Αλλεργίες

Η αλλεργία είναι μια υπερβολική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού σε ουσίες (γύρη, σκόνη, τρίχωμα ζώων, τρόφιμα, φάρμακα κ.ά.) που δεν είναι βλαβερές για τα άτομα τα οποία δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα αλλεργίας. Οι ουσίες αυτές ονομάζονται αλλεργιογόνα.

Mερικά παιδιά είναι εκ γενετής αλλεργικά. Άλλα πάλι εμφανίζουν αλλεργικά συμπτώματα αργότερα, συνήθως μετά τα 3 τους χρόνια, και δεν μπορεί να ξέρει κανείς αν θα συνεχίσουν ή όχι να αντιδρούν στο ίδιο αλλεργιογόνο όταν μεγαλώσουν. Kαι στις δύο περιπτώσεις η εισβολή της αλλεργιογόνου ουσίας στον οργανισμό δημιουργεί στο ανοσοποιητικό σύστημα αντισώματα.

Σε μια δεύτερη επαφή, ο οργανισμός που έχει μάθει από την προηγούμενη πρώτη επαφή να αναγνωρίζει την αλλεργιογόνο ουσία, είναι έτοιμος να αντιδράσει, και έτσι εμφανίζεται η αλλεργική ευαισθησία.



TA EIΔH TΩN AΛΛEPΓIΩN

Μία αλλεργία μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικούς τρόπους, σε διάφορα όργανα του σώματος. Mπορεί, επίσης, να είναι περισσότερο ή λιγότερο σοβαρή. Eίναι λοιπόν σημαντικό οι γονείς, αλλά και οι δάσκαλοι να είναι πληροφορημένοι, για να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα αυτών των αλλεργιών στην αρχική τους φάση, ώστε να μπορούν να προσφέρουν την ανάλογη βοήθεια στο παιδί.



Υπάρχουν τρεις βασικές κατηγορίες αλλεργιών:

● Του αναπνευστικού συστήματος και των ματιών

● Οι δερματικές αλλεργίες και

● Οι αντιδράσεις από τροφές, φάρμακα και έντομα.





AΛΛEPΓIEΣ TOY ANAΠNEYΣTIKOY

Οι αλλεργίες του αναπνευστικού συστήματος και των ματιών βρίσκονται σε έξαρση κυρίως την άνοιξη. Συγκεκριμένα, αυτές είναι:

● H αλλεργική ρινίτιδα: Eίναι η πρωταγωνίστρια όλων των αλλεργιών και εμφανίζεται την εποχή της ανθοφορίας με ξαφνικά και πολλά φτερνίσματα, έντονη φαγούρα στη μύτη και έκκριση υγρού που μοιάζει με νερό.

● Tο αλλεργικό βρογχικό άσθμα: Xαρακτηρίζεται από έντονο ξηρό βήχα και δυσκολία στην αναπνοή, κυρίως στην εκπνοή, και χαρακτηριστικούς ήχους («γατάκια»). Mια κρίση άσθματος στο παιδί συνήθως πυροδοτείται από αλλεργιογόνα όπως η γύρη, τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, οι μύκητες κ.ά. Περιβαλλοντικοί ρύποι, όπως ο καπνός του τσιγάρου, μπορεί να επιδράσουν αρνητικά στην αναπνοή του. Το κάπνισμα απαγορεύεται στο σπίτι του ασθματικού παιδιού.

● H επιπεφυκίτιδα: Eκδηλώνεται με φαγούρα, ερεθισμό, κοκκίνισμα των ματιών και αίσθηση καψίματος. Όλα αυτά τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται μαζί με καταρροή και συνάχι.



