Μπορεί να κατηγορούμε τη μητέρα μας για τις ρυτίδες που μας «κληροδότησε» ή τον πατέρα μας για το ευαίσθητο στον ήλιο δέρμα του – που έγινε και δικό μας. Τα κύτταρα, όμως, δεν είναι η μόνη αιτία γήρανσης του δέρματος. Οι εξωτερικοί παράγοντες είναι εξίσου, αν όχι περισσότερο, επιβαρυντικοί για το δέρμα. Ουσιαστικά πρόκειται για καλά νέα, λένε οι ειδικοί, και εξηγούν ότι το DNA μας δεν μπορούμε να το αλλάξουμε, τις καθημερινές συνήθειες όμως που συμβάλλουν στην πρόωρη γήρανση είναι στο χέρι μας να τις ξεφορτωθούμε. Ποιος θα σκεφτόταν ότι μια αθώα συνήθεια, όπως το να πλένουμε το πρόσωπό μας με ζεστό νερό, μας προσθέτει χρόνια;
1. Η οδοντόβουρτσα
Μπορούν τα ούλα να προδώσουν την ηλικία μας; Ναι, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, αφού ο εγκέφαλός μας έχει μάθει να συνδέει το υγιές ροζ χρώμα των ούλων με τη νεαρή ηλικία, σε αντίθεση με τα συρρικνωμένα ούλα. Πράγματι, τα ούλα με την πάροδο των χρόνων -συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών- υποχωρούν, με αποτέλεσμα να φαίνονται μακρύτερα τα δόντια. Μπορεί, όμως, να παρουσιαστεί συρρίκνωσή τους και πολύ νωρίτερα. Αυτό οφείλεται στο ότι δεν βουρτσίζουμε σωστά τα δόντια μας, είτε γιατί παραμένουν υπολείμματα τροφών στα διαστήματα ανάμεσα στα δόντια προκαλώντας την ανάπτυξη βακτηρίων και δημιουργώντας προβλήματα στα ούλα, είτε γιατί τα βουρτσίζουμε πολύ έντονα και προκαλούμε έτσι την υποχώρηση των ούλων, ενώ εμφανίζεται και σε περιπτώσεις διαταραχών λήψης τροφής (π.χ. βουλιμία).
Η αντιμετώπιση
- Καλό είναι να αποφεύγουμε τις σκληρές οδοντόβουρτσες, που συμβάλλουν στη συρρίκνωση των ούλων, και να χρησιμοποιούμε μέτριες ή μαλακές, κάνοντας και ένα ελαφρύ μασάζ στην περιοχή των ούλων.
- Για τον σωστό καθαρισμό των διαστημάτων των δοντιών (από όπου ξεκινούν τα νοσήματα των ούλων) επιβάλλεται να χρησιμοποιούμε καθημερινά μεσοδόντια βουρτσάκια ή νήμα.
- Υπάρχουν τροφές που συμβάλλουν στη διατήρηση της φυσιολογικής χλωρίδας του στόματος, όπως το γκρέιπφρουτ και η σταφίδα (η οποία χάρη στη γλυκιά της γεύση μπορεί να αντικαθιστά σε πολλές περιπτώσεις τη ζάχαρη). Επίσης, σημαντική είναι και η κατανάλωση προβιοτικών, τα οποία καταπολεμούν τα βακτήρια που προκαλούν πλάκα και ουλίτιδα.
2. Η εξαντλητική άσκηση
Η φυσική δραστηριότητα μειώνει τη βιολογική μας ηλικία, αφού σχετίζεται με καλύτερη πνευματική λειτουργία, ικανοποιητική οστική πυκνότητα, πιο γρήγορο μεταβολισμό και γενικότερα καλύτερη κατάσταση ολόκληρου του οργανισμού μας. Ωστόσο, η ρήση «Μέτρον άριστον» φαίνεται να ισχύει και εδώ, αφού η εξαντλητική άσκηση (πολύωρη καθημερινή γυμναστική με έντονο ρυθμό) έχει ως αποτέλεσμα την πρόωρη γήρανση των κυττάρων μας (ουσιαστικά ευνοείται η παραγωγή ελευθέρων ριζών, οι οποίες προκαλούν οξειδωτική γήρανση σε όλο τον οργανισμό). Οι αλλοιώσεις που παρατηρούνται στο δέρμα είναι οι ρυτίδες, που δημιουργούνται από την έντονη προσπάθεια, καθώς και η στεγνή και τραχιά επιδερμίδα.
