Όλοι αγαπάμε το καλοκαίρι. Όταν είμαστε παιδιά για τα παγωτά, τα ανέμελα παιχνίδια στη θάλασσα, το κλειστό σχολείο… Όταν είμαστε μεγαλύτεροι, το καλοκαίρι παραμένει μία αγαπημένη εποχή, αφού έχουμε την ευκαιρία να χαλαρώσουμε λίγο, να έρθουμε πιο κοντά στη φύση, να περάσουμε χρόνο με τους αγαπημένους μας, να διασκεδάσουμε περισσότερο, αλλά και να γεμίσουμε τις μπαταρίες μας για να περάσουμε τον δύσκολο και απαιτητικό χειμώνα που έχουμε μπροστά μας. Εκτός όμως από καλυτέρευση στη διάθεσή μας και ψυχική πληρότητα από τα ευχάριστα συναισθήματα που μας κατακλύζουν, τους ζεστούς μήνες βιώνουμε βελτίωση και σε ολόκληρο το σώμα μας. Η ζέστη, ο ήλιος, η επαφή μας με τη θάλασσα και γενικότερα τη φύση ευνοούν την υγεία μας. Τα περισσότερα συστήματα του οργανισμού μας λειτουργούν καλύτερα το καλοκαίρι και παράλληλα έχουν την ευκαιρία να δυναμώσουν εν όψει του χειμώνα.
Ευνοεί τη γονιμότητα
Στη διάρκεια των διακοπών μειώνεται το στρες, που σύμφωνα με τους ειδικούς βλάπτει τη γονιμότητα. Αν και οι ακριβείς λόγοι δεν είναι πάντα ξεκάθαροι και γνωστοί, οι γιατροί τονίζουν ότι το άγχος, η πίεση της δουλειάς και η κούραση παίζουν σημαντικό ρόλο στην ωορρηξία, στην ποιότητα του σπέρματος και κατ’ επέκταση στην ικανότητα σύλληψης. Επιπλέον, ο ζεστός καιρός βελτιώνει την αγγειακή λειτουργία και κατ’ επέκταση
τη λειτουργία του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος ως συνόλου. Αλλά και το ανδρικό σπέρμα είναι «ενισχυμένο» τους ζεστούς μήνες: Σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, η βιταμίνη D, που παράγεται στον οργανισμό χάρη στην έκθεση στον ήλιο, ενισχύει την ποιότητα του ανδρικού σπέρματος. Επίσης, στις διακοπές συνήθως βρισκόμαστε σε καθαρότερο περιβάλλον, πράγμα που ευνοεί την ποιότητα του σπέρματος, η οποία επηρεάζεται αρνητικά από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Καλύτερη σεξουαλική ζωή
Η έλλειψη χρόνου σίγουρα υπονομεύει τη σεξουαλική μας ζωή. Έτσι, οι διακοπές και
η χαλαρή διάθεση που τις συνοδεύει μας βοηθούν να έχουμε περισσότερο χρόνο
και διάθεση για να κάνουμε σεξ. Επιπλέον, το καλοκαίρι φαίνεται ότι οι άνδρες λειτουργούν καλύτερα και αποτελεσματικότερα στον σεξουαλικό τομέα. Κατ’ αρχάς, λόγω της χαλαρής διάθεσης και της απουσίας στρες, βελτιώνονται τα προβλήματα στύσης και εκσπερμάτισης ψυχογενούς αιτιολογίας, που δεν είναι σπάνια τον χειμώνα. Επιπλέον, τόσο τα επίπεδα της σεροτονίνης (που επηρεάζεται από την ηλιοφάνεια) όσο και της βιταμίνης D, που είναι υψηλότερα τους ζεστούς μήνες, σχετίζονται με τη λίμπιντο και τη σεξουαλική απόδοση. Γιατί; Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνδρες με υψηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν και υψηλή τεστοστερόνη και επίσης ότι τα επίπεδα σεροτονίνης επηρεάζουν τη στύση.
Αναπνέουμε καλύτερα
Ο ζεστός καιρός και τα μπάνια στη θάλασσα είναι σύμμαχοι του αναπνευστικού μας.