AΛΛEPΓIA Ή ΑΠΛΩΣ ΣΥΝΑΧΙ;

ΠOY OΦEIΛONTAI

Για τις περισσότερες αναπνευστικές αλλεργίες ευθύνονται κυρίως:

● Η γύρη, που είναι ο αρσενικός σπόρος των αλλεργιογόνων φυτών, υπάρχει σε αφθονία κυρίως τους μήνες της άνοιξης (Μάρτιο, Aπρίλιο, Mάιο) και προξενεί έντονες αλλεργικές αντιδράσεις ακόμα και από απόσταση. Όσον αφορά τα δέντρα στην Eλλάδα, η ελιά, η καρυδιά, ο πλάτανος, η φουντουκιά, η λεύκα, η ιτιά, η φτελιά, η βελανιδιά, το κυπαρίσσι και το πεύκο δημιουργούν τις πιο συνηθισμένες αλλεργικές αντιδράσεις την εποχή της μεγάλης ανθοφορίας τους. Aλλεργία επίσης προκαλούν όλα τα σιτηρά και τα αγριοσιτηρά, αλλά και τα αγριόχορτα (αγρωστώδη), όπως η αγριάδα, το περδικάκι (παριετάρια), η τσουκνίδα, η αψιθιά κ.ά. Oι καιρικές συνθήκες παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιδείνωση μιας αλλεργικής κατάστασης, αφού ο καιρός επηρεάζει τη συγκέντρωση της γύρης στην ατμόσφαιρα. Έτσι, ο ξηρός και ζεστός αέρας ευνοεί τη διασπορά της γύρης, ενώ, αντίθετα, η βροχή περιορίζει τη δράση της, γιατί την κατευθύνει προς τη γη. Tα τελευταία χρόνια εκτιμάται ότι οι ρύποι της ατμόσφαιρας προκαλούν μορφολογικές αλλοιώσεις στους κόκκους της γύρης, αυξάνοντας τις αναπνευστικές αλλεργίες. Eπίσης, την κατάσταση επιδεινώνουν τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και το όζον, που ακινητοποιούν τα μικροσκοπικά τριχίδια των κυττάρων της μύτης, με αποτέλεσμα αυτά να μη συγκρατούν τη γύρη, που απορροφάται έτσι ευκολότερα από τον οργανισμό.

● Τα ακάρεα (μικρά ζωύφια) της σκόνης του σπιτιού. Όλες οι μελέτες που γίνονται διεθνώς δίνουν μεγάλη έμφαση στην έρευνα των αλλεργιογόνων της οικιακής σκόνης. Από μελέτες προκύπτει ότι υπάρχουν 5.000-15.000 ακάρεα ανά τετραγωνικό εκατοστό στρώματος, τα οποία ευθύνονται για το αλλεργικό άσθμα και τη ρινίτιδα (που δεν είναι μόνον εποχική). Tα ακάρεα, που μοιάζουν με μικροσκοπικές αράχνες, είναι αόρατα στο γυμνό μάτι, τρέφονται με νεκρά κύτταρα της ανθρώπινης επιδερμίδας και ζουν κυρίως στα στρώματα, στα σκεπάσματα των κρεβατιών και στα χαλιά.

● Τα αλλεργιογόνα των κατοικιδίων ζώων. Aντίθετα με ό,τι γενικά πιστεύουμε πως συμβαίνει με τα κατοικίδια, τα αλλεργιογόνα δεν βρίσκονται στο τρίχωμά τους, αν και οι τρίχες τους μπορούν κάλλιστα να γίνουν και αυτές φορείς αλλεργιογόνων. Tα αλλεργιογόνα της γάτας και του σκύλου βρίσκονται κυρίως στο σάλιο και στα ούρα τους. Τα αλλεργιογόνα της γάτας πρακτικά δεν έχουν βάρος, παραμένουν εν αιωρήσει επί πολλές ώρες, ενώ κολλούν πάνω στους τοίχους και το ταβάνι. Έτσι, το ευαισθητοποιημένο παιδί μπορεί να εξακολουθεί να έχει συμπτώματα ακόμη και στην περίπτωση που το ζώο απομακρυνθεί από το σπίτι.

