Το quiz που ακολουθεί είναι ένας τρόπος ώστε να ελέγξουμε τις γνώσεις μας σχετικά με τον γυναικείο κύκλο και να ανακαλύψουμε τι είναι φυσιολογικό και τι όχι, καθώς και ποια συμπτώματα θα πρέπει να μας ανησυχήσουν και να μας οδηγήσουν στον γυναικολόγο μας.1. Η πρώτη ημέρα του κύκλου είναι:α) Η πρώτη ημέρα της εμμήνου ρύσεωςβ) Η πρώτη ημέρα μετά την έμμηνο ρύσηγ) Η ημέρα της ωορρηξίαςΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΑΟ γυναικείος κύκλος είναι το χρονικό διάστημα μεταξύ δύο εμμήνων ρύσεων. Η πρώτη ημέρα της περιόδου ορίζεται ως η πρώτη ημέρα του κύκλου.2. Για την πλειονότητα των γυναικών ο μηνιαίος κύκλος κατά μέσο όρο διαρκεί:α) 20-22 ημέρεςβ) 28-30 ημέρεςγ) 38-40 ημέρεςΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΒΓια το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών (περίπου το 85%) ο κύκλος έχει διάρκεια 28-30 ημέρες, ωστόσο υπάρχουν γυναίκες που έχουν πολύ μικρότερους ή μεγαλύτερους κύκλους. Έτσι, δεν θα πρέπει να ανησυχήσουμε αν η περίοδός μας έρχεται σταθερά κάθε 22 έως και κάθε 45 ημέρες. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η διάρκεια του κύκλου δεν διαφέρει μόνο από γυναίκα σε γυναίκα, αλλά μπορεί να έχει διακυμάνσεις και από μήνα σε μήνα. Το στρες, η συναισθηματική φόρτιση, ένα υπερατλαντικό ταξίδι, το κρύο, ακόμη και η μεγάλη αυξομείωση του βάρους, είναι παράγοντες που μπορεί να αποσυντονίσουν περιστασιακά τον κύκλο.3. Οι πιο γόνιμες ημέρες είναι:α) Στην αρχή του κύκλουβ) Στη μέση του κύκλουγ) 2-3 ημέρες πριν από την έμμηνο ρύσηΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΒΠερισσότερες πιθανότητες για σύλληψη έχουμε στα μισά του κύκλου, όταν συμβαίνει η ωοθυλακιορρηξία (αυτό ισχύει για τον κύκλο των 28 ημερών, ενώ όταν ο κύκλος είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος των 28 ημερών οι γόνιμες μέρες είναι 14 ημέρες πριν από την επόμενη περίοδο). Αυτό σημαίνει ότι αν έχουμε έναν κύκλο 28 ημερών, το ωοθυλάκιο «σπάει» τη 14η ημέρα και το ώριμο ωάριο απελευθερώνεται και μεταφέρεται στις σάλπιγγες, όπου περιμένει να γονιμοποιηθεί από τα σπερματοζωάρια. Το ωάριο παραμένει ζωντανό και μπορεί να γονιμοποιηθεί για τις επόμενες 36 ώρες. Η φάση αυτή ονομάζεται μεσοκυκλική. Η ρήξη του ωοθυλακίου ουσιαστικά συμβαίνει σε 1 ημέρα, αλλά η γυναίκα είναι γόνιμη για 2 ημέρες μετά την ωορρηξία. Πρέπει να γνωρίζουμε όμως ότι το σπέρμα ζει στο σώμα της γυναίκας 2-3 ημέρες, πράγμα που σημαίνει ότι είναι πιθανό να μείνουμε έγκυοι αν έχουμε ελεύθερη επαφή 2 ημέρες πριν την ωοθυλακιορρηξία.4. Τις ημέρες της ωοθυλακιορρηξίας μπορεί να έχουμε:α) Λίγες σταγόνες αίμαβ) Αυξημένες κολπικές εκκρίσειςγ) Πόνο χαμηλά στην κοιλιάΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩΥπάρχουν πολλά σημάδια που μπορούν να μας υποψιάσουν ότι διανύουμε τις ημέρες της ωορρηξίας, όπως για παράδειγμα ένας παροδικός πόνος χαμηλά στην κοιλιά, λίγες σταγόνες αίμα, μικρή αύξηση (έως και μισό βαθμό) της θερμοκρασίας του σώματος ή πρήξιμο στο στήθος, συμπτώματα δηλαδή παρόμοια με αυτά που εκδηλώνονται πριν την περίοδο, αλλά μικρότερης έντασης. Όμως, το πιο χαρακτηριστικό σημάδι της ωοθυλακιορρηξίας είναι η έκκριση περισσότερης τραχηλικής βλέννας, η οποία βοηθά τα σπερματοζωάρια να «φτάσουν» στο ωάριο.5. Ο ανώμαλος κύκλος μπορεί να ρυθμιστεί:α) Από μόνος τουβ) Με σωστή διατροφήγ) Με γυμναστικήδ) Με φαρμακευτική αγωγή (π.