Από την προτίμηση στις παραδοσιακές συνταγές της γιαγιάς και τα σπιτικά γιατροσόφια έως την οικολογική συνείδηση που σταδιακά αποκτούμε τροποποιώντας τις καθημερινές μας δραστηριότητες, γίνεται κατανοητό γιατί τα καλλυντικά με φυτικά συστατικά και έλαια κατακτούν ολοένα και περισσότερες θαυμάστριες ανάμεσά μας. Ποια είναι η ταυτότητά τους, τι τα κάνει να ξεχωρίζουν και πού στηρίζουν τη δράση τους; Το Vita «βουτάει» στον πράσινο κόσμο των καλλυντικών!

Φουλ του πράσινου με «φυσικά»,«φυτικά» και «βιολογικά»
Προϊόντα με ετικέτες που αναγράφουν «φυσική φροντίδα» ή «βιολογικό προϊόν» έχουν κατακλύσει τα ράφια των καταστημάτων καλλυντικών και των φαρμα­κείων. Σε τι διαφέρουν από ένα συμβατικό καλλυντικό και ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά τους;

Πού διαφέρουν;
Η φυσική προέλευση των συστατικών, το πραγματικό ποσοστό φυσικού περιεχομένου, αλλά και τα συστατικά που δεν περιέχονται είναι η ειδοποιός διαφορά ενός φυσικού από ένα συμβατικό καλλυντικό.

Τα φυσικά προϊόντα
Μπορούμε να θεωρήσουμε ως φυσικό το προϊόν που περιέχει πρώτες ύλες βοτανικής ή ορυκτής προέ­λευσης, όπως έλαια, εκχυλίσματα, αποστάγματα, άλατα, ιαματικό νερό κ.ά., ενώ περιέχει μικρό ποσοστό πρώτων υλών χημικής προέλευσης, όπως τα parabens, τα πετροχημικά, οι σιλικόνες κ.ά., καθιστώντας έτσι το τελικό προϊόν πιο φιλικό τόσο για τον καταναλωτή όσο και για το περιβάλλον. Επίσης, το φυσικό προϊόν ενδέχεται να περιέχει και προϊόντα ζωικής παραγωγής, όπως γιαούρτι ή μέλι.

Τα φυτικά προϊόντα
Είναι ουσιαστικά υποκατηγορία των φυσικών. Έτσι χαρακτηρίζονται τα προϊόντα που βασίζονται μόνο στα βότανα ή γενικότερα σε πρώτες ύλες φυτικής προέλευσης και δεν περιέχουν συστατικά ζωικής παραγωγής.

Τα βιολογικά προϊόντα
Είναι τα καλλυντικά των οποίων η σύνθεση βασίζεται σε μεγάλο ποσοστό φυσικών και ταυτόχρονα βιο­λογικά πιστοποιημένων συστατικών. Στα βιολογικά προϊόντα η καλλιέργεια των φυτικών πρώτων υλών γίνεται χωρίς τη χρήση των συμβατικών αγροχημικών (φυτοφάρμακα και συνθετικά λιπάσματα), ενώ χρησιμοποιούνται αποκλειστικά φυσικές πηγές και μέθοδοι για την ανάπτυξη των φυτών. Τα βιολογικά προϊόντα έχουν αυστηρές προδιαγραφές.

Πότε ένα καλλυντικό είναι βιολογικό;
Η πιστοποίηση βιολογικών προϊό­ντων είναι απαραίτητη για τη χρήση της λέξης «βιολογικό» στη συσκευασία του προϊόντος. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν επτά διαφορετικοί οργανισμοί πιστοποίησης στην Ευρώπη και τρεις στην Αμερική (ο καθένας με ελαφρώς ή αρκετά διαφορετικά κριτήρια), σκοπός των οποίων είναι η διαμόρφωση πλαισίου μέσα στο οποίο ένα προϊόν θα χαρακτηρίζεται βιολογικό, ούτως ώστε και να είναι αναγνω­ρίσιμο από τον καταναλωτή και να εξασφαλίζει στάνταρ ποιότητας. Σε γενικές γραμμές, για να πιστοποιηθεί ένα προϊόν, θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προδιαγραφές όσον αφορά όλες τις φάσεις της παραγωγής του: Από την καλλιέργεια των φυτών, τη συλλογή τους, την επεξεργασία των πρώτων υλών και τη διαδικασία παραγωγής τους έως τη συσκευασία, που πρέπει να είναι από ανακυ­κλωμένα υλικά.
Πώς θα το αναγνωρίσετε; Στην Ελλάδα δεν υπάρχει φορέας για την έγκριση βιολογικών καλλυντικών. Τα βιολογικά καλλυντικά που διατίθενται στην αγορά είτε δεν είναι ελληνικά είτε παίρνουν έγκριση από κάποιον από τους διεθνείς φορείς πιστοποίησης. Αναζητήστε τους στην ετικέτα του καλλυντικού: COSMEBIO και ECOCERT (Γαλλία), BDIH (Γερμανία), SOIL ASSOCIATION (Μ. Βρετανία), BIOFORUM (Βέλγιο) και ICEA (Ιταλία), NSF International, Oasis.

