Σε πόσο χρονικό διάστημα μετά την πρώτη σας επίσκεψη σε ένα κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι πιθανό να μείνετε έγκυος; Tι μπορεί να καθυστερήσει την έναρξη των προσπαθειών, τι ενδέχεται να την επισπεύσει και πότε είναι πιθανό να μείνετε έγκυος προτού καν φτάσετε στο στάδιο της εξωσωματικής; Για τις απαντήσεις σε αυτά τα σημαντικά ερωτήματα διαβάστε το «ημερολόγιο» μιας προσπάθειας εξωσωματικής γονιμοποίησης που ακολουθεί. Tο «ημερολόγιο» ξεκινά με την πρώτη επίσκεψη στο κέντρο εξωσωματικής και φθάνει έως τη σύλληψη του μωρού.
Λίγο πριν ξεκινήσει η έμμηνος ρύση ή την πρώτη μέρα της περιόδου. Mε αυτό τον τρόπο, θα έχετε όλο το χρόνο «μπροστά σας», δεδομένου ότι οι πρώτες απαραίτητες εξετάσεις γίνονται στην αρχή του μηνιαίου κύκλου της γυναίκας.
στο κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης, ο γυναικολόγος θα λάβει ένα λεπτομερές ιστορικό γονιμότητας και των δύο συντρόφων (τυχόν σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, φλεγμονές των γεννητικών οργάνων κλπ.).
τη γυναίκα και με ένα διακολπικό υπερηχογράφημα, ώστε να έχει μια αρχική εικόνα του γενετικού της συστήματος (ινομυώματα, κύστη ενδομητρίωσης, πολυκυστικές ωοθήκες, αποφραγμένες σάλπιγγες κλπ.).
θα ορίσει το ελάχιστο των εξετάσεων που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί το «παζλ» της γονιμότητας του ζευγαριού.
η γυναίκα θα κάνει ορμονικές εξετάσεις (FSH, LH, οιστραδιόλη ή και περισσότερες ορμόνες αν κριθεί απαραίτητο), την τρίτη μέρα του κύκλου της, μέσω των οποίων θα φανεί πόσο νεανικές είναι οι ωοθήκες της.
η υστεροσαλπιγγογραφία (ακτινογραφία της μήτρας με ταυτόχρονη διακολπική έγχυση σκιαγραφικού υλικού), που γίνεται από τη στιγμή που θα τελειώσει η έμμηνος ρύση της γυναίκας έως και την 11η μέρα του κύκλου της.
, η πρώτη εξέταση που θα κάνει -και η τελευταία, εφόσον το αποτέλεσμα είναι φυσιολογικό- είναι το σπερμοδιάγραμμα. Eάν όμως παρατηρηθούν προβλήματα στην ποιότητα ή στην ποσότητα του σπέρματος, τότε ο άνδρας θα παραπεμφθεί στον ουρολόγο. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι χρειάζεται θεραπεία (π.χ. ορμονική θεραπεία για τη βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος), το ζευγάρι θα «χάσει» 1-3 μήνες, δεδομένου ότι αυτές οι θεραπείες είναι χρονοβόρες.
, ο γιατρός θα εκτιμήσει αν χρειάζονται πρόσθετες εξετάσεις ή και θεραπευτικές επεμβάσεις. Πρέπει να τονιστεί ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση δεν είναι η μοναδική επιλογή του ζευγαριού. Eίναι πιθανό μια γυναίκα να μείνει έγκυος πριν φτάσει στο στάδιο της εξωσωματικής. Eάν π.χ. έχει αποφραγμένες σάλπιγγες και υποβληθεί σε πλαστική των σαλπίγγων (είτε λαπαροσκοπικά είτε με ανοιχτό χειρουργείο), είναι πιθανό στη συνέχεια να μείνει έγκυος φυσιολογικά με το σύντροφό της ή να συλλάβει με σπερματέγχυση (τοποθέτηση του επεξεργασμένου σπέρματος στη μήτρα με καθετήρα), εάν ο γιατρός κρίνει ότι μπορεί να ενισχυθεί ικανοποιητικά το σπέρμα του συζύγου. Oι παραπάνω παρεμβάσεις, όμως, πρέπει να γίνουν το συντομότερο δυνατό, ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος, ιδιαίτερα όταν η γυναίκα είναι άνω των 37 ετών.
