Όλοι κάποια στιγμή πονέσαμε ή θα πονέσουμε στην πλάτη, ακριβώς επειδή η ραχιαλγία είναι ένας από τους συχνότερους πόνους σε δραστήριους αλλά και σε αγχώδεις ενηλίκους. Αν, με τη βοήθεια των ειδικών, αποκλείσουμε τα παθολογικά αίτια, που σπάνια μπορεί να κρύβονται πίσω από τον πόνο στην πλάτη, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι οφείλεται στις καθημερινές συνθήκες ζωής και εργασίας μας. Ειδικά μάλιστα αν το επάγγελμά μας ή οι άλλες δραστηριότητές μας μάς αναγκάζουν να βρισκόμαστε για μεγάλο διάστημα της ημέρας καθισμένοι σε ένα γραφείο ή αντίθετα να είμαστε όρθιοι, αλλά με το σώμα μας σκυμμένο. Επειδή, όμως, δεν είναι καθόλου ευχάριστο να ζούμε με τον πόνο, ας μάθουμε τι μπορούμε να κάνουμε για να τον προλάβουμε ή/και να τον αντιμετωπίσουμε όταν μας ταλαιπωρεί.
Πώς θα προλάβουμε τους πόνους
Πριν όμως φτάσουμε στο σημείο να χρειαστούμε τη βοήθεια του γιατρού για να περιορίσουμε τις ραχιαλγίες, μπορούμε να τις προλάβουμε.
Η καλύτερη λύση είναι η γυμναστική Μπορούμε να επιλέξουμε το κολύμπι σε στυλ πρόσθιο ή πεταλούδα (γιατί ανοίγουν και γυμνάζονται οι ωμοπλάτες), καθώς και ασκήσεις ραχιαίων για την ενδυνάμωση της πλάτης. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμα κι όταν κάποιος που αθλούνταν στο παρελθόν έχει σταματήσει, είναι λιγότερο πιθανό να παρουσιάσει πόνο στην πλάτη σε σχέση με κάποιον που δεν έχει ποτέ αθληθεί. Εκτός όμως από τη γυμναστική, υπάρχουν μικρά μυστικά για να προστατέψουμε την πλάτη μας από τις απότομες κινήσεις και τις κακές στάσεις και θέσεις στην καθημερινότητά μας. Έτσι:
Στο γραφείο
- Προσαρμόζουμε την οθόνη του υπολογιστή στο ύψος των ματιών μας και φοράμε τα γυαλιά μας, αν τα χρειαζόμαστε, ώστε να μη σκύβουμε και να μην καμπουριάζουμε για να δούμε καλύτερα.
- Καθόμαστε σε μία καλή ανατομική καρέκλα και προσαρμόζουμε το ύψος, ώστε τα μάτια μας να βρίσκονται στην ευθεία της οθόνης του υπολογιστή, αλλά και την κλίση της, έτσι ώστε να παραμένει σε ορθή θέση η πλάτη μας.
- Ένα μαξιλαράκι και ένα υποπόδιο μπορούν, επίσης, να βοηθήσουν.
- Πολύ ανακουφιστικό είναι και το να σηκωνόμαστε κάθε μία ώρα για μια μικρή βόλτα στο χώρο όπου εργαζόμαστε.
Στο αυτοκίνητο
- Χρησιμοποιούμε μικρά μαξιλάρια, ένα για να καθόμαστε, ένα στην πλάτη και το ειδικό μαξιλάρι της θέσης για να ακουμπάμε το κεφάλι μας.
- Χρησιμοποιούμε και τους 3 καθρέφτες, στη μέση, αριστερά και δεξιά, ώστε να αποφεύγουμε να στρίβουμε το κεφάλι μας προς τα πίσω.
- Στη θέση του συνοδηγού, σημαντικό είναι να ρυθμίσουμε την πλάτη της θέσης με κλίση προς τα πίσω.
Στο νοικοκυριό
- Στο σιδέρωμα και το πλύσιμο των πιάτων, δεν σκύβουμε και έχουμε τα πόδια ανοιχτά.
- Για τις υπόλοιπες δουλειές του σπιτιού, σκύβουμε με τα γόνατα λυγισμένα ή γονατίζουμε όταν χρειάζεται, και χρησιμοποιούμε σκούπες με μεγάλα κοντάρια.
- Όταν θέλουμε να καθαρίσουμε ψηλά, δεν πιέζουμε την πλάτη προς τα πίσω, αλλά ανεβαίνουμε σε ένα σκαμπό ή μια σκάλα.
Στον ύπνο
- Επιλέγουμε ένα κρεβάτι σταθερό με συμπαγές στρώμα, πράγμα που δεν σημαίνει σκληρό και άβολο.
- Το στρώμα, όπως και το μαξιλάρι, πρέπει να παίρνουν τη μορφή του σώματος και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παίρνει το σώμα το σχήμα του κακού στρώματος.
