Aν και η επίδραση της ακτινοβολίας των κινητών τηλεφώνων μελετάται εδώ και καιρό, τα πορίσματα που βγαίνουν μάλλον μας μπερδεύουν. Πολλοί υποστηρίζουν ότι πρέπει να συνεχιστούν οι έρευνες, καθώς η χρήση της ασύρματης τεχνολογίας άρχισε πρόσφατα να εξαπλώνεται, ενώ άλλοι ότι έχει περάσει αρκετός χρόνος και ότι, αν η ακτινοβολία ήταν βλαβερή, οι επιπτώσεις θα είχαν φανεί. Για κάθε ενδεχόμενο, πάντως, πριν αναφωνήσετε «Πάρε με στο κινητό», αξίζει να πληροφορηθείτε ποια από τα κινητά της αγοράς έχουν τη χαμηλότερη ακτινοβολία.

Τι είναι ο δείκτης SAR;
Είναι ο δείκτης που χρησιμοποιείται για να μετρήσουμε την επιβάρυνση
με ραδιοκύματα που δέχεται το ανθρώπινο σώμα ή τμήματά του κατά τη χρήση του κινητού τηλεφώνου. Μετράται σε μονάδες W/kg (Watt ανά κιλό) και η μέγιστη τιμή SAR του κινητού σας αναγράφεται στον οδηγό χρήσης του.
Συσκευές με χαμηλή τιμή SAR*

Samsung D880 0,21 W/kg
LG Shine 0,24 W/kg
• Samsung M110 0,28 W/kg
• Motorola Aura 0.32 W/kg
• Motorola RAZR2 V8 0,36 W/kg
• Nokia 6600 Slide 0,44 W/kg
• Nokia 7510 Supernova 0,52 W/kg
• Sony Ericsson W760i 0,53 W/kg
• Sony Ericsson X1 0,57 W/kg
• LG KF600 0,74 W/kg
Η τιμή SAR διαφέρει ανάλογα με το μέρος του σώματος. Έτσι, τα χέρια και το κεφάλι απορροφούν περισσότερο τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία από ό,τι ο θώρακας


Ερωτήσεις στους ειδικούς
Ποια όρια ακτινοβολίας θεωρούνται ασφαλή; Δεν υπάρχουν όρια ασφαλείας σε οποιαδήποτε ακτινοβολία, αλλά μόνο όρια αποδεκτού κινδύνου, που πέραν αυτών η ακτινοβολία θεωρείται επικίνδυνη. Έτσι, η Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία από τις Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες (ICNIRP) έχει προτείνει τα 2 W/kg για τοπική σύντομη έκθεση και μόλις τα 0,08 W/kg για συνεχή έκθεση στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Τα όρια της ελληνικής νομοθεσίας είναι κατά 20-40% αυστηρότερα, ενώ τα όρια στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, αν και παρόμοια, δεν είναι ίδια, αφού υπάρχουν μικροδιαφορές στην τεχνολογία και στα πρότυπα των επικοινωνιών.
Υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν το δείκτη SAR; Εκτός από τις προδιαγραφές του κινητού, στην πράξη η τιμή του SAR εξαρτάται από το σωματότυπό μας, τον τρόπο που κρατάμε το κινητό (αν π.χ. εφάπτεται στο κεφάλι ή στο σώμα μας), τα εμπόδια που επηρεάζουν τη σύνδεση του κινητού με τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας (π.χ. όταν μιλάμε μέσα από κλειστούς χώρους ή στο αυτοκίνητο), αλλά και τη διάρκεια της συνομιλίας.
Τα αυτοκόλλητα και οι θήκες που υπάρχουν στην αγορά προστατεύουν;
Αν και οι κατασκευαστές ισχυρίζονται ότι τα αυτοκόλλητα αυτά περιορίζουν την επίδραση της ακτινοβολίας στον εγκέφαλο, σύμφωνα με τους ειδικούς δεν υπάρχουν αποδείξεις που να το επιβεβαιώνουν. Προτείνεται, όμως, η χρήση ορισμένων θηκών προστασίας που εμποδίζουν την ακτινοβολία προς το σώμα, με την προϋπόθεση ότι μιλάτε με ενσύρματο bluetooth ή έστω με handsfree. Οι θήκες αυτές είναι μια καλή λύση για όσους μιλούν κατά την οδήγηση ή βρίσκονται π.χ. σε πούλμαν, αφού στερεώνονται με βεντούζα στο παράθυρο και η ακτινοβολία εκπέμπεται προς τα έξω, καθώς η εσωτερική επένδυση την αντανακλά.
Στο σπίτι να χρησιμοποιώ καλύτερα το ασύρματο τηλέφωνο; Έρευνες έδειξαν ότι τα παλαιότερα ασύρματα τηλέφωνα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται, επειδή παράγουν ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Επίσης, τα σύγχρονα ασύρματα τηλέφωνα και η βάση τους εκπέμπουν διαρκώς ακτινοβολία σε συχνότητες παρόμοιες με αυτές των κινητών, είτε επικοινωνείτε είτε όχι. Μελέτες του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών σε πειραματόζωα έδειξαν ότι η χρήση και αυτών των συσκευών προκαλεί διαταραχές στη λειτουργία των κυττάρων και ιδιαίτερα των εγκεφαλικών.