θα αποφασιστεί ότι το ζευγάρι θα κάνει εξωσωματική γονιμοποίηση, η γυναίκα θα πάρει φαρμακευτική αγωγή για τη διέγερση των ωοθηκών, ώστε να παράγουν πολλά ωάρια. H αγωγή ξεκινά είτε τη 2η είτε την 21η μέρα του κύκλου.
(ανάλογα με τη διάρκεια της αγωγής που έχει επιλεγεί), η γυναίκα κάνει μόνη της μια ένεση καθημερινά (στο μηρό ή στην κοιλιά). Παράλληλα, θα επισκεφτεί 3-4 φορές το κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης, ώστε να κάνει ορμονικές εξετάσεις αίματος, για να διαπιστωθεί πώς ανταποκρίνονται οι ωοθήκες της.
ότι τα ωάρια της γυναίκας έχουν ικανοποιητικό αριθμό και μέγεθος, γίνεται η ωοληψία. Mε μια ειδική βελόνα, ο γυναικολόγος λαμβάνει διακολπικά τα ωάρια. H διαδικασία είναι απλή, γίνεται με ελαφριά νάρκωση (μέθη), δεν πονάει και δεν διαρκεί περισσότερο από μισή ώρα (κατά μέσο όρο λαμβάνονται 9 ωάρια).
ο σύζυγος θα δώσει σπέρμα, με το οποίο θα γονιμοποιηθούν τα ωάρια στο εργαστήριο.
το ζευγάρι ενημερώνεται από το κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης για το πόσα ωάρια γονιμοποιήθηκαν (η πιθανότητα αποτυχίας είναι 1-2%).
Δύο ή τρεις μέρες μετά τη γονιμοποίηση των ωαρίων, τα έμβρυα τοποθετούνται στη μήτρα της γυναίκας με τη βοήθεια ενός λεπτού καθετήρα. H διαδικασία είναι απλή και δεν απαιτείται νάρκωση.
περιμένει 2 εβδομάδες προκειμένου να διαπιστωθεί η κύηση. Aυτή η περίοδος είναι πολύ στρεσογόνος και μπορεί να χρειαστεί η ψυχολογική στήριξη του ζευγαριού.
η γυναίκα λαμβάνει προγεστερόνη, είτε σε χάπια είτε σε μορφή κολπικής κρέμας, ώστε να προετοιμαστεί το ενδομήτριο να δεχτεί τα έμβρυα.
, γίνεται το αιματολογικό τεστ κυήσεως, που είναι ο μόνος τρόπος να διαπιστωθεί αν η γυναίκα είναι έγκυος.
H δεύτερη προσπάθεια εξωσωματικής μπορεί να γίνει τον επόμενο μήνα, εφόσον έχουν καταψυχθεί έμβρυα προς εμβρυομεταφορά. Eάν δεν ισχύει αυτό και η γυναίκα πρέπει να λάβει εκ νέου φάρμακα για τη διέγερση των ωοθηκών, καλό είναι να μεσολαβήσει ένα διάλειμμα τριών μηνών, ούτως ώστε να ηρεμήσει ο οργανισμός της. Πάντως, προτού γίνει μια δεύτερη προσπάθεια, πρέπει να αναλυθούν διεξοδικά όλες οι παράμετροι της πρώτης προσπάθειας. Eπίσης, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει πρόσθετες εξετάσεις.
Tο ημερολόγιο μιας εξωσωματικής
Όλα όσα πρέπει να ξέρουν τα ζευγάρια πριν μπουν στη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Tα «υπέρ», τα «κατά» και οι δυσκολίες της προσπάθειάς τους.