Αν υποφέρουμε ήδη από πόνους στην πλάτη
Καλό θα μας κάνει να κρατήσουμε τους ρυθμούς της καθημερινής μας ζωής όσο πιο χαλαρούς γίνεται και να μη σηκώνουμε βάρη. Είναι, άλλωστε, καλύτερο να μπορούμε να κάνουμε κάποια πράγματα από το να αναγκαστούμε τελικά -εξαιτίας των πόνων- να μένουμε ξαπλωμένοι στο κρεβάτι. Μεγάλη βοήθεια μπορούν να προσφέρουν η ελαφριά γυμναστική, το περπάτημα και, βέβαια, η κολύμβηση, όπου οι κινήσεις είναι ήπιες και το σώμα υποστηρίζεται από το νερό.
Όταν οι πόνοι βρίσκονται σε έξαρση
Μια λύση είναι οι μέθοδοι που προκαλούν τοπική υπεραιμία και χαλαρώνουν το μυϊκό σπασμό, όπως οι εντριβές, το μασάζ, τα έμπλαστρα και οι ειδικές αλοιφές.
Αν, όμως, οι πόνοι επιμένουν ακόμα και όταν το σώμα μας δεν βρίσκεται στην κακή θέση ή στάση που το ταλαιπωρεί ή και όταν ξεκουραζόμαστε, τότε πρέπει να επισκεφτούμε το γιατρό μας, για να μας προτείνει φυσικοθεραπεία ή/και φαρμακευτική αγωγή. Η έσχατη λύση γι’ αυτούς τους πόνους είναι η ξεκούραση, δηλαδή να μείνει ο ασθενής για κάποιο διάστημα ξαπλωμένος στο κρεβάτι, έτσι ώστε να πάψει να κινείται και να πονά.
Πότε να ανησυχήσουμε
Αν και το πιο συνηθισμένο είναι ο πόνος στην πλάτη να είναι περιστασιακός και να οφείλεται στην κακή στάση ή θέση του σώματός μας και να υποχωρεί με την ξεκούραση ή με κάποια παυσίπονα ή/και μυοχαλαρωτικά, χρειάζεται να του δώσουμε περισσότερη σημασία και να τον διερευνήσουμε με τη βοήθεια του γιατρού μας όταν είναι έντονος και διαρκής. Η ηλικία μας είναι πάντως ένας καλός τρόπος για να υποψιαστούμε την αιτία/ασθένεια που μπορεί να κρύβεται πίσω από τον πόνο:
■ Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικοι υποφέρουν συνήθως από ασθένειες κατασκευαστικής φύσης -κύφωση ή κυφοσκολίωση-, που προκαλούν όμως περισσότερο ορατή παραμόρφωση και καμπούριασμα και λιγότερο σημαντικά ενοχλήματα. Ο πόνος στην πλάτη στους νέους ανθρώπους, δεν είναι απίθανο να προκαλείται και από υπέρμετρη ή μη καλά σχεδιασμένη αθλητική δραστηριότητα.
■ Οι ενήλικοι μπορεί να πονάνε εξαιτίας μιας πάθησης που εκδηλώθηκε σε μικρή ηλικία και συνεχίζει να τους ταλαιπωρεί ή ενός ατυχήματος που συνέβη όταν ήταν μικροί. Στην περίπτωση, όμως, που οι πόνοι είναι ξαφνικοί και επίμονοι ή επιδεινώνονται, είναι πιθανό να έχουμε να κάνουμε με σοβαρές ασθένειες (π.χ. καρδιακά προβλήματα), ακόμα και με κακοήθεια, γι’ αυτό και χρήζουν διερεύνησης από ειδικό.
■ Σε ηλικιωμένους ανθρώπους (κυρίως γυναίκες, ακόμα και σε νεότερες ηλικίες, π.χ. 50 ετών), είναι πιθανό ο πόνος να οφείλεται σε οστεοπορωτικά κατάγματα, που ταλαιπωρούν αυτές τις ηλικίες. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητες οι προληπτικές εξετάσεις (μέτρηση οστικής πυκνότητας) και σε περίπτωση που υπάρχει πρόβλημα οστεοπόρωσης, η λήψη ειδικής αγωγής.
Οι καπνιστές και οι αγχώδεις πονάνε περισσότερο στην πλάτη
Υπάρχουν μελέτες που έχουν συσχετίσει το κάπνισμα με τον ερεθισμό της σπονδυλικής στήλης και έτσι εξηγείται το γιατί οι καπνιστές πονάνε συχνότερα στην πλάτη. Ίσως, βέβαια, φταίει και το γεγονός ότι συχνά οι καπνιστές είναι παράλληλα αγχώδεις και νευρικοί, καθώς το άγχος συνδέεται με τις ραχιαλγίες. Όσοι βιώνουν έντονο στρες, συχνά παραπονιούνται για πόνους στην πλάτη, επειδή η πλάτη, όπως και άλλα μέρη/όργανα του σώματος (π.χ. το στομάχι, τα δόντια, το κεφάλι), είναι σημείο διαφυγής της συναισθηματικής φόρτισης.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον κ. ΛΑΜΠΡΟ ΠΑΠΟΥΛΙΑ, φυσίατρο.
