Aπό τις 19 Μαΐου άρχισε να εφαρμόζεται στην Ευρώπη η νέα Οδηγία για τον Έλεγχο των Προιόντων Καπνού (New Tobacco Product Directive ), η οποία ψηφίσθηκε τον περασμένο Μάρτιο από το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και σύμφωνα με την οποία πρέπει τα κράτη μέλη να εναρμονισθούν σε κοινές κατευθύνσεις για το περιορισμό της καπνιστικής συνήθειας στους ενήλικες και την πρόληψη του καπνίσματος στα παιδιά . Στην εφαρμογή των μέτρων αυτών που πρέπει να ολοκληρωθούν έως το 2016 συνολικά στην Ευρώπη θα βοηθήσει αναμφισβήτητα η πολιτεία και οι τοπικές κυβερνητικές πολιτικές. Στην επιτυχή όμως εφαρμογή των νομοθεσιών και μέτρων θα βοηθήσει η συνεχής και κατάλληλη ενημέρωση των πολιτών ,οι οποίοι θα συνταχθούν και δεν θα εναντιωθούν στην προσπάθεια αυτή , για την προστασία της δικής τους υγείας και των παιδιών τους.Όλοι πρέπει να προσπαθήσουμεΗ υιοθέτηση πολιτικής για τη μείωση του καπνίσματος μας αφορά όλους. Εμείς, οι πολίτες, πρέπει να φροντίσουμε για την εφαρμογή των νομοθεσιών και την περαιτέρω λήψη μέτρων για την προστασία των παιδιών αλλά και του συνόλου των πολιτών. Δε χρειάζονται μόνο έλεγχοι και ποινές από την πολιτεία . Χρειάζεται ενημέρωση και συμμετοχή όλων μας στον αγώνα και την προσπάθεια της πρόληψης και της μείωσης του καπνίσματος. Ας μη ξεχνάμε ότι το κάπνισμα κοστίζει ανθρώπινες ζωές: 6 εκ. θάνατοι από ενεργητικό κάπνισμα , 700.000 στην Ευρώπη και 600.000 από παθητικό κάπνισμα! Μειώνει, επίσης, την ποιότητα ζωής και ευθύνεται για 13 εκατ. ασθενών με κόστος υγείας 3,6 δις €, ενώ αυξάνει σημαντικά τους κινδύνους για την υγεία των παιδιών. Χρειάζεται, λοιπόν, συνεχής ενημέρωση για το πρόβλημα του καπνίσματος. Εδώ Ισχύει το «ας μάθουμε πριν να πάθουμε»!Το κάπνισμα βλάπτει. Χρειαζόμαστε ακόμη ενημέρωση;Αν και νομίζουμε ότι ο κόσμος στη χώρα μας γνωρίζει ότι το κάπνισμα κάνει γενικά «κακό στην υγεία», δεν μπορεί να εκτιμήσει τη σοβαρότητα των προβλημάτων υγείας που προκαλεί το κάπνισμα, τόσο στον ίδιο τον καπνιστή αλλά και στον παθητικό καπνιστή, αυτόν δηλαδή που εκτίθεται στον καπνό του άλλου, όπως τα παιδιά, το/τη σύζυγο, τους φίλους, τους συνεργάτες και γενικά, όσους βρίσκονται στον ίδιο χώρο με τον καπνίζοντα. Η ανάγκη πρόσθετης ενημέρωσης είναι μεγάλη και χρειάζεται να είναι συνεχής . Σε αυτό, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τα μέσα ενημέρωσης. Την ανάγκη αυτή έρχεται να καλύψει η νέα Ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας www.smokehaz.eu. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται στον ιστότοπο αυτό περιέχουν σημαντικές πληροφορίες για το τι κάνει το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα στην αναπνευστική υγεία των παιδιών και των ενηλίκων. Τα νούμερα είναι τρομακτικά! Πόσοι από τους καπνιστές γονείς ξέρουν ότι τα παιδιά τους κινδυνεύουν κατά 82% περισσότερο να παρουσιάσουν λοιμώξεις του αναπνευστικού, 60% άσθμα και σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο; Πόσοι γνωρίζουν ότι, αν εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα, κινδυνεύουν σημαντικά να παρουσιάσουν –ενώ δεν καπνίζουν οι ίδιοι- καρκίνο ή ΧΑΠ; Αλλά και πόσοι από τους ίδιους τους καπνιστές ξέρουν ότι ο κίνδυνος για καρκίνο είναι 11 φορές μεγαλύτερος από κάποιον που δεν καπνίζει, ο κίνδυνος για ΧΑΠ 4 φορές μεγαλύτερος, ενώ ο κίνδυνος για σύνδρομο άπνοιας διπλασιάζεται;Απαραίτητη η ενημέρωση των γονέωνΕίναι απαραίτητο οι γονείς που είναι καπνιστές να ενημερωθούν για τη ζημία που προξενούν στα παιδιά τους. Δε γνωρίζει ο κόσμος τι κάνει το παθητικό κάπνισμα. Εδώ, μπορεί να συμβάλλει το σχολείο, οι υπηρεσίες των δήμων, τα μέσα ενημέρωσης, οι φορείς υγείας. Η σχετική με το κάπνισμα νομοθεσία της πολιτείας για την απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους έχει στόχο να προστατεύει όχι μόνο τους ενήλικες στους χώρους εργασίας και διασκέδασης, αλλά και τα παιδιά από το κίνδυνο έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα, που -όπως αναφέρθηκε- είναι πολύ σοβαρός. Γίνεται προσπάθεια για την εφαρμογή της νομοθεσίας. Δεν μπορούμε, όμως, να ελέγξουμε έναν γονέα αν καπνίζει στο σπίτι του ή μέσα στο αυτοκίνητό του, όπου τα επίπεδα τοξινών λόγω του τσιγάρου μπορεί να είναι πολύ υψηλά, μπορούμε, όμως, να φροντίσουμε για την ενημέρωσή του μέσα από όλους τους φορείς. Χρειάζεται, επίσης, ενημέρωση για την προστασία των νεογέννητων από την έκθεση στο παθητικό κάπνισμα, αλλά και τους πραγματικούς κινδύνους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.Προτάσεις και λύσεις* Χρειάζεται, λοιπόν, πολύ περισσότερη σαφής, τεκμηριωμένη και συνεχής ενημέρωση και για το ενεργητικό κάπνισμα, αλλά και ιδιαίτερα για τους κινδύνους του παθητικού καπνίσματος. Η συνεχής ενημέρωση, με απλά κατανοητά μηνύματα, θα βοηθήσει, ώστε οι ίδιοι οι πολίτες να απαιτήσουν και να συμβάλλουν στην εφαρμογή των νομοθεσιών για την προστασία τη δική τους και των παιδιών τους, αλλά και για να αποφασίσουν -αν είναι καπνιστές- να κόψουν το κάπνισμα.* Είναι απαραίτητη η παρακίνηση των καπνιστών να διακόψουν το κάπνισμα ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης σοβαρών χρόνιων παθήσεων που προκαλούνται από το κάπνισμα με υψηλό κόστος υγείας , με στόχο τη μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητα εξαιτίας του καπνίσματος στις επόμενες δύο δεκαετίες. Μειώνοντας το κάπνισμα στους ενήλικες συμβάλλουμε στην πρόληψη του καπνίσματος των παιδιών* Χρειάζεται ευρύτερη εφαρμογή των θεραπειών διακοπής του καπνίσματος (συμβουλευτική σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή), που αποτελούν μία από τις πλέον σημαντικές παρεμβάσεις στο χώρο της ιατρικής δεδομένης της σχέσης κόστους –αποτελεσματικότητας με πιθανή κάλυψη του κόστους της αγωγής από τα ασφαλιστικά ταμεία.