Δημητριακά: κίνηση στον κήπο

Ένα βασικό στοιχείο της διατροφής μας μπορεί να δώσει άλλη διακοσμητική αξία στον κήπο και στις ζαρντινιέρες σας. Η οικογένεια των αγρωστωδών, με μεγάλη οικονομική σημασία για τον άνθρωπο, αλλά και ευρεία προσαρμοστικότητα στην καλλιέργειά της, μπορεί να προσφέρει διάφορα είδη που φυτεύονται στον κήπο για διακοσμητικούς σκοπούς. Τολμήστε να σπείρετε ακόμα και κοινά σιτηρά, όπως προτείνουν ορισμένοι αρχιτέκτονες τοπίου, και δώστε μια διαφορετική όψη στον κήπο σας, με κίνηση και έντονες φόρμες. Άλλωστε, τα αγρωστώδη χρησιμοποιούνται στην κηποτεχνία από το 19ο αιώνα, κυρίως στην Ευρώπη και στη συνέχεια και στην Αμερική. Στο μεσογειακό τοπίο, τα αγρωστώδη συνδυάστηκαν αρμονικά με την ελιά και το κυπαρίσσι.

Γιατί αγρωστώδη;
Τα αγρωστώδη είναι φυτά με έντονη αρχιτεκτονική μορφή. Oι βλαστοί τους είναι χαρακτηριστικοί, τοξωτοί και μακριοί. Με το παραμικρό αεράκι κινούνται, δίνοντας ζωντάνια και κίνηση στο χώρο. Είναι φυτά που έχουν σχήμα καμπύλο ή ευθύ, ανάλογα με το ύψος και την πλαστικότητα των βλαστών. Επιπλέον, προσφέρουν χρώμα, καθώς έχουν φύλλα σε διάφορες αποχρώσεις του πράσινου, αλλά και κίτρινα, γκρίζα, κόκκινα, ροζ, καφέ ή με κίτρινες λωρίδες. Επίσης, τονίζουν την εποχικότητα στον κήπο, καθώς αρκετά από αυτά αποκτούν καφέ χρώμα το χειμώνα και δείχνουν σαν να «ξεραίνονται». Είναι φυτά που δεν έχουν μεγάλες απαιτήσεις για την καλλιέργειά τους. Είναι αρκετά ανθεκτικά στο κρύο και προσαρμόζονται εύκολα σε κάθε τύπο χώματος. Καλό είναι να τοποθετούνται σε σημεία με καλή στράγγιση και ήλιο ή σε σημεία με λίγη σκιά. Προσπαθήστε να μην τα φυτέψετε πολύ κοντά. Καθώς είναι φυτά που αναπτύσσονται γρήγορα και απλώνονται εύκολα, αν είναι φυτεμένα πολύ κοντά, θα χάσουν γρήγορα το σχήμα και την κίνησή τους. Μια καλή συμβουλή είναι να φυτεύετε τα φυτά σε απόσταση όση και το τελικό τους ύψος.

Πώς θα τα φροντίσετε
Είναι φυτά με μικρές απαιτήσεις σε συντήρηση. Όταν τα φυτεύετε, να έχετε κατά νου ότι έχουν βαθύ ριζικό σύστημα και άρα χρειάζονται αφράτο χώμα για να αναπτυχθούν. Σκαλίστε καλά το χώρο που θα τα φυτέψετε. Αν χρειαστεί, αλλάξτε το χώμα αδειάζοντας το λάκκο από το υπάρχον χώμα σε βάθος διπλάσιο από την μπάλα του φυτού και προσθέστε αφράτο χώμα. Νωρίς την άνοιξη, θα κάνετε το καθάρισμα ή το κλάδεμά τους, αφαιρώντας τους βλαστούς που χάλασαν στη διάρκεια του χειμώνα σε ύψος 5-10 εκ. από το έδαφος, και θα τους βάλετε λίπανση. Μετά από μερικά χρόνια παραμονής στον κήπο, θα παρατηρήσετε ότι τα φυτά αδειάζουν στο κέντρο και βλασταίνουν περιφερειακά. Αυτό είναι σημάδι ότι πρέπει να κάνετε αραίωση του φυτού. Βγάλτε προσεχτικά το φυτό από το χώμα και με ένα κοφτερό μαχαίρι ή το πατόφτιαρο χωρίστε το σε μικρότερα κομμάτια και φυτέψτε τα ξανά στο χώμα στις ανάλογες αποστάσεις.

Πού θα τα φυτέψετε
Τα αγρωστώδη είναι φυτά με έντονη «επιθετικότητα» και για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνεται προσεκτικά η επιλογή του σημείου φύτευσής τους. Συνήθως, τοποθετούνται μεμονωμένα ή σε ομάδες. Επίσης, μπορούν να φυτευτούν γραμμικά για να οριοθετήσουν παρτέρια ή ακόμα και σε περιφράξεις. Είδη που έχουν χαμηλή ανάπτυξη μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί άλλης εδαφοκάλυψης. Συνδυάστε είδη αγρωστωδών με διάφορα εποχιακά και πολυετή ποώδη και δημιουργήστε ένα μικρό λιβάδι στον κήπο σας. Ένας τέτοιος συνδυασμός καλό είναι να γίνεται σε αρκετή επιφάνεια, για να αναδεικνύεται το τελικό αποτέλεσμα. Αναμείξτε με τα είδη των αγρωστωδών που «ξεραίνονται» τους χειμωνιάτικους μήνες διάφορους βολβούς που ανθίζουν χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη και θα έχετε ένα πολύ ενδιαφέρον αποτέλεσμα.

