Είναι φτηνό, γρήγορο, δεν επιβαρύνει το περιβάλλον και ταυτόχρονα γυμνάζει το σώμα. Ο λόγος για το ποδήλατο. Με τόσα πλεονεκτήματα στο ενεργητικό του, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι κυριαρχεί στις πόλεις της Ευρώπης. Στην Ολλανδία, το 28% των μετακινήσεων γίνεται με ποδήλατο, το Λονδίνο μετρά ήδη 460 χλμ. ποδηλατοδρόμων και στο Παρίσι λειτουργεί εδώ και κάποια χρόνια αυτόματο σύστημα ενοικίασης 20.000 ποδηλάτων σε 1.639 σταθμούς. Τι γίνεται, όμως, στη χώρα μας; Αν και η Ελλάδα απέχει έτη φωτός στον τρόπο που αντιμετωπίζει το θέμα του ποδηλάτου συγκριτικά με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, δεν είναι λίγα τα πράγματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Η δυναμική παρουσία ποδηλατών στους δρόμους κατάφερε να διεκδικήσει τη θέση που αξίζει στο ποδήλατο. Το παράδειγμα της Καρδίτσας, όπου το 37% των μετακινήσεων των κατοίκων γίνονται με ποδήλατο, ακολουθούν όλο και περισσότερες πόλεις ανά την Ελλάδα, ενώ δίκτυα ποδηλατοδρόμων κάνουν δειλά την εμφάνισή τους και στην πρωτεύουσα. Δεν έχουμε, λοιπόν, παρά να ανεβούμε στο ποδήλατο και να δούμε τη ζωή με άλλο μάτι. Ο οδηγός που ακολουθεί θα μας λύσει κάθε απορία.

Αναζητώντας το ιδανικό ποδήλατο
Ποδήλατο πόλης Ιδανικό για μικρές αποστάσεις μέσα στην πόλη, επειδή κάθεστε σε όρθια θέση. Διαθέτει φτερά, δυναμό, σκάρα και υπάρχει η δυνατότητα να βάλετε καλαθάκι για την μεταφορά πραγμάτων. Από 350€.
Ποδήλατο βουνού (Μountain bike) Έχει χοντρά λάστιχα και καλές αναρτήσεις, ώστε να ποδηλατείτε άφοβα σε χωματόδρομους, μονοπάτια και γενικά ορεινές διαδρομές, ενώ η θέση οδήγησης είναι πιο σκυφτή. Μπορείτε να βρείτε ποδήλατο βουνού από 300€, όσα έχουν όμως αρκετές ρυθμίσεις ξεκινούν από 600€.
Αγωνιστικό Έχει λεπτό, γυριστό τιμόνι και λεπτά λάστιχα, ενώ ο ποδηλάτης βρίσκεται σε ακόμα πιο σκυφτή θέση. Απευθύνεται σε άτομα με καλή φυσική κατάσταση και είναι ιδανικό για αποστάσεις εκτός πόλης, ακριβώς επειδή αναπτύσσει μεγάλη ταχύτητα. Από 600€.

Για gadget-άκηδες
Σπαστό Ιδανικό ποδήλατο για όσους μετακινούνται συχνά με τα μέσα μεταφοράς, αφού διπλώνει και ξεδιπλώνει, ώστε να το παίρνετε στο χέρι σαν αποσκευή. Είναι το μόνο είδος ποδηλάτου που επιτρέπεται στο Μετρό και στον ΟΣΕ. Από 300€.
Ηλεκτρικό (e-bike) Ένας ηλεκτροκινητήρας που λειτουργεί με μπαταρία λιθίου (διαθέτει 50-70 χλμ. αυτονομία) κάνει την πεταλιά πολύ πιο εύκολη, οπότε ακόμα και ένας ποδηλάτης χωρίς ιδιαίτερα καλή φυσική κατάσταση μπορεί να διανύσει -χωρίς κόπο και ιδρώτα- μεγάλες αποστάσεις. Από 1.000€.
Tip Μπορείτε να μετατρέψετε το ποδήλατό σας (πόλης ή βουνού) σε ηλεκτρικό, χρησιμοποιώντας ειδικά ηλεκτρικά kits. Από 500€.