Οι πλύσεις στη μύτη με θαλασσινό νερό βοηθούν στη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας και ανοίγουν την αναπνευστική δίοδο. Όταν το αλατόνερο περνάει από τη μύτη, αυτή καθαρίζεται, όπως και ολόκληρο το ανώτερο αναπνευστικό, και έτσι διευκολύνεται η διαβατότητα του αέρα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο βελτιώνονται καταστάσεις όπως η χρόνια ρινίτιδα και οι παραρρινοκολπίτιδες και ευνοείται η φυσιολογική και σωστή αναπνοή, που γίνεται από τη μύτη, αφού κατ’ αυτόν τον τρόπο ο αέρας προλαβαίνει να υγρανθεί, να θερμανθεί
και να φιλτραριστεί πριν προχωρήσει προς το κατώτερο αναπνευστικό. Επιπλέον, οι ζεστοί μήνες ευνοούν τη δυνατότητα άσκησης (κολύμπι) των ανθρώπων που υποφέρουν από άσθμα. Η υγρή και θερμή ατμόσφαιρα της θάλασσας το καλοκαίρι δεν δημιουργεί βρογχόσπασμο, πράγμα που τους επιτρέπει να αναπνέουν καλά όσο κολυμπούν. Επιπλέον, η υγρή ατμόσφαιρα βοηθά στο να ρευστοποιούνται οι εκκρίσεις, που είναι πολλές στους ασθματικούς.
Διώχνει τις αλλεργίες
Μόλις περάσει η άνοιξη, οι αλλεργικοί μπορούν πλέον να αναπνεύσουν ελεύθερα! Όλα τα ενοχλητικά συμπτώματα των ανοιξιάτικων αναπνευστικών αλλεργιών, όπως ο ξηρός βήχας, το συνάχι, τα φτερνίσματα, τα μάτια που τρέχουν συνέχεια, η δυσκολία στην αναπνοή, εξαφανίζονται με την άνοδο της θερμοκρασίας. Το καλοκαίρι είναι η καλύτερη εποχή για τους αλλεργικούς, αφού καθώς τα φυτά ξεραίνονται τα βάσανά τους τελειώνουν. Επιπλέον, οι μισοί από όσους έχουν αλλεργία στη μούχλα και το 35% όσων είναι αλλεργικοί στην οικιακή σκόνη δηλώνουν ότι τα προβλήματά τους βελτιώνονται αισθητά μόλις ο καιρός ζεστάνει. Το γεγονός ότι δεν βάζουμε πια καλοριφέρ και έχουμε τα παράθυρα ανοιχτά ώστε να ανανεώνεται ο αέρας
του σπιτιού μας μειώνει τον ρυθμό με τον οποίο πολλαπλασιάζονται τα ακάρεα και οι μύκητες της μούχλας. Έτσι, όσο λιγότερη ποσότητα αλλεργιογόνων υπάρχει στον χώρο τόσο λιγότερα επεισόδια βήχα, δύσπνοιας και καταρροής προκύπτουν. Αυτό που θα πρέπει να έχουμε όμως υπόψη μας και για το οποίο οι αλλεργιολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου είναι
ότι το καλοκαίρι αυξάνονται σε συχνότητα κάποιες άλλες αλλεργίες, οι φυσικές κνιδώσεις, όπως ονομάζονται οι περισσότερες, που είναι πολύ λιγότερο γνωστές, αλλά εξίσου ενοχλητικές, και προέρχονται από φυσικά αίτια (π.χ. τη ζέστη, τον ήλιο, την τριβή, το νερό). Δεν χρειάζεται να απογοητευόμαστε όμως, καθώς, όπως και οι αναπνευστικές αλλεργίες, έτσι και αυτές, μπορούν να αντιμετωπιστούν επαρκώς με τη βοήθεια των ειδικών.
Βελτιώνει τη διάθεση
Είναι γνωστό ότι ο μουντός, βροχερός καιρός δεν βοηθά στην καλή διάθεση. Μάλιστα, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης στη βόρεια Ευρώπη οφείλονται ως ένα βαθμό και στην έλλειψη ηλιοφάνειας. Η έκθεση στο φως, αλλά και τα μπάνια στη θάλασσα, αυξάνουν τις ενδορφίνες (τις ορμόνες της ευχαρίστησης), ρυθμίζουν τις ορμόνες και κατ’ επέκταση βοηθούν στη βελτίωση της διάθεσης.
Απομακρύνει την οστεοπόρωση
Όλοι γνωρίζουμε ότι η οστεοπόρωση είναι μια ασθένεια που προκαλεί κατάγματα και επιδεινώνει την ποιότητα ζωής, κυρίως των γυναικών όταν βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Ακόμη, ξέρουμε ότι ο σύμμαχος του οργανισμού μας εναντίον της είναι το ασβέστιο, το οποίο όμως, για να απορροφηθεί από το έντερο και να δεσμευθεί από τα οστά, χρειάζεται τη συνέργεια της βιταμίνης D, η οποία συντίθεται στο δέρμα μας όταν η ηλιακή ακτινοβολία έρχεται σε επαφή με το δέρμα μας. Συνεπώς, η καθημερινή μας έκθεση στον ήλιο, χωρίς αντιηλιακό, για τουλάχιστον 15΄, κυρίως των χεριών και του προσώπου, είναι απαραίτητη.