* Απαραίτητα επίσης, είναι τα ειδικά εκπαιδευτικά προγραμμάτων για τη διακοπή καπνίσματος που πρέπει να απευθύνονται στους επαγγελματίες υγείας και να ενταχθούν στα προγράμματα σπουδών των φοιτητών των Ιατρικών Σχολών.Τι γίνεται στην Ελλάδα;Φαίνεται, λοιπόν, ότι υπάρχει κάποια μικρή μείωση στο ποσοστό του αριθμού των καπνιστών στην Ελλάδα, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Σε αυτό, έχουν συντελέσει οι δραστηριότητες μερικών φορέων, όπως είναι η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) όπου δουλεύουμε για την ενημέρωση, την πρόληψη και τη διακοπή καπνίσματος με την οργάνωση και εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας για τη λειτουργία Ιατρείων Διακοπής καπνίσματος σε όλη την Ελλάδα. Τα προγράμματα βοήθειας μέσα από τα Ειδικά Ιατρεία Διακοπής , που εφαρμόζονται με επιτυχία και στη χώρα μας, εδώ και 15 χρόνια, δίνουν πραγματική βοήθεια στους καπνιστές που θέλουν αλλά δεν μπορούν να κόψουν το κάπνισμα. Σύμφωνα με την εμπειρία του Πανεπιστημιακού Κέντρου Διακοπής στη Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική στο ΝΝΘΑ και στην Πανεπιστημιακή Μονάδα Θώρακος στο Ευγενίδειο θεραπευτήριο η βοήθεια στη διακοπή καπνίσματος είναι σημαντική και τα αποτελέσματα επιτυχίας εκπληκτικά: φτάνουν το 80%, δηλαδή, 8 στους 10 καπνιστές κόβουν το κάπνισμα εύκολα και απλά με την υποστήριξη των ειδικών .Στη σελίδα της ΕΠΕ και στο site www denkapnizo.org και στη σελίδα life-nosmoking.gr μπορεί κανείς να πάρει πρόσθετη ενημέρωση για τις δραστηριότητες αυτές. Βοηθούν επίσης, και τα προγράμματα πρόληψης της έναρξης της καπνιστικής συνήθειας, που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια, για την πρόληψη του καπνίσματος . Για τους εφήβους και τους νέους μας πρέπει πλέον το κάπνισμα να μην είναι μόδα, όπως ήταν μερικά χρόνια πριν. Ακόμη, όμως δυστυχώς, παρατηρείται μία αύξηση στις νέες γυναίκες που καπνίζουν.Αναμφισβήτητα, λοιπόν, χρειάζονται πολλά να γίνουν ακόμα από όλους μας: την πολιτεία, τους φορείς υγείας, τους υπεύθυνους της παιδείας, τους δημοτικούς και κοινωνικούς φορείς, τα μέσα ενημέρωσης και οι δραστηριότητες αυτές να είναι συνεχείς και όχι μόνο να περιορίζονται σε εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος.Το κάπνισμα σκοτώνει εμάς και τους γύρω μας, ας κάνουμε κάτι για αυτό. Ας ενημερωθούμε σωστά , ας αποφασίσουν οι καπνιστές να μειώσουν και να διακόψουν το κάπνισμα και ας βοηθήσουμε όλοι στην εφαρμογή μέτρων, αλλά και την υιοθέτηση νέας νοοτροπίας ώστε τα παιδιά μας να ζήσουν σε ένα κόσμο ελεύθερο από καπνό! Η Πνευμονολόγος Αναπλ. καθηγήτρια κα Χριστίνα Γκράτζιου είναι Υπεύθυνος Κέντρου Έρευνας και Ελέγχου του Καπνίσματος Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ, Διευθύντρια Κέντρου Διακοπής καπνίσματος Μονάδας Νοσημάτων Θώρακος Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευγενίδειο θεραπευτήριο 2107236743 www. life–nosmoking.gr