χ. αντισυλληπτικά, χάπια προγεστερόνης κ.λπ.)ΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΔΈνας ακανόνιστος κύκλος κατά κύριο λόγο οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές ή σε ανατομικά αίτια και για να ρυθμιστεί χρειάζεται απαραιτήτως η συμβολή γιατρού. Ο γυναικολόγος, εκτός από το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό που θα πάρει και πέρα από τη γυναικολογική και υπερηχογραφική εξέταση που θα κάνει, θα ζητήσει ορμονικές εξετάσεις και βάσει των αποτελεσμάτων θα χορηγήσει την κατάλληλη αγωγή.6. Διακοπή της περιόδου και προβλήματα ωοθυλακιορρηξίας μπορεί να προκαλέσουν:α) Η υπερβολική και εξαντλητική άσκησηβ) Το πρόχειρο και ανθυγιεινό φαγητόΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΑΈχει αποδειχθεί ότι η άσκηση είναι ευεργετική για το σώμα και την ψυχική μας διάθεση, αρκεί να μην εξουθενώνει τον οργανισμό μας. Οι υπερβολές στη γυμναστική (σε επίπεδο πρωταθλητισμού) όχι μόνο δεν κάνουν καλό, αλλά μπορεί να κρύβουν και κινδύνους. Μεταξύ άλλων, μπορεί να διαταράξουν τη ρυθμικότητα του κύκλου, φαινόμενο σύνηθες για τις γυναίκες που κάνουν πρωταθλητισμό, επαγγελματικό χορό κ.λπ.7. Όταν μια γυναίκα περιμένει την έμμηνο ρύση:α) Αυξάνεται η νευρικότηταβ) Ματώνουν τα ούλα τηςγ) Βελτιώνεται ο προσανατολισμός τηςδ) Έχει έντονη επιθυμία για γλυκάΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩΌσο πλησιάζουν οι δύσκολες μέρες, η ισορροπία στο σώμα και στην ψυχολογία μιας γυναίκας χάνεται. Τη θέση της ενεργητικότητας και της ευεξίας παίρνουν τα τεντωμένα νεύρα, η μελαγχολική διάθεση, το αίσθημα της κόπωσης και η αϋπνία, ενώ παρατηρούνται και πολλές σωματικές αλλαγές. Φούσκωμα, κράμπες, πρήξιμο στο στήθος και στα πόδια, πόνοι στην κοιλιά, ενοχλήσεις στη μέση, πονοκέφαλοι, ευαίσθητα ούλα, σπυράκια στο πρόσωπο είναι μερικά από αυτά τα σημάδια, τα οποία, εξαιτίας της αύξησης της προγεστερόνης, κάνουν την εμφάνισή τους όταν «περιμένουμε περίοδο», αλλά υποχωρούν μόλις επέλθει η ορμονική ισορροπία. Επίσης, μεγαλώνει η επιθυμία για γλυκά και τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες, ενώ στα «περίεργα» των ημερών εκείνων ανήκει το γεγονός ότι βελτιώνεται ο προσανατολισμός. Τα παραπάνω συμπτώματα δεν είναι δεδομένο ότι παρουσιάζονται κάθε μήνα και ότι αφορούν όλες τις γυναίκες.8. Από τους πόνους της περιόδου μπορούμε να ανακουφιστούμε:α) Με τη χρήση αναλγητικών φαρμάκωνβ) Με θερμά επιθέματα χαμηλά στην κοιλιάγ) Με ένα ελαφρύ μασάζΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩΟι πόνοι λίγες ώρες πριν την έναρξη της περιόδου και κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων ημερών είναι λίγο έως πολύ αναμενόμενοι. Για να ανακουφιστούμε αμέσως, μπορούμε να πάρουμε μερικά αναλγητικά ή σπασμολυτικά. Όμως, ακόμη και ένα ζεστό ντους, ένα ελαφρύ μασάζ στην κοιλιά, η τοποθέτηση θερμών επιθεμάτων στο υπογάστριο ή η κατάκλιση σε εμβρυϊκή θέση μπορούν να μας κάνουν να αισθανθούμε κάπως καλύτερα. Πάντως, αν οι πόνοι είναι ανυπόφοροι, είναι προτιμότερο να ζητήσουμε τη γνώμη του γυναικολόγου, ο οποίος θα διαπιστώσει αν οφείλονται σε κάποιο παθολογικό αίτιο και θα συστήσει τον κατάλληλο τρόπο για την αντιμετώπισή τους (π.