«Αποφάσισα να γίνω χορτοφάγος πριν 10 χρόνια, γιατί ήθελα να αδυνατίσω. Είχα πάρει αρκετά κιλά μετά τις 2 εγκυμοσύνες μου. Τα κατάφερα, αλλά η αλήθεια είναι ότι στερήθηκα πολλές τροφές. Πέρυσι ξεκίνησα μια πιο ελαστική δίαιτα χορτοφαγίας και μου αρέσει περισσότερο. Τρώω τα πάντα, προγραμματίζω ευκολότερα τα γεύματά μου, ενώ το πιο σημαντικό είναι ότι έχω περισσότερη ενέργεια», μας αποκαλύπτει η 45χρονη Μαριάντζελα, που πλέον ανήκει στις ευέλικτες χορτοφάγους.Τα υπέρ της αυστηρής χορτοφαγίαςΗ χορτοφαγία προσφέρει πολυάριθμα οφέλη στην υγεία μας. Από τη μία τα χαμηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών και από την άλλη η αυξημένη πρόσληψη σύνθετων υδατανθράκων, φυτικών ινών και αντιοξειδωτικών συστατικών κάνουν αυτό το είδος διατροφής ιδιαίτερα ευεργετικό για τον οργανισμό μας. Έρευνες έχουν δείξει ότι η χορτοφαγία μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, ενώ βοηθά στην καλύτερη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Επιπλέον, υπάρχουν στοιχεία ότι μπορεί να περιορίσει τον κίνδυνο εμφάνισης συγκεκριμένων τύπων καρκίνου.
Τα κατά της αυστηρής χορτοφαγίαςΟι διαιτολόγοι, ωστόσο, δεν εγκρίνουν τις πολύ αυστηρές χορτοφαγικές δίαιτες, αφού ο αποκλεισμός των ζωικών τροφίμων από το διαιτολόγιό μας μπορεί να απειλήσει την υγεία μας. Από τα σοβαρότερα προβλήματα που μπορούν να δημιουργηθούν είναι τα εξής: * Μυϊκή ατροφία: Οι πρωτεΐνες είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της υγείας του μυϊκού συστήματος, το οποίο αποδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντικό γύρω από τις αρθρώσεις, καθώς τις προστατεύει από τραυματισμούς. Έρευνα από το Πανεπιστήμιο McMaster του Καναδά έδειξε ότι οι πρωτεΐνες από τα ζωικά προϊόντα ενεργοποιούν πιο αποτελεσματικά τον μηχανισμό αποκατάστασης των μυών μετά τη σωματική άσκηση. * Ελλειψη σιδήρου: Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι ο σίδηρος που προέρχεται από φυτικές πηγές δεν απορροφάται εύκολα από τον οργανισμό. Έτσι, συχνά οι χορτοφάγοι υποφέρουν από εξάντληση και σωματική αδυναμία. Καλές φυτικές πηγές σιδήρου είναι τα πράσινα σκουρόχρωμα φυλλώδη λαχανικά, τα όσπρια, τα προϊόντα σόγιας και τα αποξηραμένα φρούτα (σταφίδες, δαμάσκηνα, βερίκοκα). Για την καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου, οι ειδικοί συμβουλεύουν να συνοδεύουμε τις τροφές αυτές με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C (χυμός) ή σε μηλικό οξύ (λευκό κρασί). * Οστεοπόρωση: Οι χορτοφάγοι που δεν καταναλώνουν γαλακτοκομικά κινδυνεύουν από οστεοπενία και οστεοπόρωση. Το ασβέστιο σε πολλές φυτικές τροφές (π.