Η αντιμετώπιση
- Η συστηματική γυμναστική μέτριας έντασης, ιδανικά 2-3 φορές την εβδομάδα από 1 ώρα, συμβάλλει στην υγεία του δέρματος, αλλά και ολόκληρου του οργανισμού. Σημαντικό είναι επίσης η άσκηση, αεροβική (π.χ. περπάτημα, τρέξιμο) και αναεροβική (προπόνηση με βάρη), να είναι ισομερώς κατανεμημένη μέσα στην εβδομάδα.
- Tα αντιοξειδωτικά μπορούν επίσης να βοηθήσουν, σύμφωνα με τους ειδικούς, στην πρόληψη της πρόωρης γήρανσης, αφού εξουδετερώνουν σε μεγάλο βαθμό την παραγωγή των ελευθέρων ριζών και ενισχύουν την άμυνα της επιδερμίδας μας. Καλό είναι, λοιπόν, να εμπλουτίσουμε τη διατροφή μας με φρέσκα φρούτα και λαχανικά εποχής, που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες.
3. Το ζεστό νερό
Δεν υπάρχει τίποτα πιο ξεκούραστο από ένα ζεστό μπάνιο μετά από μια εξαντλητική ημέρα στη δουλειά. Οι ειδικοί, όμως, έχουν τις αντιρρήσεις τους. Το καυτό νερό προκαλεί αγγειοδιαστολή, δημιουργώντας ευρυαγγείες, τους αντιαισθητικούς δηλαδή κόκκινους λεκέδες στο δέρμα. Οι ευρυαγγείες είναι ένα κατεξοχήν γυναικείο πρόβλημα (υπολογίζεται ότι 7 στις 10 γυναίκες ταλαιπωρούνται από την ύπαρξή τους), το οποίο μάλιστα μαρτυρά την ηλικία μας, αφού παρουσιάζεται συνήθως μετά τα 40. Το φαινόμενο αυτό είναι ακόμα πιο έντονο στο πρόσωπο, όπου το δέρμα είναι πιο λεπτό και άρα πιο ευαίσθητο. Επομένως, αν συνηθίζετε να πλένετε καθημερινά το πρόσωπό σας με καυτό νερό, καλό είναι να αλλάξετε συνήθεια. Η αντιμετώπιση
- Είναι προτιμότερο να πλένουμε το πρόσωπό μας με δροσερό ή και κρύο νερό. Όσοι παρ’ όλα αυτά δυσκολεύονται να εγκαταλείψουν τη συνήθειά τους να κάνουν ντους με ζεστό νερό, τουλάχιστον μπορούν να ξεκινήσουν με χλιαρό και σταδιακά να το γυρίσουν προς το ζεστό, δίνοντας έτσι χρόνο στο δέρμα τους να συνηθίσει τη θερμοκρασία.
- Οι ειδικοί θεωρούν ότι τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Κ, όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. λάχανο, μαρούλι, σπανάκι, λαχανάκια Βρυξελλών), βελτιώνουν την ελαστικότητα των αγγείων.
- Το αλκοόλ είναι ένας ακόμα επιβαρυντικός παράγοντας για τις ευρυαγγείες, οπότε καλό είναι να το καταναλώνουμε με μέτρο.
4. Η δουλειά
Σχετίζεται το επάγγελμά μας με την ποιότητα της επιδερμίδας μας; Οι ειδικοί απαντούν καταφατικά, αφού άνθρωποι με έντονο στρες στην επαγγελματική τους ζωή «αποτυπώνουν» την ψυχική τους κατάσταση στο δέρμα τους. Αποτέλεσμα πρόωρη γήρανση, με συνέπειες στην ελαστικότητα και την υφή του δέρματος, όπως ξηρότητα, εμφάνιση λεπτών γραμμών και αδύναμα μαλλιά. Όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση στρες, ο οργανισμός απελευθερώνει τις γνωστές ως «ορμόνες του στρες» κορτιζόλη και αδρεναλίνη, με αποτέλεσμα να καταβάλλεται το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να αυξάνεται η πιθανότητα φλεγμονών. Ταυτόχρονα, το στρες ενισχύει την παραγωγή ελευθέρων ριζών, που συνδέονται με την πρόωρη γήρανση. Το δέρμα είναι το δεύτερο όργανο -μετά το συκώτι- που χρειάζεται αποτοξίνωση. Ό,τι δεν μπορεί να διαχειριστεί το συκώτι, συσσωρεύεται στο δέρμα, δημιουργώντας θαμπάδα, ρυτίδες και σακούλες κάτω από τα μάτια. Όσοι μάλιστα εργάζονται πολλές ώρες σε κλειστούς χώρους έχουν έναν ακόμα λόγο να ανησυχούν για την υγεία της επιδερμίδας και των οστών τους. Επειδή δεν τους βλέπει αρκετά ο ήλιος, παράγουν μειωμένη ποσότητα βιταμίνης D, απαραίτητης για την ανανέωση των κυττάρων.
