«Η ικανότητα να κάνεις καλή σαλάτα συγγενεύει με την τέχνη της διπλωματίας. Και στις δύο περιπτώσεις πρέπει να γνωρίζεις την ακριβή αναλογία λαδιού και ξιδιού». Ο Ιρλανδός Oscar Wilde δεν ήταν ούτε σεφ, ούτε μάγειρας, και ούτε φυσικά μπορούμε να γνωρίζουμε αν σέρβιρε νόστιμες σαλάτες στους φίλους του. Η πολυπραγμοσύνη και η οξυδέρκειά του, όμως, του επέτρεψαν να φιλοσοφήσει τη ζωή και να μάθει αρκετά για την πολύτιμη στρατηγική της διπλωματίας. Ας δούμε, λοιπόν, πώς μπορούμε να κατακτήσουμε και εμείς αυτή την τέχνη.
Οι ήρεμοι μάντεις
Οι άνθρωποι που είτε το διαθέτουν έμφυτα είτε έχουν καλλιεργήσει το προσόν της διπλωματίας σκέφτονται και συμπεριφέρονται με ευελιξία και παράλληλα έχουν την ικανότητα να προσαρμόζονται σε όλες τις καταστάσεις. Το κύριο γνώρισμά τους είναι ότι διεκδικούν τα δικαιώματά τους με ηρεμία και ευγένεια. Επιχειρηματολογούν και επιλύουν τα προβλήματά τους ειρηνικά και όχι με ένταση και διαπληκτισμούς.
Ένα επιπλέον στοιχείο που τους διακρίνει είναι η ευφυΐα. Μπορούν να επεξεργάζονται γρήγορα τις πληροφορίες που λαμβάνουν, σκέφτονται πριν προβούν σε οποιαδήποτε απόφαση, ενώ παράλληλα είναι σε θέση να προβλέπουν την εξέλιξη των πραγμάτων.
Ακριβώς επειδή διατηρούν την ψυχραιμία τους, προσέχουν και τα λεγόμενά τους. Σκέφτονται τι θα πουν και πότε, ενώ για τον λόγο ότι δεν επιδιώκουν τις άσκοπες αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις, κάποιες φορές επιλέγουν να μην εκφράσουν ανοιχτά τις απόψεις τους. Δεν είναι αυθάδεις και δεν χρησιμοποιούν τολμηρές λέξεις ή λέξεις με αρνητικό φορτίο, που είναι πιθανό να προσβάλλουν τους άλλους.
Το σώμα που «μιλάει»
Το ίδιο προσεκτικοί είναι και με τη γλώσσα του σώματος. Δεν υψώνουν τον τόνο της φωνής τους και αποφεύγουν τις έντονες εκφράσεις στο πρόσωπο και τις νευρικές κινήσεις. Όταν εκφράζονται, κάνουν προσεκτικές χειρονομίες, διότι γνωρίζουν ότι η υπερβολή στις κινήσεις καταδεικνύει έλλειψη επιχειρημάτων. Επιπλέον, επιδιώκουν να κοιτούν τους συνομιλητές τους στα μάτια και αποφεύγουν να μοιράζουν απλόχερα χαμόγελα προκειμένου να τους παίρνουν στα σοβαρά.
Ένα νόμισμα, δύο όψεις
Στη συνείδηση των περισσοτέρων έχει επικρατήσει η άποψη ότι η διπλωματία έχει αρνητική χροιά. Πιστεύεται ότι ο διπλωμάτης έχει ένα ψεύτικο προφίλ και ότι ο στόχος του είναι να βλάψει τους άλλους. Στην πραγματικότητα, όμως, το να συμπεριφέρεται κανείς διπλωματικά είναι ένα προσόν που δεν ωφελεί μόνο το ίδιο το άτομο, αλλά ολόκληρη την ομάδα στην οποία ανήκει. Είναι η τέχνη που μας βοηθά να πετυχαίνουμε αυτό που επιδιώκουμε με την πειθώ, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγουμε στην υποκρισία και τον εξαναγκασμό. Αν μη τι άλλο, το να φέρεται κάποιος ευγενικά και ψύχραιμα δεν βλάπτει κανέναν. Για κάποιους ανθρώπους, μάλιστα, το στοιχείο της διπλωματίας αποτελεί έμφυτο χαρακτηριστικό, ενώ για ορισμένους άλλους είναι μια μαθημένη συμπεριφορά, που έχουν επιλέξει να υιοθετήσουν. Και επειδή κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, η αλήθεια είναι ότι υπάρχει και η… κακή διπλωματία, η οποία ακολουθείται από εκείνους που έχουν ως μοναδικό στόχο το ατομικό τους συμφέρον, αδιαφορώντας για τις ανάγκες των άλλων. Οι «κακοί» διπλωμάτες έχουν διαφορετικές προθέσεις από αυτές που δείχνουν.
Οι χρυσοί κανόνες ενός διπλωμάτη
· Χρησιμοποιεί περισσότερο τον λόγο και λιγότερο το συναίσθημα.
· Διατηρεί καλές και ισορροπημένες σχέσεις με συναδέλφους και φίλους.
· Μπαίνει στη θέση του άλλου και αξιολογεί με αντικειμενικά κριτήρια μια κατάσταση.
· Έχει πίστη στις απόψεις του, αλλά δεν υιοθετεί απόλυτη στάση. Δεν θα πει ποτέ φράσεις όπως: «Σε καμία περίπτωση», «Για κανέναν λόγο».
· Ακούει τον συνομιλητή και κάνει διάλογο.
· Δεν μιλά και δεν παίρνει αποφάσεις «εν βρασμώ ψυχής».
· Δίνει έμφαση στον τρόπο που θα μιλήσει.
· Βασικός του στόχος δεν είναι να ικανοποιήσει (μόνο) τις προσωπικές του φιλοδοξίες, αλλά να φτάσει σε μια κοινά αποδεκτή λύση.
· Είναι δίκαιος και εχέμυθος.
Δείτε τι είπαν…
«Διπλωμάτης είναι κάποιος που θυμάται τα γενέθλια μιας γυναίκας και ξεχνά την ηλικία της»
Robert Lee Frost, αμερικανός ποιητής
«Διπλωματία είναι η τέχνη να επιτρέπεις στον άλλο να κάνει το δικό σου»
David Frost, βρετανός δημοσιογράφος
«Εκείνος που μαθαίνει διπλωματία πρέπει να μάθει τρία πράγματα: να μιλάει Γαλλικά, να μη μιλάει καθόλου, να λέει την αλήθεια»
Benjamin Disraeli, άγγλος πρωθυπουργός
«Η διπλωματία είναι η τέχνη για να δαμάζεις τη δύναμη»
Henry Kissinger, αμερικανός ακαδημαϊκός-συγγραφέας
Λέγεται ότι ο Ιούλιος Καίσαρας ήταν έξοχος διπλωμάτης. Ήξερε πότε να επιμείνει στον στόχο του και να πιέζει καταστάσεις και πότε να υποχωρεί και να αλλάζει τακτική.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗ δρ. ΝΑΤΑΛΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ, ψυχολόγο, διευθύντρια του Κέντρου Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.