Τα αγρωστώδη στην ελληνική αγορά
Στα ενημερωμένα κέντρα κήπου θα βρείτε αρκετά από τα είδη που περιγράφουμε παρακάτω. Αναζητήστε τα και δημιουργήστε ενδιαφέρουσες γωνιές στον κήπο, ακόμα και στο μπαλκόνι σας, καθώς κάποια είδη αγρωστωδών μπορούν να τοποθετηθούν χωρίς προβλήματα και σε γλάστρες.

Γυνέριο (Gynerium argenteum ή Cortaderia selloana):
Αγρωστώδες με μεγάλο μέγεθος και πολύ εντυπωσιακό λουλούδι, με ευθύ στέλεχος που μοιάζει με φτερό, το οποίο συναντούμε συχνά στους ελληνικούς κήπους. Συνήθως χρησιμοποιείται μεμονωμένα μέσα στον κήπο, αλλά μπορεί να κάνει και πολύ ενδιαφέρουσα περίφραξη, με ελεύθερο σχήμα και όχι πολύ υψηλή. Το εντυπωσιακό του λουλούδι, που φθάνει τα 2 μέτρα, είναι συνήθως λευκό, αλλά υπάρχει και ροζ ποικιλία. Επίσης, υπάρχει και ποικιλία χαμηλή, με ύψος 1,5 μέτρο, που μπορεί να φυτευτεί και σε γλάστρες ή ζαρντινιέρες.

Δεματιά ή Ιμπεράτα (Imperata sp):
Αγρωστώδες με έντονη καλλωπιστική αξία, με φύλλα που το καλοκαίρι είναι πράσινα, αλλά το φθινόπωρο αποκτούν βαθύ κόκκινο χρώμα. Προτιμά θέσεις με ήλιο και υγρό χώμα. Χρησιμοποιήστε το σε ομάδες ή τοποθετήστε το ανάμεσα από πέτρες, βράχους ή σε βραχόκηπους.

Κάρεξ (Carex sp):
Γένος με πολλά είδη, που προτιμούν ήλιο και έδαφος υγρό και πλούσιο σε οργανική ουσία. Είναι φυτό χαμηλής ανάπτυξης που φτάνει το μισό μέτρο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μικρούς κήπους, παρτέρια ή ακόμα και σε γλάστρες. Τα είδη του έχουν ενδιαφέρον τόσο για το σχήμα των φύλλων τους, που μοιάζουν με μικρά σπαθιά, όσο και για τις αποχρώσεις τους σε διάφορους τόνους του πράσινου.

Μίσχανθος (Miscanthus sinensis):
Αγρωστώδες που φτάνει τα 2 μέτρα και χρειάζεται ήλιο και σχετικά υγρό χώμα για να αναπτυχθεί. Αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες και είναι λιγότερο «επιθετικό» από άλλα είδη. Αν και υπάρχουν πολλές ποικιλίες, η πιο ενδιαφέρουσα είναι αυτή που τα φύλλα της είναι λεπτά, χνουδωτά, πράσινα με εγκάρσιες κίτρινες γραμμές. Το λουλούδι του, που εμφανίζεται το καλοκαίρι, μοιάζει με φτέρη.

Πενισέτουμ (Pennisetum sp):
Αγρωστώδες με αρκετά είδη στο γένος του. Είναι είδη με μεγάλο ενδιαφέρον, τόσο για τα φύλλα τους όσο και για τα λουλούδια τους, που ανθίζουν το καλοκαίρι και έχουν διάφορες αποχρώσεις. Για να μεγαλώσει, χρειάζεται ζέστη και τοποθετείται σε θέσεις με ήλιο. Κάποια είδη του μπορούν να φυτευτούν και σε γλάστρες. Είναι φυτό που θα δώσει πινελιές από καφεκόκκινο ή ροζ χρώμα στον κήπο και παράλληλα ενδιαφέρουσα υφή και φόρμα.

Φάλαρη ( Phalaris arudinacea):
Φυτό που θέλει υγρασία για να αναπτυχθεί. Είναι επίσης ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες και στις παγωνιές. Τα νεαρά φύλλα του έχουν χρώμα μπλε-πράσινο, ενώ το χειμώνα γίνονται καφέ. Oι νεαροί βλαστοί έχουν ροζ χρώμα και αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιείται. Συνήθως τον Ιούνιο, χρειάζεται ένα βαθύ κλάδεμα, ώστε να ξαναβλαστήσει και να περιοριστούν οι σπόροι, άρα και η επέκτασή του.

Φεστούκα (Festuca glauca):
Συγγενής του γνωστού είδους που χρησιμοποιείται για χλοοτάπητας στον κήπο μας. Παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον λόγω του σχήματός του, αλλά κυρίως λόγω του χρώματος του φυλλώματός του, που έχει αποχρώσεις γλαυκές. Προτιμά χώμα ελαφρώς υγρό και θέσεις με ήλιο. Είναι φυτό χαμηλής ανάπτυξης, κατάλληλο για να φυτευτεί μόνο του ανάμεσα από πέτρες και βράχους, αλλά και για να οριοθετήσει παρτέρια. Επίσης, αποτελεί μια όμορφη πρόταση για εδαφοκάλυψη. Χρειάζεται όμως να γίνονται διαιρέσεις κάθε χρόνο.