Δρα ευεργετικά στο δέρμα
Αν και έχουμε συνηθίσει να φοβόμαστε το καλοκαίρι εξαιτίας της επίδρασης που μπορεί να έχει η υπεριώδης ακτινοβολία στο δέρμα μας, είναι σκόπιμο να θυμόμαστε ότι ο ήλιος, η θάλασσα -επειδή περιέχει αλάτι- και η ζέστη μπορούν να βοηθήσουν πολύ σε κάποιες καταστάσεις. Για παράδειγμα, η ψωρίαση, μία αυτοάνοση δερματοπάθεια, βελτιώνεται όταν ο ασθενής κάνει φωτόλουτρα και μπάνια στη θάλασσα (χάρη στην επαφή με το αλατόνερο) και
η ξηροδερμία (σμηγματορροϊκή δερματίτιδα) βρίσκεται σε ύφεση όταν ο καιρός είναι ζεστός και ξηρός και όταν κάνουμε μπάνια στη θάλασσα (επειδή μειώνεται η λιπαρότητα του δέρματος). Επίσης, η επαφή με το θαλασσινό νερό βελτιώνει τα σπυράκια της ακμής, επειδή ξηραίνει την επιδερμίδα και κατ’ επέκταση και τις φλεγμονώδεις βλάβες της.
Δυναμώνει το ανοσοποιητικό
Το καλοκαίρι το ανοσοποιητικό σύστημα δυναμώνει. Ρόλο φαίνεται να παίζει η βιταμίνη D, που είναι αυξημένη όταν ερχόμαστε σε επαφή με τον ήλιο και βοηθά στην αποφυγή των ιώσεων. Επίσης, οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι η στενότερη επαφή μας με τη φύση μάς παρέχει πληθώρα χημικών, που απελευθερώνονται από τα φυτά, τους μύκητες και τα βακτήρια και συμβάλλουν στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού μας. Οι ειδικοί εξηγούν ότι τα φυτοχημικά, που είναι υπεύθυνα για το χρώμα των φυτών, μπορεί να γίνουν τοξικά σε μεγάλες συγκεντρώσεις, αλλά είναι ευεργετικά σε μικρές δόσεις. Γιατί; Επειδή ο οργανισμός τα αντιλαμβάνεται ως δηλητήρια -παρόλο που δεν τα λαμβάνει σε μεγάλες δόσεις ώστε να γίνουν τοξικά-, με αποτέλεσμα να ενεργοποιεί μηχανισμούς άμυνας. Επίσης, το καλοκαίρι προκύπτουν λιγότερες αυτοάνοσες ασθένειες. Πρόσφατη επιστημονική ανάλυση δειγμάτων αίματος από περισσότερους από 16.000 ανθρώπους έδειξε ότι 147 γονίδια που σχετίζονται με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού το καθιστούσαν πιο αντιδραστικό και σε κατάσταση φλεγμονής τον χειμώνα, χαρακτηριστικά που ευνοούν την εκδήλωση αυτοάνοσων νοσημάτων. Παράλληλα, γερμανοί επιστήμονες μελέτησαν την εκδήλωση του αυτοάνοσου παιδικού διαβήτη (τύπου 1) και βρήκαν ότι περίπου 23.000 γονίδια που ελέγχθηκαν παρουσίαζαν μειωμένη αυτοάνοση αντίδραση το καλοκαίρι.
Αγαπάει την καρδιά
Αν κάποιος πάθει έμφραγμα, έχει 19% περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσει αν αυτό του συμβεί τους ζεστούς μήνες. Άλλωστε, ο καιρός επηρεάζει την υγεία της καρδιάς. Η αρτηριακή πίεση τείνει να είναι χαμηλότερη όταν ο καιρός είναι ζεστός, πιθανότατα επειδή η ζέστη κρατάει τις αρτηρίες πιο ανοιχτές και το αίμα έτσι ρέει ευκολότερα και γρηγορότερα. Επιπλέον, μειώνεται ο κίνδυνος θρομβώσεων και επίσης η καρδιά δεν κουράζεται τόσο όσο όταν έξω κάνει κρύο.
Μειώνονται οι πόνοι
Όταν η διάθεσή μας είναι καλύτερη και ο καιρός είναι ζεστός, χωρίς υγρασία, κινούμαστε περισσότερο (κάνουμε βόλτες, μπάνια στη θάλασσα κ.λπ.) και μειώνεται η ένταση τυχόν μυοσκελετικών πόνων. Ειδικότερα, το κολύμπι (όχι όμως σε πολύ κρύες θάλασσες, γιατί μπορεί να προκληθούν μυϊκές συσπάσεις, που εντείνουν τους πόνους) βοηθά σημαντικά στην ανακούφιση της αρθρίτιδας, καθώς δεν καταπονούνται οι αρθρώσεις και ελαττώνεται
η δυσκαμψία τους.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ ΣΠΑΝΤΙΔΕΑ, παθολόγο, κλινικό φαρμακολόγο, διδάκτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.