χ. χορήγηση αντισυλληπτικών χαπιών, παυσίπονων κ.λπ.).9. Η ερωτική διάθεση αυξάνεται:α) Κατά τις ημέρες της ωορρηξίαςβ) Μετά την έμμηνο ρύσηγ) Δεν παρουσιάζει διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του μηνιαίου κύκλουΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΑΑν και στην εποχή μας η ερωτική διάθεση έχει πλέον αποσυνδεθεί από τις βιολογικές της συνιστώσες, εντούτοις είναι διαπιστωμένο ότι η σεξουαλική επιθυμία είναι εντονότερη στη μέση του κύκλου, κατά τις ημέρες της ωοθυλακιορρηξίας. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στις διακυμάνσεις των ορμονών που παρατηρούνται στον οργανισμό της γυναίκας και πιο συγκεκριμένα αποδίδονται στην αύξηση των οιστρογόνων και της τεστοστερόνης. Αυτό που προκαλεί όμως ιδιαίτερη εντύπωση είναι η διαπίστωση των ερευνητών ότι κατά τη διάρκεια των γόνιμων ημερών οι άνδρες βρίσκουν πιο σέξι και σαγηνευτική τη γυναικεία φωνή.10. Οι γυναίκες μπαίνουν κατά μέσο όρο στην εμμηνόπαυση:α) Στα 45-48 χρόνιαβ) Στα 52-54 χρόνιαΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΒΟι περισσότερες γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνόπαυση στα 52-54 τους χρόνια, ενώ σύμφωνα με στατιστικές για το 95% των γυναικών η περίοδος μετάβασης από την αναπαραγωγική ηλικία στην εμμηνόπαυση έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των 56 ετών. Η εμμηνόπαυση που συμβαίνει νωρίς, γύρω στα 40, αφορά μια μειοψηφία γυναικών. Οι επιστήμονες ψάχνουν τρόπους ώστε να μπορεί να εξακριβωθεί η ηλικία που η κάθε γυναίκα θα μπει στην εμμηνόπαυση, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν μπορεί ακόμη να προβλεφθεί με ακρίβεια.11. Η εμμηνόπαυση σε μικρότερη ηλικία από το συνηθισμένο σχετίζεται με:α) Την ηλικία έναρξης της περιόδουβ) Τις γέννεςγ) Την κληρονομικότηταδ) Τη λήψη αντισυλληπτικώνΣΩΣΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΓΗ εμμηνόπαυση σε μικρότερη ηλικία από το συνηθισμένο καθορίζεται από κληρονομικούς παράγοντες, δηλαδή την ηλικία εμμηνόπαυσης της μητέρας ή της γιαγιάς, εφόσον βέβαια δεν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι (π.χ. αυτοάνοσα νοσήματα, σοβαρές φλεγμονές από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, γυναικολογικές επεμβάσεις, χημειοθεραπείες ή ακτινοθεραπείες). Οι ειδικοί διαβεβαιώνουν ότι η ηλικία έναρξης της περιόδου, οι γέννες που έχει κάνει μια γυναίκα, η λήψη αντισυλληπτικών και οι θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης δεν επηρεάζουν το βιολογικό ρολόι της γυναίκας.ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥ, μαιευτήρα-χειρουργό γυναικολόγο γονιμότητας, ειδικευμένη σε θέματα υπογονιμότητας.