Υγεία καθ’ οδόν
Η ποδηλασία είναι η κατεξοχήν δραστηριότητα για να αποκτήσει κανείς καλή φυσική κατάσταση, αλλά και να βελτιώσει την ψυχική του διάθεση. Πρόκειται για εξαιρετική αεροβική άσκηση που αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς, τονώνοντας το καρδιοκυκλοφορικό και το αναπνευστικό σύστημα. Παράλληλα, γυμνάζει ολόκληρο το σώμα, δίνοντας έμφαση στα πόδια, χωρίς όμως να ξεχνά τα χέρια και τους κοιλιακούς. «Το ποδήλατο συστήνεται συχνά και ως αποθεραπεία και αποκατάσταση από προβλήματα ορθοπεδικής φύσης (π.χ. άνθρωποι που έχουν στο ιστορικό τους εγχειρήσεις στα γόνατα), λόγω της κυκλικής κίνησης που κάνει ο ποδηλάτης, κίνηση ανάλογη με αυτήν των αρθρώσεων», εξηγεί ο χειρουργός-ορθοπεδικός κ. Χάρης Χριστόπουλος. Όσοι, βέβαια, αντιμετωπίζουν κάποιο επιβαρυμένο πρόβλημα (π.χ. ρήξη μηνίσκου, χονδροπάθειες, αρθρίτιδα) ή έχουν πόνους στη μέση, θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους πριν ανέβουν στο ποδήλατο, γιατί οι κραδασμοί ενδεχομένως να επιδεινώσουν την κατάστασή τους. Σημαντικό είναι, επίσης, να μην καταβάλλουμε υπερβολική προσπάθεια, που ξεπερνά τις δυνατότητές μας. Αν υπάρξουν συμπτώματα, όπως κόπωση, δύσπνοια, ταχυκαρδία, θα πρέπει να σταματήσουμε την άσκηση. «Καλό είναι όσοι κυκλοφορούν με ποδήλατο στο κέντρο της Αθήνας να φοράνε την ειδική μάσκα σωματιδίων, για να προφυλάσσονται από το καυσαέριο», συμβουλεύει ο πνευμονολόγος-φυματιολόγος κ. Αναστάσιος Τσάτσος.

Ποδήλατα «to rent»

  • Οι κάτοικοι της Ν. Ερυθραίας μπορούν να παραλάβουν ένα ποδήλατο και να το χρησιμοποιήσουν από 1 εβδομάδα έως 6 μήνες, καταβάλλοντας 75€ ως εγγύηση, ποσό το οποίο τους επιστρέφεται μετά το τέλος της ενοικίασης. (site: www.dne.gov.gr)
  • Ποδήλατα δίνονται δωρεάν για διάστημα 2 μηνών από το Δήμο Ναυπάκτου στους κατοίκους. (site: www.nafpaktosbikes.gr)
  • Το πρώτο αυτόματο ηλεκτρονικό σύστημα μίσθωσης ποδηλάτων στην Ελλάδα άρχισε να εφαρμόζει ο Δήμος Κέρκυρας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ένα ποδήλατο για όσο διάστημα επιθυμούν και μετά να το επιστρέφουν σε ένα από τα προκαθορισμένα σημεία στάθμευσης. H χρέωση γίνεται μέσω προπληρωμένης ηλεκτρονικής κάρτας. (site: www.easybike.gr)

Κάτι τρέχει στα βόρεια
Ο Διαδημοτικός Ποδηλατόδρομος των Βορείων Προαστίων είναι το πρώτο βήμα δημιουργίας ενός δικτύου ποδηλατοδρόμων που να συνδέει γειτονιές της Αθήνας. Ξεκινά από την Εκάλη, συνεχίζει στην Ερυθραία (ο δήμος έχει επεκτείνει το δίκτυο, που καλύπτει 7 χλμ. ποδηλατοδρόμων), διακόπτεται στα Μελίσσια (η κατασκευή του καταψηφίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο), συνεχίζει στα Βριλήσσια, περνά από το Χαλάνδρι και καταλήγει στο Ψυχικό.