χ. σπανάκι) έχει χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα, δηλαδή δεν απορροφάται από τον οργανισμό. Γι’ αυτόν τον λόγο, συχνά οι γιατροί συστήνουν στους χορτοφάγους να λαμβάνουν συμπληρώματα ασβεστίου. * Κατάθλιψη: Στις αυστηρά χορτοφαγικές δίαιτες παρατηρείται έλλειψη της βιταμίνης Β12. Η βιταμίνη αυτή, που περιέχεται κυρίως στα ζωικά προϊόντα, όπως είναι το κρέας και τα γαλακτοκομικά, είναι σημαντική για την υγεία του νευρικού συστήματος. Ανεπαρκείς ποσότητές της στον οργανισμό έχουν συσχετιστεί με προβλήματα κατάθλιψης. Flexi είναι καλύτεραΟι διαιτολόγοι συστήνουν να ακολουθούμε μια πιο ελαστικής μορφής χορτοφαγία, στην οποία θα επιτρέπονται οι παρασπονδίες. Ποιες είναι αυτές; Στην ημι-χορτοφαγία, ο chegan (cheating vegetarian = ο χορτοφάγος που εξαπατά) περιστασιακά μπορεί να καταναλώνει κρέας, ψάρια, θαλασσινά, γαλακτοκομικά, αυγά και γενικότερα όλα τα ζωικά προϊόντα. Το νέο αυτό είδος διατροφής τα τελευταία χρόνια απέκτησε πολλούς οπαδούς και σίγουρα όχι τυχαία. Συνδυάζει τα καλά της χορτοφαγίας για την υγεία και τη σιλουέτα μας, χωρίς όμως να μας αναγκάζει να στερηθούμε πολύτιμα θρεπτικά στοιχεία, δεδομένου ότι στις φυτικές τροφές βρίσκουμε πολλές από τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται ο οργανισμός, αλλά δεν είναι πάντοτε της ίδιας βιολογικής αξίας με τις ουσίες που υπάρχουν στα προϊόντα ζωικής προέλευσης. Πού βασίζεται η ημι-χορτοφαγική δίαιτα* Στις πρωτεΐνες, πηγές των οποίων είναι το άπαχο κρέας, το ψάρι, τα αυγά, τα όσπρια και η σόγια.* Στα φρούτα και τα λαχανικά.* Στα δημητριακά ολικής άλεσης (π.χ. βρόμη, σίκαλη, κριθάρι).* Στα γαλακτοκομικά προϊόντα (π.χ. γάλα, γιαούρτι, τυρί). * Στα μυρωδικά και στα καρυκεύματα, που νοστιμίζουν το φαγητό χωρίς να προσθέτουν θερμίδες.Μερικές ιδέες για να την εφαρμόσουμεΌσοι από εμάς δεν μπορούμε να απαρνηθούμε το κρέας και τα προϊόντα του από τη διατροφή μας, υπάρχει λύση. Παρακάτω προτείνουμε 3 απλούς και εύκολους τρόπους για να δοκιμάσουμε αυτή τη νέα τάση χορτοφαγίας: 1η πρόταση: Δύο ημέρες την εβδομάδα κάνουμε αποχή από το κρέας και τις τροφές ζωικής προέλευσης. Τις υπόλοιπες ημέρες τρώμε κανονικά, αλλά σε περιορισμένες ποσότητες.2η πρόταση: Κάνουμε χορτοφαγία έως τις 6 το απόγευμα. Η μέθοδος «το πρωί χορτοφάγοι, το απόγευμα κρεατοφάγοι» έχει υιοθετηθεί από πολλές διασημότητες.3η πρόταση: Καταναλώνουμε ζωικά προϊόντα μόνο στο πρωινό γεύμα. Ο τρόπος αυτός θα μας βοηθήσει να ξεκινήσουμε δυνατά την ημέρα μας, γεμάτοι ενέργεια και καλή διάθεση.Η ιδανική αναλογίαΣτην περίπτωση που υιοθετήσουμε αυτή την ευέλικτη τάση χορτοφαγίας, καλό είναι να τηρούμε την αναλογία 80% προς 20%, δηλαδή η διατροφή μας να στηρίζεται σε ποσοστό 80% στη χορτοφαγία και μόνο το 20% να προέρχεται από τροφές ζωικής προέλευσης. Οι ειδικοί συμβουλεύουν να μην τρώμε παραπάνω από 500 γρ. κρέας την εβδομάδα και να κάνουμε περιορισμένη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων. Επίσης, συστήνουν να τρώμε όσα περισσότερα λαχανικά μπορούμε (σαλάτες, μαγειρευτά και ωμά λαχανικά, φρούτα) και να μην ξεχνάμε τα ταπεινά όσπρια και τα οφέλη που μας προσφέρουν. Flexi χορτοφαγικές προτάσειςΓια πρωινό1 φλιτζάνι