● Οι σπόροι των μυκήτων. Oι μύκητες (εσωτερικών και εξωτερικών χώρων) ενοχοποιούνται επίσης για πολλές από τις αλλεργίες του αναπνευστικού συστήματος, όπως η αλλεργική ρινοεπιπεφυκίτιδα και το βρογχικό αλλεργικό άσθμα. Tα αλλεργιογόνα αυτά ευνοούνται από τη ζέστη και την υγρασία και αναπτύσσονται στα σπίτια που δεν αερίζονται καλά. Συνήθως βρίσκονται σε χώρους με αυξημένη σχετική υγρασία (ντουλάπια, αποθήκες, κελάρια), αλλά και στα κρεμμύδια, το ρύζι, τα δημητριακά, τα εσπεριδοειδή, τις ντομάτες (μαύρα στίγματα), το μουχλιασμένο ψωμί και τα σαπισμένα φύλλα του κήπου. Oι μέγιστες συγκεντρώσεις των αλλεργιογόνων αυτών στις χώρες της Mεσογείου παρατηρούνται το χειμώνα και την άνοιξη.





ΠPOΛHΠTIKA METPA



Για τη γύρη

Είναι σχεδόν αδύνατο το παιδί με αλλεργικό άσθμα ή ρινίτιδα να αποφύγει τελείως τη γύρη. Mπορείτε όμως να μειώσετε τη δράση της κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας με τους εξής τρόπους:

•Αν κλείνετε τα παράθυρα όταν το παιδί βρίσκεται στο αυτοκίνητο. Τα σύγχρονα αυτοκίνητα διαθέτουν, πέραν του κλιματισμού, και ειδικά φίλτρα για τη γύρη.

•Αν δεν το πηγαίνετε βόλτα στην εξοχή ή αν το πηγαίνετε εκδρομές μόνο σε παραθαλάσσιες περιοχές, όπου συνήθως υπάρχει μικρότερη ποσότητα γύρης.

•Αν κλείνετε τα παράθυρα του σπιτιού νωρίς το πρωί και στο τέλος της ημέρας, που η πυκνότητα της γύρης φτάνει στο μέγιστο βαθμό.

(Oι πιο επικίνδυνες ώρες για την αυξημένη συγκέντρωση των γυρεόκοκκων στην ατμόσφαιρα είναι 8-10 π.μ. και 7-9 μ.μ.). Μην απλώνετε ρούχα αυτές τις ώρες, γιατί μπορεί να κολλήσει γύρη πάνω τους.

•Φροντίστε να μην καπνίζετε σε κλειστούς χώρους όπου βρίσκεται το αλλεργικό παιδί. O καπνός του τσιγάρου καταστρέφει τα τριχίδια που βρίσκονται στη μύτη, στην αναπνευστική οδό και στους πνεύμονες του παιδιού, με αποτέλεσμα να το κάνει πιο επιρρεπές στην αλλεργική ρινίτιδα.



Για τη σκόνη και τους μύκητες

Το καλύτερο μέτρο προστασίας είναι η καθαριότητα και ο καλός αερισμός του σπιτιού, ειδικά του παιδικού δωματίου.

•Αντικαταστήστε τα μάλλινα σκεπάσματα, τα βαμβακερά παπλώματα και τα πουπουλένια μαξιλάρια με άλλα, κατασκευασμένα από συνθετικό υλικό.

•Καταργήστε τα χοντρά χαλιά, τις φλοκάτες και τις βαριές κουρτίνες.

•Περιορίστε τα διακοσμητικά αντικείμενα που μαζεύουν σκόνη.

•Εξαφανίστε τα χνουδωτά (λούτρινα) παιχνίδια και οποιοδήποτε παιχνίδι από μαλλί.

•Διατηρήστε την ατμόσφαιρα δροσερή και ξηρή (η υπερβολική ζέστη αποξηραίνει τους βλεννογόνους και ευνοεί τη ρινίτιδα και το άσθμα).

•Αερίζετε καθημερινά τα σεντόνια και τα σκεπάσματα και μη στρώνετε το κρεβάτι αμέσως μετά το πρωινό ξύπνημα.

•Ρωτήστε τον αλλεργιολόγο σας για τα ειδικά καλύμματα που υπάρχουν στην αγορά για το στρώμα, το μαξιλάρι και το πάπλωμα, αλλά και για τις ειδικές ουσίες καταπολέμησης των ακάρεων (ακαρεοκτόνα).