Στην αρχαιότητα, το χρησιμοποιούσαν ευρέως τόσο για τη νοστιμιά του όσο και για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Στις μέρες μας, μπορεί να αποτελεί ένα κοινότατο υλικό μαγειρικής, αλλά οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πόσο σημαντική είναι η διατροφική του αξία. Τα τελευταία χρόνια, επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν ότι η κατανάλωσή του μπορεί να ωφελήσει την υγεία μας με πολλούς τρόπους: Είναι φτωχό σε θερμίδες και νάτριο, ενώ δεν έχει χοληστερίνη. Είναι πλούσιο σε φυτοχημικές ουσίες, όπως δισουλφίδια και τρισουλφίδια, που είναι υπεύθυνα για τη χαρακτηριστική μυρωδιά του, αλλά και για τις αντιμικροβιακές και αντικαρκινικές του ιδιότητες. Επίσης, περιέχει φλαβονοειδή και ιδιαίτερα κουερσετίνη, που έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, ενώ παράλληλα προσφέρει στον οργανισμό βιταμίνες Β6 και C, φυτικές ίνες, κάλιο, ασβέστιο, μαγγάνιο, χρώμιο και φυλλικό οξύ. Διαβάστε, λοιπόν, τι αποκαλύπτουν οι έρευνες για τον ταπεινό, αλλά τόσο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά βολβό.
Ασπίδα προστασίας ενάντια στον καρκίνο
Πολλές είναι οι επιδημιολογικές έρευνες που υποστηρίζουν ότι τα φλαβονοειδή και ιδιαίτερα η κουερσετίνη που περιέχουν το κρεμμύδι και άλλες τροφές αναστέλλουν
τη δράση και την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Φαρμακολογίας του Μιλάνου, η οποία δημοσιεύτηκε το 2006 στο επιστημονικό περιοδικό «American Journal of Clinical Nutrition», όσοι καταναλώνουν συστηματικά κρεμμύδι και σκόρδο έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο. Μάλιστα, τα ποσοστά μείωσης του κινδύνου για καρκίνο στο στόμα και το φάρυγγα διαμορφώνονται στο 84%, για τον καρκίνο του μαστού στο 25%, για τον καρκίνο των ωοθηκών στο 73% και για τον καρκίνο του προστάτη στο 71%.
Φυσικός ρυθμιστής του σακχάρου
Πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι τα αλυλ-προπυλ-δισουλφίδια που περιέχει το κρεμμύδι είναι υπεύθυνα για τη μείωση των επιπέδων σακχάρου, καθώς αυξάνουν την ποσότητα της ελεύθερης διαθέσιμης ινσουλίνης στο αίμα. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2003 στο επιστημονικό περιοδικό «International Journal of Food Scien-ces and Nutrition» καταδεικνύει την υπογλυκαιμική και αντιοξειδωτική δράση του κρεμμυδιού. Το κρεμμύδι αποτελεί, επίσης, μια πολύ καλή πηγή χρωμίου. Από κλινικές έρευνες σε διαβητικούς, που δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά, όπως στο «Diabetes & Metabolism», δια-πιστώθηκε ότι το χρώμιο έχει την ικανότητα να μειώνει τα επίπεδα σακχάρου νηστείας, να βελτιώνει την ανοχή στη γλυκόζη αίματος, να μειώνει την ολική χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, καθώς και να αυξάνει τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης στο αίμα.
Φίλος σας… καρδιακός
Oι υψηλές τιμές χοληστερίνης και αρτηριακής πίεσης είναι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η συχνή κατανάλωση κρεμμυδιού έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα χοληστερίνης, καθώς και την υψηλή αρτηριακή πίεση. Αποτέλεσμα είναι η κατανάλωση κρεμμυδιού να δρα προληπτικά κατά της εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, αθηροσκλήρωσης και εμφράγματος. Αυτό οφείλεται κυρίως στα σουλφιδικά του συστατικά (φλαβονοειδή). Τα τελευταία, σε συνδυασμό με το χρώμιο και τη βιταμίνη Β6 που περιέχει το κρεμμύδι, μειώνουν τα επίπεδα ομοκυστεΐνης στο αίμα, που αποτελεί έναν ακόμη σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρδιακή ανακοπή και έμφραγμα. Μια μετα-ανάλυση 7 μελετών (στις οποίες συμμετείχαν 100.000 άνθρωποι), η οποία δημοσιεύτηκε το 2003 στο επιστημονικό περιοδικό «Euro-pean Journal of Clinical Nutrition», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσοι κατανάλωναν συχνά κρεμμύδι, τσάι, μήλο και μπρόκολο, που είναι οι πιο πλούσιες πηγές φλαβονοειδών (ισχυρά αντιοξειδωτικά), είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιαγγειακή νόσο.
Ισχυρό αντιφλεγμονώδες
Πολλά συστατικά του κρεμμυδιού συμβάλλουν στη μείωση της οξύτητας των συμπτωμάτων που σχετίζονται με φλεγμονώδεις καταστάσεις, είτε αυτές οφείλονται σε οστεοαρθρίτιδα και ρευματοειδή αρθρίτιδα είτε σε αλλεργικό φλεγμονώδες άσθμα και σε αναπνευστική συμφόρηση λόγω κοινού κρυολογήματος. Υπεύθυνα για την αντιφλεγμονώδη δράση του κρεμμυδιού είναι κυρίως η βιταμίνη C και τα φλαβονοειδή και ιδιαίτερα η κουερσιτίνη. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2006 στο περιοδικό «Journal of Biological Regulators & Homeostatic Agents» από την Ιατρική Σχολή της Βοστόνης αναδεικνύει τη σημαντική φαρμακευτική δράση του κρεμμυδιού στη φλεγμονή.
Για γερά κόκαλα
Σύμφωνα με μελέτες, κυρίως σε πειραματόζωα, η κατανάλωση κρεμμυδιού βοηθά στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Μια σχετική μελέτη σε πειραματόζωα, που δημοσιεύτηκε το 2005 στο περιοδικό «Journal of Agriculture and Food Chemistry» και πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης στην Ελβετία, υποστηρίζει ότι η κατανάλωση κρεμμυδιού βοηθά στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας, με τρόπο μάλιστα αντίστοιχο της φαρμακευτικής αγωγής που χορηγείται σε ασθενείς με οστεοπόρωση.
Το κρεμμύδι στο μικροσκόπιο
Μπορεί να σας φέρνει δάκρυα στα μάτια, να μην είναι και ο καλύτερος σύμμαχος αν θέλετε δροσερή αναπνοή, σίγουρα όμως τέρπει τον ουρανίσκο σας και σας «βομβαρδίζει» με θρεπτικά συστατικά, αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη, που θωρακίζουν τον οργανισμό.
Μην το τρώτε αν…
έχετε κολίτιδα (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου), αποφύγετε τη συχνή κατανάλωση κρεμμυδιού, γιατί θα επιδεινώσει την κατάστασή σας. Το ίδιο ισχύει και για τις μητέρες που θηλάζουν, αν το μωρό τους υποφέρει από κολικούς του εντέρου. Επίσης, αν πάσχετε από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, θα πρέπει να αποφεύγετε και την κατανάλωση ορισμένων άλλων σκληρών λαχανικών, όπως λάχανο, αγγούρι, κοτσάνι κουνουπιδιού κλπ.