Τρώμε πολύ περισσότερο από όσο νομίζουμε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Αυτό υποστηρίζει ο αμερικανός καθηγητής του Πανεπιστημίου Cornell, Brian Wansink, που μελετά εδώ και χρόνια τη διατροφική μας συμπεριφορά και ψυχολογία. «Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε τι τρώμε, αλλά όχι και πόσο», εξηγεί ο κ. Wansink, που έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τις «παγίδες θερμίδων», στις οποίες πέφτουμε χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε – συχνά λόγω του έξυπνου μάρκετινγκ των προϊόντων στα σουπερμάρκετ, στα εστιατόρια και στους χώρους διασκέδασης, όπως το σινεμά. Τελικά, πώς ξεγελιόμαστε και καταναλώνουμε περισσότερο από όσο πιστεύουμε; Οι απαντήσεις βρίσκονται στις γραμμές που ακολουθούν…
Παγίδα Νο 1
Μερίδες «γίγαντες»
Η ομάδα του καθηγητή Wansink επισκέφτηκε τα σινεμά του Σικάγο, όπου μοίρασε τυχαία μεσαίες και μεγάλες συσκευασίες ποπ κορν. Στη συνέχεια, διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν τα «μεγάλα» ποπ κορν, έφαγαν 50% περισσότερο από όσους είχαν τα «μεσαία». Ωστόσο, όταν τους ζητήθηκε να υπολογίσουν πόσο έφαγαν, οι 2 ομάδες έκαναν τις ίδιες εκτιμήσεις! Η τάση μας να τρώμε περισσότερο όταν έχουμε μεγαλύτερη μερίδα είναι μηχανική, σύμφωνα με τον Brian Wansink, δεδομένου ότι όταν επανέλαβαν το πείραμα -αυτή τη φορά με μπαγιάτικο ποπ κορν 14 ημερών-, και πάλι όσοι πήραν τα «μεγάλα» ποπ κορν έφαγαν, χωρίς να το καταλάβουν, 31% περισσότερο από εκείνους που πήραν τα «μεσαία».
Επομένως… Nα αποφεύγετε τις μεγάλες μερίδες και συσκευασίες, γιατί σας παρασύρουν σε υπερκατανάλωση.
Παγίδα Νο 2
Κοντόχοντρα ποτήρια!
Το μέγεθος μιας μερίδας ή μιας συσκευασίας δεν είναι το μόνο που μας παρασύρει σε υπερκατανάλωση. Το ίδιο ισχύει και με το σχήμα του ποτηριού. Οι ερευνητές μοίρασαν τυχαία σε μία ομάδα εθελοντών ψηλά και χαμηλά ποτήρια ίδιας χωρητικότητας. Όταν τους ζητήθηκε να βάλουν γάλα, εκείνοι που είχαν τα χαμηλά και φαρδιά ποτήρια τα γέμισαν κατά 40% περισσότερο σε σύγκριση με εκείνους που είχαν τα ψηλόλιγνα. Και οι 2 ομάδες, όμως, εκτίμησαν ότι τα είχαν γεμίσει με την ίδια ποσότητα. Το ίδιο συνέβη και με τους επαγγελματίες μπάρμαν, από τους οποίους ζητήθηκε να ετοιμάσουν «με το μάτι» τζιν τόνικ σε ψηλά και σε χαμηλά ποτήρια: Γέμισαν κατά 31% περισσότερο τα χαμηλά και φαρδιά ποτήρια!
Επομένως… Προτιμήστε τα ψηλόλιγνα ποτήρια, γιατί απο-δεδειγμένα δεν σας παρασύρουν σε υπερκατανάλωση των ροφημάτων.
Παγίδα Νο 3
«Πειρασμοί» σε απόσταση βολής!
Αυτή τη φορά ο καθηγητής Wansink πειραματίστηκε με τις γραμματείς του πανεπιστημίου, στις οποίες προσέφερε σοκολατάκια μέσα σε διάφανα και σε αδιαφανή μπολ. Άλλες έβαλαν τα γλυκά δίπλα τους και άλλες σε απόσταση 2 μέτρων, γεγονός που απαιτούσε να σηκωθούν για να πάρουν ένα σοκολατάκι. Μετά από παρατήρηση 4 εβδομάδων, και αφού οι ερευνητές το βράδυ ξαναγέμιζαν κρυφά τα μπολ, διαπίστωσαν ότι, όταν τα γλυκά ήταν δίπλα τους, οι γυναίκες έτρωγαν 9 σοκολατάκια την ημέρα όταν το μπολ ήταν διάφανο και 6 όταν ήταν αδιαφανές. Αλλά όσες το είχαν σε απόσταση 2 μέτρων έτρωγαν 4 σοκολατάκια, ανεξαρτήτως του χρώματος του μπολ.