Η αντιμετώπιση
- Η δημιουργία ευχάριστου κλίματος στη δουλειά θα μας αποσυμφορήσει ψυχικά. Πρέπει να προσπαθήσουμε να επικοινωνήσουμε με τους συναδέλφους μας, να αποκτήσουμε αντιστάσεις στην κακή συμπεριφορά, να οργανώνουμε τον χρόνο μας και να μην αφήνουμε τους άλλους να μας εκμεταλλεύονται.
- Η σωστή αναπνοή βοηθά στην καλύτερη οξυγόνωση του οργανισμού και συμβάλλει στη χαλάρωση. Ανά τακτά διαστήματα μπορούμε να σταματάμε τη δουλειά μας και να παίρνουμε αναπνοές από τη μύτη φουσκώνοντας την κοιλιά μας και εκπνέοντας αργά και σταθερά.
5. Το µωρό
Το δέρμα σε περιόδους εξαντλητικής κούρασης μάς κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Η επιδερμίδα μπορεί να γίνει ξηρή και θαμπή ακόμα και μέσα σε λίγες μόνο ημέρες. Όσοι στερούνται τον ύπνο, αντιμετωπίζουν μεταξύ άλλων προβλήματα και… μπροστά στον καθρέφτη, αφού κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου πραγματοποιείται η ανανέωση των κυττάρων και αυξάνεται η παραγωγή κολλαγόνου, αλλά και αυξητικής ορμόνης, που σχετίζεται με τη διατήρηση της νεότητας. Είναι η στιγμή που ο οργανισμός αποκαθιστά τις φθορές που υφίσταται μέσα στη μέρα. Περίοδος έντονης έλλειψης ύπνου είναι ο πρώτος καιρός μετά τον τοκετό. Ωστόσο, οι νέες μαμάδες δεν είναι οι μόνες που στερούνται τον ύπνο. Σύμφωνα με έρευνες, πάνω από το 50% των γυναικών δεν κοιμούνται αρκετά.
Η αντιμετώπιση
- Οι ιδανικές ώρες ύπνου εξαρτώνται από τις ανάγκες του κάθε οργανισμού, συνήθως όμως χρειαζόμαστε γύρω στις 7-8 ώρες. Οι ειδικοί συμβουλεύουν επίσης να τηρούμε μια σταθερή ώρα που πηγαίνουμε κάθε μέρα στο κρεβάτι, ώστε να βοηθήσουμε το βιολογικό μας ρολόι.
- Η ποιότητα του ύπνου είναι εξίσου σημαντική, αφού το να ξυπνάμε ανανεωμένοι συνδέεται άμεσα με τον ευχάριστο ύπνο. Μπορούμε, λοιπόν, να διαμορφώσουμε τις ιδανικές συνθήκες στο υπνοδωμάτιό μας (π.χ. επιλογή κατάλληλου στρώματος και μαξιλαριού), να αποκτήσουμε συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες (π.χ. αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ, καφέ ή τσαγιού πριν από τον ύπνο, κατανάλωση αμυλούχων τροφών για βραδινό) και να εμπιστευτούμε τις εναλλακτικές θεραπείες στην περίπτωση αϋπνίας (π.χ. λήψη βοτάνων με χαλαρωτικές ιδιότητες).
- Όσο για τις νέες μαμάδες, είναι γεγονός ότι ο ύπνος αποτελεί… πολυτέλεια. Αν και ο νυχτερινός ύπνος δεν αναπληρώνεται, είναι σημαντικό γι’ αυτές να ξεκουράζονται ακόμα και μέσα στη μέρα, πέφτοντας για ύπνο αμέσως μόλις κοιμηθεί το μωρό τους.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗ δρ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΜΠΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ, δερματολόγο-αφροδισιολόγο, την κ. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, MSc, κλινική διαιτολόγο, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, και την κ. ΑΘΗΝΑ ΤΑΧΜΙΝΤΖΟΓΛΟΥ, χειρουργό οδοντίατρο.