δημητριακά ολικής άλεσης με γάλα (2% λιπαρά) και 1 κουταλιά μέλι2 φέτες ψωμί ολικής άλεσης με 1 κομμάτι τυρί χαμηλών λιπαρών της αρεσκείας μας1 γιαούρτι (2% λιπαρά) με 2 κουταλιές μούσλι και αποξηραμένα φρούταΟμελέτα με μανιτάρια και πιπεριές και 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσηςΓια σνακ1 χούφτα ανάλατα αμύγδαλα ή 1 χούφτα καρύδια με σταφίδες2 κριτσίνια με ταχίνι και μέλι ή φιστικοβούτυροΦρουτοσαλάτα με μήλο, αχλάδι, μπανάνα, κανέλα και 1 κουταλιά μέλιSmoothie με 1/2 κεσεδάκι γιαούρτι (2% λιπαρά) και 1 μπανάναΓια μεσημεριανόΣαλάτα και ρεβίθια με ρύζιΣαλάτα με μακαρόνια ολικής άλεσης και σάλτσα με λαχανικά και τυρίΒραστές γαρίδες με λαχανικά (καρότα, πατάτες, κολοκύθια, μπρόκολο) και καστανό ρύζιΣάντουιτς με ψωμί ολικής άλεσης, σολομό, αγγούρι και μαρούλιΓια βραδινόΨητή πατάτα με μανιτάρια και τριμμένη παρμεζάναΚοτόπουλο με πολύχρωμες πιπεριές και καστανό ρύζιΨητό ψάρι γλώσσα με λαχανικά στον ατμό και 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσηςΔιάσημοι χορτοφάγοιAlicia Silverstone: Παραμένει πιστή στις αρχές της χορτοφαγίας. «Μια χορτοφαγική διατροφή είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να χάσετε βάρος, να βελτιώσετε την υγεία σας και να προστατεύσετε τον πλανήτη μας», φέρεται να έχει δηλώσει.Anne Hathaway: Έχει παραδεχθεί ότι οι διατροφικές αδυναμίες της είναι δύο: «Είμαι χορτοφάγος και γλυκατζού. Πηγαίνω σε ένα υπέροχο ζαχαροπλαστείο στη Νέα Υόρκη, το οποίο φτιάχνει απίστευτα χορτοφαγικά κέικ χωρίς γλουτένη και συχνά χωρίς ζάχαρη, αυγά και γαλακτοκομικά». Anthony Kiedis: Ο ροκ σταρ των Red Hot Chili Peppers έχει σταματήσει να τρώει κρέας εδώ και χρόνια. Μάλιστα, το 2008 ανακηρύχθηκε ως ο «Πιο σέξι άνδρας χορτοφάγος εν ζωή» από τη γνωστή οργάνωση PETA.Ben Stiller & Christine Taylοr: «Μαζί με τον Ben φτιάχνουμε υπέροχα πράσινα ροφήματα και τα παιδιά μάς κοιτούν λες και έχουμε έρθει από άλλον πλανήτη. Δεν ενθουσιάζονται με την πράσινη δίαιτα. Ζηλεύω τους φίλους μας που μύησαν από νωρίς τα παιδιά τους σε αυτό το είδος διατροφής», δήλωνε πέρυσι η Taylor.Brad Pitt: Δεν καταναλώνει το κρέας και τα παράγωγά του. Οι πληροφορίες λένε ότι θα ήθελε να κάνει και τα παιδιά του χορτοφάγους, αλλά δεν το επιτρέπει η Angelina Jolie.Natalie Portman: «Όταν έμεινα έγκυος, εγκατέλειψα την αυστηρή χορτοφαγία. Είχα την ανάγκη να φάω αυγά και γαλακτοκομικά. Όμως, γνωρίζω γυναίκες που κατόρθωσαν να παραμείνουν χορτοφάγοι και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης», δήλωσε η διάσημη ηθοποιός.Pamela Anderson: Η σέξι ηθοποιός ανήκει στους κύκλους των χορτοφάγων από τα χρόνια της εφηβείας της. Μάλιστα, συμμετέχει σε διαφημιστικές καμπάνιες και διαλέξεις, υπερασπιζόμενη τα δικαιώματα των ζώων. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΑΣΤΕΡΙΑ ΣΤΑΜΑΤΑΚΗ, διαιτολόγο-διατροφολόγο, διευθύντρια στο Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής.
