Τώρα πια ξέρω ότι όταν το άγχος μου «χτυπάει κόκκινο», λίγες ώρες αργότερα αρχίζω να νιώθω ένα ενοχλητικό κάψιμο στα χείλη και την επόμενη ημέρα οι χαρακτηριστικές φυσαλίδες του επιχείλιου έρπη εμφανίζονται στο πάνω χείλος μου… Είναι γεγονός ότι ο έρπης ανήκει στους πιο ενοχλητικούς ιούς, επειδή έχει το χαρακτηριστικό ότι κρύβεται σε λανθάνουσα μορφή στα νεύρα και «ξυπνά» σε καταστάσεις έντονου στρες, αλλά και όταν ο οργανισμός είναι πολύ κουρασμένος ή αποδυναμωμένος από μια ίωση. Ο έρπης, όμως, είναι ένας ιός με πολλά πρόσωπα και πολλούς τύπους. Εκτός από τον απλό επιχείλιο έρπη (τύπος 1), ο ιός του απλού έρπη τύπου 2 παρουσιάζεται στα γεννητικά όργανα, ενώ στην ευρύτερη οικογένεια αυτών των ιών ανήκει και ο ιός του έρπη ζωστήρα, που προκαλεί πιο εκτεταμένη λοίμωξη και περισσότερο πόνο.

Ταλαιπωρία στα χείλη
Νιώθετε μούδιασμα και κάψιμο γύρω από τα χείλη. Το δέρμα σας κοκκινίζει, πρήζεται και πονάει. Μάλιστα, όταν η λοίμωξη παρουσιάζεται για πρώτη φορά, συνήθως συνυπάρχει πόνος, χαμηλός πυρετός και διόγκωση των τραχηλικών λεμφαδένων στο λαιμό. Σταδιακά δημιουργούνται φυσαλίδες με υγρό πάνω στο ερεθισμένο δέρμα, γύρω από τα χείλη.
Την πρώτη φορά, τα συμπτώματα αυτά παρουσιάζονται 2-9 ημέρες μετά την επαφή με τον ιό του έρπη (τύπου 1). Δεν είναι, όμως, απίθανο, κάθε φορά που η άμυνά σας είναι πεσμένη, ο έρπης να επανεμφανίζεται.
Ο ιός κάνει τον κύκλο του, για 7-8 ημέρες, μέχρις ότου σπάνε οι φυσαλίδες, δημιουργείται μια κρούστα στο δέρμα και τελικά απομένει μια ερυθρότητα στην περιοχή. Για τους επόμενους 1-2 μήνες, ίσως υπάρχει ένας τοπικός αποχρωματισμός του δέρματος.
Τα χείλη δεν είναι η μόνη περιοχή που προσβάλλει ο επιχείλιος έρπης. Η λοίμωξη μπορεί να παρουσιαστεί οπουδήποτε στο σώμα, π.χ. στην πλάτη, τα χέρια. Επίσης, υπάρχουν περιπτώσεις που τα αντίστοιχα συμπτώματα στα γεννητικά όργανα δεν οφείλονται στον έρπη των γεννητικών οργάνων (τύπου 2), αλλά στον επιχείλιο (τύπου 1) λόγω των σεξουαλικών συνηθειών (στοματικός έρωτας).
Ο ιός είναι μεταδοτικός όσο η λοίμωξη είναι σε έξαρση, δηλαδή όσο υπάρχουν οι φυσαλίδες με υγρό στο δέρμα. Ωστόσο, το αν θα κολλήσει κάποιος εξαρτάται από την κατάσταση της άμυνας του οργανισμού του.
Για την αντιμετώπιση της λοίμωξης, χορηγούνται αντιιικά σκευάσματα από το στόμα (ασικλοβίρη, βαλασικλοβίρη κλπ.) ή σε κρέμες. Επίσης, δίνονται μείγματα με αποξηραντική δράση (καθαρό οινόπνευμα με αιθέρα) για τοπική χρήση (2-3 φορές την ημέρα), ώστε να ξεραθούν πιο γρήγορα οι φυσαλίδες. Εάν θέλετε να καλύψετε τις πληγές, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα ειδικά πατς που πωλούνται στο φαρμακείο.

Τι «ξυπνάει» τον ιό
Από τη στιγμή που θα παρουσιάσετε επιχείλιο έρπη για πρώτη φορά, η λοίμωξη μπορεί να παρουσιαστεί ξανά. Οι υποτροπές συνήθως δεν ξεπερνούν τις πέντε το χρόνο και εξαρτώνται από την άμυνα του οργανισμού, αλλά και από την κατάσταση των χειλιών. Έχει διαπιστωθεί ότι ο ιός «ξυπνάει» σε καταστάσεις στρες ή μετά από μια ίωση. Επίσης, η συχνότητα των υποτροπών αυξάνεται σε όσους καπνίζουν πίπα ή πούρο, δαγκώνουν συνεχώς τα χείλη τους ή εκτίθενται συχνά στον ήλιο.
Όσον αφορά τον έρπη των γεννητικών οργάνων, και αυτός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση στα νεύρα και συνήθως προκαλεί υποτροπές (4-5 το χρόνο). «Ξυπνά» όταν εξασθενεί η άμυνα του οργανισμού, π.χ. εξαιτίας μιας λοίμωξης, λόγω στρες ή της εμμήνου ρύσεως. Όταν οι υποτροπές είναι περισσότερες, τότε οι ειδικοί προτείνουν θεραπεία καταστολής, που συνίσταται στην καθημερινή λήψη
αντιιικής αγωγής για χρονικό διάστημα 1-2 χρόνων.