Οι φυσικοί σύμμαχοι ομορφιάς
Η φύση κρύβει αμέτρητους θησαυρούς που μπορούν να λειτουργήσουν ευεργετικά για τον οργανισμό και κατ’ επέκταση για την επιδερμίδα και την ομορφιά. Μερικά από πιο παραδοσιακά και δημοφιλή φυτά, έλαια και άνθη που συναντάμε σε φυσικές συνθέσεις είναι:

Πράσινο Τσάι
Είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή (με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες), τανίνες (με αντισηπτική και αντιερεθιστική δράση), βιταμίνη C (προσφέρει ισχυρή αντιοξειδωτική προστασία) και καφεΐνη (με ισχυρή τονωτική δράση).

Τριαντάφυλλο
Τo ροδέλαιο είναι ένα από τα πιο πολύπλοκα έλαια, καθώς περιέχει περίπου 500 ενεργά συστατικά. Περιέχει λινολεϊκό και λινολενικό οξύ, που του προσδίδουν αναπλαστικές, ενυδατικές και μαλακτικές ιδιότητες, ενώ ο καρπός του είναι μία από τις πλουσιότερες πηγές βιταμίνης C.

Aloe Vera
Στα θρεπτικά συστατικά της αλόης περιλαμβάνονται οι βιταμίνες A, C και E. H αλόη είναι επίσης πλούσια πηγή μεταλλικών στοιχείων, ενζύμων (έχουν εξαιρετικές θεραπευτικές ιδιότητες για το δέρμα και τους ιστούς), αμινοξέων και άλλων θρεπτικών συστατικών.

Μέλι και πρόπολη
Περιέχουν υδατάνθρακες, ιχνοστοιχεία, πρωτεΐνες, αμινοξέα, ένζυμα και βιταμίνες του συμπλέγματος B. Είναι ιδιαίτερα θρεπτικά για το δέρμα, διαθέτουν σημαντικές επουλωτικές και εξισορροπητικές ιδιότητες, ενώ παράλληλα επιταχύνουν την ανανέωση των ιστών.

Λάδι ελιάς
Είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες (για παράδειγμα, βιταμίνη E και πολυφαινόλες), σε βιταμίνη K, αλλά και σε ιχνοστοιχεία, όπως νάτριο και κάλιο, που είναι ευεργετικά για το δέρμα, και σε σίδηρο, που κάνει πολύ καλό στα μαλλιά.

Εισχωρώντας στην «ψυχή» των φυτών
Xρήση αιθέριων ελαίων, διαδεδομένη ήδη από αρχαιοτάτων χρόνων, συναντάμε μεταξύ άλλων στην Αίγυπτο, στην αρχαία Ελλάδα και φυσικά στη «μητέρα» της αρωματοθεραπείας, την Κίνα.

Ιδιότητες «μαγικές»
Όπως μας εξηγεί η κ. Νίκη Κουτσιανά, φαρμακοποιός και πρόεδρος της εταιρείας φυσικών καλλυντικών Apivita: «Τα αιθέρια έλαια είναι η “ψυχή” των φυτών. Σε αυτά οφείλονται το χαρακτηριστικό άρωμα και η γεύση του κάθε φυτού. Χρησιμοποιούνταν ήδη από τα αρχαία χρόνια και δεν είναι τυχαίο ότι ο Ιπποκράτης θεωρούσε απαραίτητο ένα αρωματικό-θεραπευτικό μασάζ για τη διατήρηση της καλής υγείας. Eισχωρούν εύκολα στην κυκλοφορία του αίματος, γι’ αυτό και είναι τόσο δραστικά. Έχουν αντιοξειδωτικές, αντισηπτικές, αντιμυκητιασικές, επουλωτικές ιδιότητες. Επίσης, είναι ιδιαίτερα πτητικά, δηλαδή εξατμίζονται γρήγορα και φτάνουν μέσω της όσφρησης στα κέντρα του εγκεφάλου, επηρεάζοντας τον ψυχισμό και τη διάθεσή μας. Ανάλογα με τις ιδιότητές τους, χαλαρώνουν και ηρεμούν ή τονώνουν και αναζωογονούν».

Οι χρήσεις τους
«Είναι πράγματι πολλές. Τα αιθέρια έλαια είναι μοναδικά, κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να υπάρχουν στο φυσικό φαρμακείο κάθε σπιτιού!», τονίζει η κ. Κουτσιανά και μας δίνει μερικές ιδέες:
Στην καλλυντική περιποίηση • Για τη λιπαρή επιδερμίδα, μπορούμε να προσθέσουμε σε μια
κρέμα βάσης μερικές σταγόνες γκρέιπ­φρουτ σε συνδυασμό με tea tree και φασκόμηλο.• Για ενυδάτωση της ξηρής επιδερμίδας, είναι ιδανικό το αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο σε λάδι jojoba.
Στο μασάζ • Για ένα χαλαρωτικό μασάζ, προσθέτουμε σε αμυγδαλέλαιο λεβάντα, νερολί και περγαμόντο. • Για να καταπολεμήσουμε την κυτταρίτιδα, μπορούμε να κάνουμε μασάζ με λάδι, στο οποίο έχουμε προσθέσει δεντρολίβανο, λεμόνι και αγριοκυπάρισσο.

Ευχαριστούμε τις εταιρείες Κορρές Φυσικά Προϊόντα και Apivita για την πολύτιμη βοήθειά τους.