Οι καλύτερες βόλτες σε Αθήνα…
Πολυτεχνειούπολη Έχει διαμορφωθεί ποδηλατόδρομος 4 χλμ., ιδανικός για αρχαρίους.
Άλσος Συγγρού Κηφισιάς Εύκολες διαδρομές για αρχαρίους, ανηφορικές για πιο έμπειρους, αλλά και χωμάτινες για να δοκιμάσετε το mountain bike σας.
Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθησίας «Αντώνης Τρίτσης» Βόλτες με ποδήλατο για όλη την οικογένεια.
Από το κέντρο της Αθήνας στη θάλασσα Ξεκινήστε από τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στο ύψος της Πύλης του Αδριανού. Συνεχίστε στην Αποστόλου Παύλου, ακολουθήστε την Επταχάλκου και μετά τη Θεσσαλονίκης (κατά μήκος των γραμμών του ΗΣΑΠ), όπου αρχίζει ο Ιλισός. Παίρνοντας τον παρόχθιο του Ιλισού, καταλήγετε στη θάλασσα, στο Φαληρικό Όρμο. Αν θέλετε, μπορείτε να φτάσετε μέχρι το Τουρκολίμανο και να επιστρέψετε από τον ίδιο δρόμο ή να κινηθείτε ανατολικά προς Παλαιό Φάληρο. Η διαδρομή είναι ιδανική για αρχαρίους, αφού μεγάλο τμήμα της έχει πεζόδρομους και το υπόλοιπο -κατά μήκος του Ιλισού- είναι δρόμος ήπιας κυκλοφορίας.
Από το Θησείο στην Πλάκα Ξεκινώντας από το Θησείο, ανεβαίνετε τον πεζόδρομο και συνεχίζετε προς Φιλοπάππου. Ο δρόμος είναι ανηφορικός, αλλά όχι δύσκολος. Στην επιστροφή μπορείτε να περιπλανηθείτε στα στενά της Πλάκας.

… και Θεσσαλονίκη
Από το λιμάνι Εως το Μέγαρο Μουσικής Ξεκινήστε από το λιμάνι (κτίριο Ερυθρού Σταυρού), διασχίστε την παλιά παραλία και κατευθυνθείτε προς το Μέγαρο Μουσικής. Ιδανική διαδρομή για αρχαρίους, αφού ο δρόμος κατά μήκος της θάλασσας είναι επίπεδος και δεν υπάρχουν αυτοκίνητα.
Γύρος του Καυταντζογλείου Εθνικού Σταδίου Κάντε το γύρο του σταδίου όσες φορές αντέξετε!

Εξορμήσεις σε 2 ρόδες
Πρώην Βασιλικά Κτήματα, Τατόι (4-5 χλμ.) Από την Εθνική οδό στρίβετε προς Βαρυμπόμπη. Μετά τον Ιππικό Όμιλο Τατοΐου, ακολουθείτε τις ταμπέλες προς Βαρυμπόμπη, Θρακομακεδόνες και Τατόι, μέχρι να φτάσετε σε μια ανοιχτή κόκκινη πύλη. Παρκάρετε και ξεκινάτε τη βόλτα με το ποδήλατό σας ή συνεχίζετε με το αυτοκίνητο μέχρι την κύρια είσοδο των κτημάτων (κίτρινη σιδερένια πόρτα), που απέχει περίπου 2,5 ακόμη χιλιόμετρα.
Διαδρομή προς Άγιο Γεώργιο στο Κεραμίδι, Πάρνηθα (4 χλμ.) Αφού περάσετε το τελεφερίκ, θα συναντήσετε το δασικό φυλάκιο στο Μετόχι. Στη δεύτερη κλειστή στροφή που θα βρείτε, κάνετε αριστερά. Αφήνετε το αυτοκίνητό σας στο χωματόδρομο και ξεκινάτε τη βόλτα σας με το ποδήλατο προς τον Άγιο Γεώργιο στο Κεραμίδι.
Από τη Μόλα προς Λοιμικό Ή Σαλονίκι, Πάρνηθα (8-9 χλμ.) Ακολουθείτε το δρόμο προς Πάρνηθα και παρκάρετε στη Μόλα. Από το χώρο αναψυχής, ξεκινούν 2 δρόμοι, ανοιχτοί μόνο για πεζοπόρους και ποδηλάτες. Ο ένας κατευθύνεται προς Λοιμικό και άλλος προς Σαλονίκι.

