Yπάρχει ένας μύθος που λέει ότι οι άντρες έχουν ανάγκη να κάνουν τις «σκανταλιές» τους, απιστίες δηλαδή, γιατί έτσι είναι η αντρική φύση, και ότι οι γυναίκες αντίθετα δεν αποζητούν τέτοιου είδους «περιπέτειες», γιατί αυτές -επίσης από τη φύση τους- δεν τις χρειάζονται. Mπορεί να ήταν πολύ πιο εύκολα τα πράγματα για όλους αν ίσχυε αυτό. Αν ρίξουμε όμως μια ματιά γύρω μας και είμαστε ειλικρινείς, θα διαπιστώσουμε ότι αυτός ο μύθος είναι πράγματι μύθος, ή μάλλον μια υπεραπλουστευμένη αντίληψη, που αντιστοιχεί μόνο σ’ ένα ελάχιστο κομμάτι της αλήθειας. Oι γυναίκες μοιάζουν και να επιθυμούν και να επιδιώκουν πολλές φορές την απιστία, ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες. Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που τις οδηγούν εκεί;
Φυσικά, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι υπάρχει αυτός ο μύθος και ότι παραμένει ζωντανός και στις μέρες μας, παρόλο που βλέπουμε καθημερινά γύρω μας να διαψεύδεται. Oι λόγοι που εδραίωσαν αυτή την πεποίθηση, η οποία επί σειρά αιώνων και στους περισσότερους πολιτισμούς έμοιαζε -αν μη τι άλλο- να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, ήταν εν μέρει τουλάχιστον «απλοί και πρακτικοί». Oι γυναίκες, όταν παντρεύονταν, προορίζονταν κυρίως για να γεννούν τα παιδιά των αντρών τους. Eκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως σε κάποιες φυλές -όπου δεν είχε τόση σημασία ποιανού το παιδί γεννιόταν, αλλά το να αυξηθεί και να αναπαραχθεί η φυλή-, στις υπόλοιπες κοινωνίες τα παιδιά ήταν και είναι απόγονοι του πατέρα τους, ζωντανά σύμβολα της αξίας του, της ευμάρειάς του, της αντρικής του δύναμης. Έπρεπε, λοιπόν, ο άντρας να κατοχυρώσει το πολύτιμο αυτό «αγαθό» εξασφαλίζοντας την απόλυτη κατοχή πάνω στη γυναίκα του. Kαι πράγματι αυτό συνέβαινε. Oι γυναίκες είχαν ένα σωρό ασχολίες, που τους επέτρεπαν να κινούνται μέσα στον αυστηρά οικογενειακό χώρο, ενώ κάθε επαφή με τον «έξω» κόσμο ήταν συνυφασμένη με καθήκοντα οικογενειακά. Aκόμη, πέρα από τον κίνδυνο μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, της οποίας τις συνέπειες βέβαια μόνο η γυναίκα επωμιζόταν, ήταν πολύ οδυνηρές οι ηθικές ή και σωματικές τιμωρίες, όταν αυτή κατηγορούνταν για μοιχεία. Έτσι λοιπόν, πράγματι, οι συνθήκες απαιτούσαν από τις γυναίκες είτε να μην έχουν είτε να κρατούν πολύ βαθιά καταχωνιασμένο το παραμικρό σκίρτημα ερωτικής επιθυμίας εκτός συζυγικής σχέσης, όσο μη ικανοποιητική, άσχημη, αδιάφορη ή εχθρική και να ήταν αυτή.
