Στην αρχή είναι δύσκολο να κλείσει κανείς τα δάχτυλα του χεριού του, ιδιαίτερα μετά το πρωινό ξύπνημα. Οι αρθρώσεις του πονούν, είναι πρησμένες και δύσκαμπτες. Συνήθως, αυτό είναι το πρώτο σύμπτωμα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, μιας χρόνιας νόσου που προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων. Τις περισσότερες φορές προσβάλλει πρώτα τα χέρια (καρποί, δάχτυλα) ή τα πόδια, αλλά σταδιακά -και χωρίς την κατάλληλη αντιμετώπιση- μπορεί να παραμορφώσει οποιαδήποτε άρθρωση, επηρεάζοντας δυσμενώς την ποιότητα ζωής των ασθενών. Ωστόσο, σήμερα, χάρη στη διαρκή εξέλιξη των χορηγούμενων φαρμάκων, το ενδεχόμενο αυτό μπορεί να αποτραπεί.

Για τη διάγνωση

  • Η διάγνωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας βασίζεται κυρίως στο ιστορικό και την κλινική εξέταση του ασθενούς και επιβεβαιώνεται με εξετάσεις αίματος (όπως η αύξηση της τιμής της ΤΚΕ και της CRP ή η παρουσία αυτοαντισωμάτων, όπως ο ρευματοειδής παράγων ή τα αντι-CCP αντισώματα).
  • Οι ακτινογραφίες αποτελούν χρήσιμο εργαλείο για την παρακολούθηση της πορείας της νόσου (π.χ. αρθρικές διαβρώσεις και άλλες βλάβες). Ωστόσο, στα πρώτα στάδια είναι φυσιολογικές και δεν βοηθούν στη διάγνωση.
  • Η μαγνητική τομογραφία των προσβεβλημένων αρθρώσεων μπορεί να αποκαλύψει πρώιμα τυχόν βλάβες της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, αλλά σπάνια είναι απαραίτητη για τη διάγνωση.
  • Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι μερικές φορές τα συμπτώματα της νόσου δεν είναι τόσο ξεκάθαρα και χρειάζεται να περάσει κάποιο χρονικό
    διάστημα προκειμένου να τεθεί με σιγουριά η σωστή διάγνωση.

Πως αντιμετωπίζεται

  • Αντιφλεγμονώδη και κορτιζόνη Για την αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας αρχικά χορηγούνται αντιφλεγμονώδη και κορτιζόνη, με σκοπό την ανακούφιση από τον πόνο και τη φλεγμονή. Επίσης, ο γιατρός μπορεί να συστήσει ασκήσεις και φυσικοθεραπεία προκειμένου να διατηρηθεί η λειτουργικότητα της πάσχουσας άρθρωσης.
  • Τροποποιητικά φάρμακα Πρόκειται για ουσίες (π.χ. μεθοτρεξάτη, λεφλουνομίδη, κυκλοσπορίνη) που χορηγούνται με σκοπό να αναχαιτιστεί η πορεία της νόσου. Ωστόσο, αρκετοί ασθενείς, παρά τη χορηγούμενη θεραπεία, εξακολουθούν να έχουν προβλήματα στις καθημερινές τους δραστηριότητες εξαιτίας του πόνου και της
    δυσκαμψίας των αρθρώσεων.

Τα σύγχρονα φάρμακα

  • Οι βιολογικοί παράγοντες Σύμφωνα με έρευνες, η προσδοκία των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα αφορά μια αγωγή που θα βελτιώσει την ποιότητα της ζωής τους. Οι σύγχρονες βιολογικές θεραπείες που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι δίνουν μια ικανοποιητική λύση σε αυτό το «αίτημα». Πρόκειται για ενέσεις μονοκλωνικών αντισωμάτων, οι οποίες εξουδετερώνουν τις ουσίες που προάγουν τη φλεγμονή στον οργανισμό, αναστέλλοντας την πορεία της νόσου. Το αποτέλεσμα της θεραπείας είναι η ύφεση ή η σημαντική βελτίωση της ασθένειας. Επίσης, βελτιώνεται και η λειτουργικότητα των ασθενών (το υψηλό κόστος των φαρμάκων καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία, δεδομένου ότι χάρη σε αυτή τη θεραπεία μειώνονται οι μεγάλες δαπάνες που απαιτούνται για την περίθαλψη των ασθενών).
  • Οι παρενέργειες Η χορήγηση των βιολογικών παραγόντων συνήθως προκαλεί πόνο και αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης (πρήξιμο, ερυθρότητα, κνησμό). Επίσης, η λήψη τους αυξάνει τη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων (π.χ. του αναπνευστικού, του ουροποιητικού) περίπου στο 5%. Αν και συχνά πρόκειται για ήπιες λοιμώξεις που αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά, συνιστάται η τακτική παρακολούθηση του ασθενούς για να προληφθεί το ενδεχόμενο μιας πιο σοβαρής λοίμωξης.

Τα νεότερα βιολογικά φάρμακα
Ένα από τα «μειονεκτήματα» των βιολογικών φαρμάκων αφορά τον τρόπο χορήγησής τους (οι ενέσεις γίνονται συχνά, σε εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερη βάση και είναι επώδυνες). Μάλιστα, σε σχετικές έρευνες που έχουν γίνει, οι πάσχοντες φαίνεται ότι θα ήθελαν έναν πιο «φιλικό» τρόπο χορήγησης αυτών των φαρμάκων. Τη λύση φαίνεται ότι δίνουν τα νεότερα βιολογικά φάρμακα, που χορηγούνται σε πιο αραιά χρονικά διαστήματα (π.χ. μία υποδόρια ένεση το μήνα) και προκαλούν σπανιότερα πόνο. Επίσης, οι ενέσεις, χάρη στη βελτίωση των συσκευών χορήγησής τους, είναι λιγότερο επώδυνες και μπορούν να γίνουν εύκολα και από τον ίδιο τον ασθενή, ακόμη και όταν εκείνος έχει παραμορφώσεις στα χέρια.

Η νόσος σε αριθμούς – Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι οι πάσχοντες από ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι περισσότεροι από 100.000. – Αν και η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί σε κάθε ηλικία, συνήθως «προτιμά» τα άτομα ηλικίας 30-60 ετών. – Οι γυναίκες νοσούν 3 φορές συχνότερα από τους άνδρες.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ δρ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΡΟΝΤΖΑ, ρευματολόγο, πρόεδρο της Επιστημονικής Εταιρείας για τη Μυοσκελετική Υγεία (ΕΠΕΜΥ).