Εξοπλιστείτε κατάλληλα
Απαραίτητο είναι το κράνος (από 40€) και τα ειδικά γάντια (από 15€), τα οποία απορροφούν τους κραδασμούς και προφυλάσσουν από τραυματισμούς, αφού τα χέρια είναι το μέρος του σώματος που κινδυνεύει σε ενδεχόμενη πτώση. Για μεγαλύτερη άνεση, μπορείτε να προμηθευτείτε ένα εσώρουχο ή κολάν με ενσωματωμένο ειδικό μαξιλαράκι (από 30€ το εσώρουχο και 35€ το κολάν). Όσο για κλειδαριές, στην αγορά υπάρχει μεγάλη ποικιλία, με τιμές που κυμαίνονται στα 15-100€.

To be continued…
Πέρα από το Διαδημοτικό Ποδηλατόδρομο των Βορείων Προαστίων, έχει κατασκευαστεί μόνο ένα τμήμα ποδηλατοδρόμου -ενός χιλιομέτρου περίπου- στο Μοσχάτο (δίπλα στον Ιλισσό), ενώ κάποια αποσπασματικά έργα έχουν γίνει και στο Ν. Ψυχικό. Αυτή τη στιγμή σχεδιάζονται δύο μεγάλα έργα: Ο ποδηλατόδρομος που θα συνδέει την Κηφισιά με το Φαληρικό Όρμο και ο παραλιακός, από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας μέχρι τη Βουλιαγμένη.

Ποδηλάτες, ενωθείτε!

  • Φίλοι του ποδηλάτου (www.filoi-podilatou.gr): Συναντήσεις κάθε Τρίτη στις 21.00 στο Θησείο (Επταχάλκου 3).
  • Ποδηλάτ-ισσ-ες (www.podilates.gr): Συναντήσεις κάθε πρώτη και τρίτη Τετάρτη του μήνα στις 20.00 στο Πολυτεχνείο το χειμώνα και στο Πεδίον του Άρεως το καλοκαίρι.
  • Critical Mass Κάθε πρώτη Δευτέρα του μήνα στις 18.00 πορείες διαμαρτυρίας με ποδήλατα, που ξεκινούν από το Σύνταγμα.
  • BikeRespect (www.bikerespect.gr)
  • Local (www.localathens.blogspot.com)
  • Αλητόγατοι (http://alitogatoi.blogspot.com)
  • Critical Mass Ηρακλείου Κρήτης (http://cmheraklion.blogspot.com)
  • Ποδηλάτες Θεσσαλονίκης (www.podilates-thess.gr)
  • ΠοδηΛάτρεις (www.podilatreis.gr)
  • Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδηλατών (www.ecf.com)

Bike friendly
Πολλές ελληνικές πόλεις έχουν αρχίσει να γίνονται φιλικές προς το ποδήλατο. Πάρτε μια ιδέα:

  • Καρδίτσα
  • Κως
  • Αλεξανδρούπολη
  • Θεσσαλονίκη
  • Μεσολόγγι
  • Λαμία
  • Βόλος
  • Λάρισα
  • Κέρκυρα
  • Καλαμάτα
  • Ελευσίνα
  • Ρέθυμνο
  • Ναύπακτος
  • Κέρκυρα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΘΑΝΟ ΒΛΑΣΤΟ, συγκοινωνιολόγο, καθηγητή του ΕΜΠ, τον κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ ΤΣΑΤΣΟ, πνευμονολόγο-φυματιολόγο, το δρ. ΧΑΡΗ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟ, χειρουργό-ορθοπεδικό, Διευθυντή της Ορθοπεδικής Κλινικής του «Metropolitan», την κ. ΛΥΔΙΑ ΧΑΤΖΗΑΛΕΞΙΟΥ, μέλος του συλλόγου «Φίλοι του ποδηλάτου» και τον κ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣΗ, ιδιοκτήτη του καταστήματος ποδηλάτων «Frederic Bikes».