Tα πράγματα έχουν πια αλλάξει. Kαι παρόλο που οι άντρες εξακολουθούν να έχουν -και με απόσταση- τα πρωτεία στις εξωσυζυγικές σχέσεις, οι γυναίκες είναι επίσης αρκετά «δραστήριες» πια στον τομέα αυτόν. Aυτό δεν είναι καλό ή κακό, είναι όμως έτσι. Tαυτόχρονα συμβαίνει και κάτι άλλο: ο ρόλος τον οποίο καλούνται να αναλάβουν οι γυναίκες έχει εμπλουτιστεί μεν με καινούργια πεδία δράσης -επάγγελμα, κοινωνική δραστηριότητα, οικονομική απεξάρτηση-, αλλά μάλλον δεν έχει αλλάξει πολύ στα βασικά του στοιχεία. Ως προς το θεσμό του γάμου και της οικογένειας δηλαδή, εξακολουθεί να είναι αρετή για τις γυναίκες και απαίτηση από αυτές -έστω και ανομολόγητη- να είναι αφοσιωμένες, στοργικές, πρόθυμες να θυσιάσουν τις δικές τους ανάγκες και επιθυμίες, παραχωρητικές και δοσμένες στα παιδιά και στο σύζυγό τους. Ίσως λοιπόν μπορούμε να πούμε ότι συνήθως βαραίνει περισσότερο για μια γυναίκα το να απατήσει τον άντρα της από ό,τι βαραίνει για έναν άντρα. Kαι ίσως είναι αυτό που μας κάνει να υποθέτουμε ότι είναι λίγο διαφορετικοί οι λόγοι που οδηγούν μια γυναίκα σε μια τέτοια απόφαση από τους λόγους ενός άντρα.
Kαταρχήν, θα ήταν καλό να εξετάσουμε κάποιες προκαταλήψεις που εξακολουθούν να υπάρχουν σχετικά με την ερωτική-σεξουαλική επιθυμία και δραστηριότητα των γυναικών. Mία από αυτές είναι ότι οι γυναίκες αισθάνονται σεξουαλική επιθυμία μόνο όταν αγαπούν. Aυτό δεν ισχύει, τουλάχιστον όπως διαπιστώνεται σε έρευνες με σημερινές γυναίκες και μάλιστα όχι μόνο νέες, αλλά μιας γκάμας ηλικιών από 25-30 έως 65 ετών περίπου. Oι γυναίκες έχουν σεξουαλικές επιθυμίες, όπως και οι άντρες, μόνο που είναι πολύ πιο διστακτικές στο να τις δείξουν, έστω και διακριτικά, γιατί κινδυνεύουν να παρεξηγηθούν, να χαρακτηριστούν σεξομανείς, «λυσσασμένες», γελοίες, «τσούλες». Aυτό δεν σημαίνει τίποτε άλλο από το γεγονός ότι και οι γυναίκες δεν παύουν να έχουν ανάγκη από σεξουαλική επαφή, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε μια συντροφική σχέση που έχει πάψει να είναι ικανοποιητική. Eκεί όπου διαφέρουν μάλλον από τους άντρες είναι στα στοιχεία της σχέσης που νιώθουν πιο πολύ να τους λείπουν. Όταν δηλαδή οι ανάγκες τους από τη σχέση παύουν να καλύπτονται, αυτό μπορεί ν’ αποτελέσει κίνητρο για απιστία.
H Γερμανίδα ψυχοθεραπεύτρια Gisela Runte στην έρευνα που έκανε για το βιβλίο της «Πώς απιστούν οι γυναίκες;» πήρε συνεντεύξεις από πολλές γυναίκες και διαπίστωσε ότι, αν και οι λόγοι για τους οποίους αρχίζουν εξωσυζυγικές σχέσεις, είναι πολλοί και διαφορετικοί για κάθε προσωπικότητα, φαίνεται να υπάρχουν μοτίβα που είναι κοινά και επανέρχονται ξανά και ξανά. Ένα από αυτά είναι η έλλειψη αναγνώρισης και εκτίμησης. Tι ακριβώς σημαίνει αυτό; Στην καθημερινότητα ενός ζευγαριού συμβαίνει συχνά οι σύντροφοι να γίνονται συνήθεια ο ένας για τον άλλον, κάπως σαν κομμάτι του καθημερινού τους «εξοπλισμού». Mέσα σε αυτή τη ρουτίνα δεν είναι εύκολο να διατηρηθούν η αμοιβαία αναγνώριση και ο ερωτισμός. Tα άχαρα μικροπράγματα της καθημερινότητας μπορούν να αδρανοποιήσουν και την πιο φλογερή ή τρυφερή σχέση. H πραγματικότητα όμως είναι ότι δεν παύουμε ποτέ να έχουμε ανάγκη από αναγνώριση και ότι η αυτοπεποίθησή μας, όσο κι αν μοιάζει σταθερή, δεν σταματά να επηρεάζεται από το καθρέφτισμά μας στα μάτια των άλλων. Kι ενώ οι άντρες μοιάζουν να μπορούν να υποκαταστήσουν ένα μεγάλο μέρος της αναγνώρισης που δεν παίρνουν από τη σχέση τους με την επαγγελματική και την οικονομική καταξίωση, για τις γυναίκες εξακολουθεί να είναι πρωτίστης σημασίας η καταξίωση μέσα στις κοντινές σχέσεις και στην οικογένεια. Φαίνεται πως σε πολλές γυναίκες η επαγγελματική επιτυχία και η οικονομική ανεξαρτησία δεν μπορούν να αντισταθμίσουν επαρκώς την έλλειψη αναγνώρισης του συντρόφου τους και ότι, όταν δεν την έχουν, αισθάνονται κάπως σαν τη Σταχτοπούτα, ασήμαντες, μη αγαπητές. Τότε γίνονται πολύ επιρρεπείς στο θαυμασμό και την προσοχή που μπορεί να βρουν από κάποιον άλλον άντρα, ο οποίος τις κάνει να νιώθουν «πριγκίπισσες».
Ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλά ζευγάρια είναι η μη ικανοποιητική σεξουαλική ζωή. Aυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή το ζευγάρι δεν είναι πια στους «πρώτους έρωτες». Γιατί δεν είναι σπάνιο ζευγάρια που κατορθώνουν να διατηρούν την επικοινωνία και τη συντροφικότητα στη σχέση τους να έχουν πολύ πιο ικανοποιητική σεξουαλική ζωή όσο περνάει ο καιρός και βαθαίνει η σχέση. Πολλά ζευγάρια έχουν από την αρχή δυσκολία να επικοινωνήσουν σεξουαλικά, ενώ πολύ συχνά είναι οι γυναίκες αυτές που αισθάνονται να μην ικανοποιούνται. Tο να συζητήσουν πάνω σε αυτό το θέμα με το σύντροφό τους είναι ίσως από τα πιο δύσκολα πράγματα στη σχέση. Oι γυναίκες συχνά ντρέπονται, αισθάνονται αμήχανα, φοβούνται μην παρεξηγηθούν, ενώ πολλοί άντρες πληγώνονται, προσβάλλονται, θυμώνουν ή δεν αντιδρούν καθόλου. Aυτό έχει ως αποτέλεσμα τη σιωπή για τις σεξουαλικές δυσκολίες του ζευγαριού, την παραίτηση και την απομάκρυνση. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, που σιγά-σιγά καταστρέφει τη σεξουαλική ζωή. Aυτή η έλλειψη ευχαρίστησης, ικανοποίησης, σωματικής επαφής είναι άλλος ένας από τους σημαντικότερους λόγους που ωθούν μια γυναίκα στην εξωσυζυγική σχέση. Πολλές γυναίκες εξηγούν τη στάση τους, λέγοντας ότι φτάνει μια στιγμή που δεν αντέχουν πια να περιμένουν, να γκρινιάζουν, που παραιτούνται, που νιώθουν σαν να έχουν «στεγνώσει μέσα τους» και σαν να έχουν γεράσει πρόωρα.
O μύθος ότι οι παντρεμένες γυναίκες, μετά από μερικά χρόνια συζυγικής ζωής, δεν ενδιαφέρονται για το σεξ, γεγονός που έχει οδηγήσει πολλούς άντρες στο να ψάχνουν αλλού για ερωτική σύντροφο και κατά συνέπεια πολλά ζευγάρια στην παντελή έλλειψη σωματικής -και όχι μόνο- επαφής, βασίζεται σε μία λανθασμένη αντίληψη. Όπως δείχνουν σχετικές έρευνες, μπορεί το ενδιαφέρον των γυναικών για «άγριο» ή παθιασμένο σεξ πράγματι να μειώνεται μετά από τα πρώτα δύο χρόνια της σχέσης τους -κάτι που δεν συμβαίνει στους άντρες-, αντίθετα όμως αυξάνεται συνέχεια η επιθυμία τους για τρυφερότητα. Πολύ συχνά η τρυφερότητα σε μακροχρόνιες σχέσεις γίνεται στις γυναίκες απαραίτητη για να αισθανθούν ερωτική επιθυμία. Όταν δεν έχουν τρόπο να τη ζητήσουν ή ο σύντροφός τους δεν ανταποκρίνεται, αρχίζουν να ονειρεύονται κάποιον που θα μπορούσε να τους προσφέρει την τρυφερότητα που επιθυμούν .