Kαι με τα sms τι γίνεται; Πολλοί πιστεύουν ότι η αποστολή μηνυμάτων είναι ακίνδυνη, επειδή η επικοινωνία με αυτό τον τρόπο είναι σύντομη. Το κινητό, όμως, εκπέμπει ακτινοβολία όταν στέλνετε μηνύματα, αλλά και όταν λαμβάνετε, ανάλογη και με την έκτασή τους. Όταν, λοιπόν, στέλνετε μηνύματα, κρατάτε το κινητό μακριά από το σώμα σας.


Στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας
κρατάτε αποστάσεις! Μέχρι να κυκλοφορήσουν ηλεκτρομαγνητικές ασπίδες, προσπαθήστε να χρησιμοποιείτε το κινητό σας τηλέφωνο όσο το δυνατόν λιγότερο. Όταν πάλι μιλάτε ή στέλνετε μηνύματα, φροντίστε να το κρατάτε μακριά από το σώμα σας και προτιμάτε να μιλάτε από ανοιχτή ακρόαση.
Βγείτε έξω! Σε κλειστούς χώρους (π.χ. σπίτι, αυτοκίνητο) ή όταν υπάρχουν εμπόδια (πολυκατοικίες, βουνά), το κινητό τηλέφωνο αυξάνει την ένταση της ακτινοβολίας, για να διασφαλίσει την επικοινωνία του με το σταθμό βάσης. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνεται η επικινδυνότητά του, ιδιαίτερα αν μιλάτε με το κινητό κολλημένο στο αυτί σας.
Πάρτε ενσύρματο bluetooth Kαλύτερη επιλογή είναι το ενσύρματο bluetooth με το ακουστικό και το μανταλάκι στο πέτο. Δεύτερη επιλογή είναι το handsfree, καθώς πειράματα στο εργαστήριο του καθηγητή Λουκά Χ. Μαργαρίτη έχουν δείξει ότι το απλό bluetooth, που τοποθετείται απευθείας στο αυτί, επιβαρύνει διαρκώς τον εγκέφαλο με ασθενή ηλεκτρομαγνητικά πεδία.
Δώστε τέλος στις βραδινές κλήσεις Η χρήση κινητού τηλεφώνου μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους και σύγχυση και να διαταράξει τον ύπνο. Έρευνα έδειξε ότι όσοι χρησιμοποιούν το κινητό τηλέφωνο πριν κοιμηθούν, μπορεί να αργήσουν να φτάσουν στα βαθύτερα στάδια του ύπνου και να παραμείνουν σε αυτά για μικρότερο χρονικό διάστημα. Έτσι, την επόμενη ημέρα μπορεί να είναι νευρικοί, κουρασμένοι και επιθετικοί.
Προσέξτε τα παιδιά σας Τα παιδιά είναι ευάλωτα στην ακτινοβολία, αφού ο εγκέφαλος και ο οργανισμός τους βρίσκονται στην ανάπτυξη. Επιπλέον, το πάχος του κρανιακού τους οστού είναι μικρότερο από των ενηλίκων και επομένως η ακτινοβολία το διαπερνά ευκολότερα. Μάλιστα, πολλοί ερευνητές συσχετίζουν την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία με διάφορα νοσήματα, ακόμα και με καρκίνο. Συνιστάται, λοιπόν, τα παιδιά κάτω των 15 ετών να χρησιμοποιούν το κινητό ή το ασύρματο τηλέφωνο μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις, καθώς δεν είναι γνωστές οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της χρήσης τους.


Τελικά, κινδυνεύουμε ή όχι;
Αποτελέσματα μελετών φαίνεται να υποστηρίζουν ότι η ένταση της ακτινοβολίας της κινητής τηλεφωνίας μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, κόπωση, νευρικότητα, προσωρινή απώλεια μνήμης, διαταραχή της συγκέντρωσης, στειρότητα στους άνδρες που έχουν το κινητό στην τσέπη του παντελονιού, εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, ακόμη και όγκο του ακουστικού νεύρου. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι χρησιμοποιείτε κινητό τηλέφωνο θα παρουσιάσετε τέτοια προβλήματα. Αν και οι επιδράσεις αυτές μπορεί να μην έχουν ακόμα αποδειχθεί πλήρως σε μεγάλους πληθυσμούς, ωστόσο καλό είναι να παίρνετε τα μέτρα σας.


Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Λουκά Χ. Μαργαρίτη, καθηγητή Κυτταρικής Βιολογίας και Ραδιοβιολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, τον κ. Στέφανο Τσιτομενέα, αντιπρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών και καθηγητή Τηλεπικοινωνιών στο ΤΕΙ Πειραιά, και την κ. Αδαμαντία Φ. Φραγκοπούλου, ερευνήτρια Βιοφυσικής Ακτινοβολιών.