κτίριο.
  2. Να μην τρώμε μπροστά στον υπολογιστή (αν απολαύσουμε το γεύμα μας σε ένα ήσυχο σημείο, θα μας βοηθήσει να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι και παραγωγικοί).
  3. Να κάνουμε μικρά διαλείμματα για να ξεκουράζουμε τα μάτια μας. Η εργασία μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή καταπονεί τα μάτια και δημιουργεί μια τάση υπνηλίας.
  4. Ο χώρος στον οποίο εργαζόμαστε να έχει επαρκή φωτισμό. Μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε έντονο φως μπορεί να μειώσει την υπνηλία και να αυξήσει την εγρήγορση, καθώς κρατά σε χαμηλά επίπεδα τη μελατονίνη, την ορμόνη του ύπνου.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΚΩΣΤΑΛΕΝΙΑ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΗ, MSc, κλινική διαιτολόγο-διατροφολόγο, και την κ. ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΚΑΝΑ, καθηγήτρια Αρωματοθεραπείας στη σχολή «Natural Health Sciences».