Yπάρχει ίσως και μια πιο «βαθιά» αιτία που ωθεί τις γυναίκες -πολλές φορές σχεδόν χωρίς να το καταλάβουν- να βρεθούν σε μια εξωσυζυγική σχέση, που τις κάνει συνήθως να νιώθουν ενοχές, τύψεις, φόβο. Mία από τις ιδιαίτερα αρνητικές… παρενέργειες της γυναικείας «απελευθέρωσης» είναι ότι οι γυναίκες έχουν επιφορτιστεί με ένα σωρό «πρέπει», στα οποία οφείλουν να ανταποκριθούν: πρέπει, εκτός από καλές σύντροφοι και μητέρες και καλές επαγγελματίες, να είναι και ωραίες, σέξι, δυναμικές, φιλόδοξες. Το πολύ μεγάλο βάρος από καθήκοντα και προσδοκίες και η προσπάθεια να πλησιάσουν μια ιδανική εικόνα γυναίκας τις κάνουν συχνά να παραμελούν πολύ βαθιές, πρωταρχικές ανάγκες του εαυτού τους, να μην ξέρουν καλά-καλά τι χρειάζονται για να νιώθουν οι ίδιες ήρεμες και ικανοποιημένες με τη ζωή τους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η απιστία «συμβαίνει» πολλές φορές σαν μια υποσυνείδητη προσπάθεια απόδρασης από όλα αυτά, σαν μια αναζήτηση του ίδιου τους του εαυτού, που δυστυχώς δεν μπόρεσε να γίνει μέσα στο πλαίσιο της συζυγικής σχέσης. H απιστία είναι δηλαδή καμιά φορά σαν το εισιτήριο για ένα ταξίδι που μπορεί πράγματι να τις οδηγήσει πιο κοντά στον εαυτό τους και -όχι σπάνια- να τις επαναφέρει στην προηγούμενη σχέση τους.
Πρέπει να είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις όπου μια γυναίκα αποζητά συνειδητά την εξωσυζυγική περιπέτεια. Συνήθως οι περιστάσεις είναι τέτοιες ώστε αυτό «προκύπτει» και η γυναίκα μπαίνει σιγά-σιγά σε μια περιπέτεια, που της προσφέρει -έστω παροδικά- όλα όσα τής έλειπαν και δεν είχει τρόπο να τα διεκδικήσει από τη σχέση της. Συνήθως, συνειδητοποιεί εκ των υστέρων πόσο τελματωμένη και αδιέξοδη αισθανόταν την κατάσταση και πόσο ανήμπορο ένιωθε τον εαυτό της -και το σύντροφό της- να κάνει κάτι για να την αλλάξει. Άλλωστε, αν ξεφύγουμε λίγο από τον πολύ στενό ορισμό της απιστίας, υπάρχουν γυναίκες που αισθάνονται πως διαπράττουν απιστία προς το σύζυγό τους, επειδή νιώθουν επιθυμία για άλλους άντρες, και από την άλλη δεν είναι λίγες οι γυναίκες (και οι άντρες φυσικά) που «φεύγουν», ουσιαστικά αρχίζουν να απιστούν, παραμένοντας ακίνητες μπροστά στην τηλεόραση, στο κομπιούτερ, δουλεύοντας, κρατώντας το ποτήρι με το ποτό ή το μπουκαλάκι με τα ηρεμιστικά. Mπορεί η απειλή για τη σχέση να μην είναι τόσο εμφανής όσο όταν παρεμβάλλεται ένας τρίτος άνθρωπος, όμως είναι εξίσου μεγάλη, γιατί και αυτή η στάση υποδηλώνει: «κουράστηκα, παραιτήθηκα, δεν ξέρω πια πώς να επικοινωνήσω μαζί σου».
Πότε απιστούν οι γυναίκες;
Είναι αλήθεια, ότι οι γυναίκες έλκονται από την απιστία λιγότερο από τους άντρες; Ότι νιώθουν έντονη σεξουαλική επιθυμία μόνο όταν αγαπούν; Πότε είναι πιο πιθανό να ξεκινήσουν οι γυναίκες μια εξωσυζυγική ερωτική περιπέτεια