O αφροδίσιος έρπης
Ο έρπης των γεννητικών οργάνων (τύπου 2) ανήκει στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Η ερωτική επαφή, όμως, δεν είναι ο μόνος τρόπος μετάδοσής του. Μπορεί να μεταδοθεί και μέσω της επαφής με μολυσμένα αντικείμενα ή ρούχα, όπου ο ιός επιβιώνει για λίγες ώρες. Επίσης, ενδέχεται να εντοπιστεί ακόμη και στα χείλη.
Τα συμπτώματα του έρπη εκδηλώνονται περίπου μία εβδομάδα μετά την έκθεση στον ιό. Είναι, όμως, πιθανό να εμφανίζονται από καιρό σε καιρό, όταν το ανοσοποιητικό είναι ανίσχυρο.
Στις γυναίκες, οι χαρακτηριστικές φουσκάλες με υγρό παρου-σιάζονται μέσα στον κόλπο, γι’ αυτό και συχνά δεν γίνονται αντιληπτές. Επίσης, επειδή ο βλεννογόνος του κόλπου διαφέρει από το υπόλοιπο δέρμα (δεν έχει όλες τις στιβάδες του δέρματος), οι φυσαλίδες σπάνε πιο γρήγορα και η πληγή που απομένει συνήθως επουλώνεται γρήγορα. Επιπλέον, το γεγονός ότι οι υποτροπές του έρπη συχνά παρουσιάζονται στην έμμηνο ρύση, είναι ένας ακόμη λόγος που δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή η λοίμωξη.
Στους άνδρες, οι χαρακτηριστικές φουσκάλες του έρπη είναι άμεσα ορατές, ενώ όταν σπάνε προκαλούνται μικρές πληγές στο δέρμα, που συνοδεύονται από κνησμό.
Ο ιός κάνει τον κύκλο του σε 7-8 ημέρες. Όταν είναι σε έξαρση, είναι μεταδοτικός, γι’ αυτό και πρέπει να αποφεύγονται οι επαφές.
Η αγωγή που μπορεί να επισπεύσει τον κύκλο του ιού είναι τα αντιιικά χάπια (ασικλοβίρης, βαλασικλοβίρης κλπ.). Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματικά, πρέπει να ληφθούν από τις πρώτες ημέρες της λοίμωξης.

Η επώδυνη «ζώνη»
Ο έρπης ζωστήρας είναι ένας ιός με 2 πρόσωπα. Στην παιδική ηλικία προκαλεί ανεμοβλογιά, αλλά στη συνέχεια κρύβεται στα νεύρα και μπορεί να «ενεργοποιηθεί» όταν εξασθενήσει η άμυνα του οργανισμού – συνήθως σε άτομα άνω των 50 ετών ή σε ασθενείς με σοβαρά προβλήματα υγείας (καρκίνος, AIDS κλπ.). Επίσης, μπορεί να τον «ξυπνήσουν» η κακή διατροφή σε συνδυασμό με τη μεγάλη κόπωση.
Όταν ο ιός «ξυπνάει», εκδηλώνεται με τη μορφή του έρπη ζωστήρα. Προσβάλλει ετερόπλευρα τον κορμό, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί και στα άκρα ή το πρόσωπο. Στα συμπτώματά του ανήκουν οι φυσαλίδες με υγρό, ο πόνος, το κάψιμο και ο πυρετός.
Για την αντιμετώπισή του, χορηγούνται αντιιικά φάρμακα, καθώς και βιταμίνες Β1, Β6, Β12 και C για την ενίσχυση του οργανισμού.
Η σοβαρότερη επιπλοκή του έρπη ζωστήρα είναι η μεθερπητική νευραλγία, που οφείλεται σε βλάβη των νεύρων και είναι επώδυνη. Για την αντιμετώπισή της χορηγούνται αναλγητικά φάρμακα και σκευάσματα καψαϊκίνης, ενώ ο ασθενής μπορεί να παραπεμφθεί ακόμη και σε Κέντρο Πόνου.

Έχουμε κολλήσει όλοι;
● Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η λοίμωξη από τον έρπη τύπου 1 είναι συχνή. Εκτιμάται ότι το 75% των ανθρώπων έχουν αντισώματα κατά του συγκεκριμένου ιού.
● Μία εξέταση αίματος για την ανίχνευση των αντισωμάτων κατά του ιού θα σας αποκαλύψει αν έχετε προσβληθεί από έρπη. Εάν η λοίμωξη παρουσιάζεται για πρώτη φορά, τότε τα αντισώματα θα παραχθούν στον οργανισμό μετά από 1 μήνα.
● Εναλλακτικά, ο ειδικός μπορεί να συλλέξει υγρό από τις φυσαλίδες -στην ενεργό φάση της λοίμωξης- και να γίνει εργαστηριακή ανάλυση για την ανίχνευση του αντιγόνου του ιού.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τη δρ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΜΠΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΜD, PhD, δερματολόγο-αφροδισιολόγο.