Επομένως… Κρατήστε μακριά σας τους διατροφικούς πειρασμούς και είναι σίγουρο ότι δεν θα υποκύψετε εύκολα σε αυτούς.
Παγίδα Νο 4
«Ψαρωτικές» ονομασίες φαγητών
Όσο πιο περίτεχνη η περιγραφή ενός φαγητού, π.χ. στον κατάλογο του εστιατορίου, τόσο περισσότερο τείνουμε να τρώμε. Οι ερευνητές σέρβιραν σε εθελοντές ακριβώς τα ίδια πιάτα, τα οποία όμως περιέγραψαν διαφορετικά – με έναν απλό και με έναν πιο πλούσιο τρόπο, π.χ. «στήθος κοτόπουλου» και «Tuscan sun kissed στήθος κοτόπουλου». Όσοι έφαγαν το πιάτο με την πιο περίτεχνη περιγραφή δήλωσαν πιο ικανοποιημένοι και έτοιμοι να το παραγγείλουν ξανά.
Επομένως… Να εστιάζετε στο τι περιέχει το πιάτο που παραγ-γέλνετε, για να μην παρασύ-ρεστε από την περιγραφή του στον κατάλογο του εστιατορίου.
Παγίδα Νο 5
Ταμπέλες-κράχτες στο σουπερμάρκετ
Οι ταμπέλες, ακόμη κι όταν δεν αφορούν προσφορές ή εκπτώσεις, «παγιδεύουν» το βλέμμα μας και μας ωθούν να αγοράσουμε και να καταναλώσουμε περισσότερα τρόφιμα. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι, όταν στο ράφι με τα σνακ υπήρχαν ταμπέλες του τύπου «Αγοράστε 12 για το Σαββατοκύριακο», οι καταναλωτές μπορεί να μην αγόραζαν 12 τεμάχια, αλλά έριχναν 1-2 τεμάχια περισσότερα στο καλάθι τους συγκριτικά με τη συμπεριφορά τους όταν δεν υπήρχε αντίστοιχη ταμπέλα στο ράφι.
Επομένως… Καλό είναι να πηγαίνετε για ψώνια έχοντας ήδη ετοιμάσει μία λίστα από το σπίτι.
Παγίδα Νο 6
Πολυχρωμία… πολυφαγία!
Η ποικιλία είναι… ορεκτική! Και όταν πρόκειται για ποικιλία σε φρούτα και λαχανικά, τότε δεν υπάρχει ουσιαστικό πρόβλημα, δεδομένου ότι έχουν λίγες θερμίδες. Όταν όμως πρόκειται για γλυκά ή μεζέδες, τότε η ποικιλία μάς φορτώνει θερμίδες. Αυτή ήταν η διαπίστωση του Brian Wansink, ο οποίος παρατήρησε ότι η κατανάλωση πολύχρωμων γλυκών από τους συμμετέχοντες στα πειράματά του αυξανόταν κατά 40% όταν επρόκειτο για μείγμα 6 διαφορετικών χρωμάτων (ίδιας γεύσης) σε σχέση με το μείγμα 4 χρωμάτων.
Επομένως… Αποφύγετε την πλούσια παλέτα χρωμάτων στα παχυντικά εδέσματα. Προτιμήστε την όταν πρόκειται για φρούτα και λαχανικά.
Παγίδα Νο 7
Το παραγεμισμένο καρότσι
Ο Brian Wansink παρατήρησε ότι όσοι γεμίζουν το καρότσι του σουπερμάρκετ με «μεγάλες» (οικογενειακές) συσκευασίες τροφίμων, έχουν την τάση να τρώνε πολύ από ό,τι μόλις αγόρασαν, όχι μόνο την ίδια ημέρα, αλλά και κατά τη διάρκεια όλης της εβδομάδας. Αντιθέτως, όταν έχουν ψωνίσει τα ίδια τρόφιμα σε μικρότερες
συσκευασίες ή ποσότητες, η κατανάλωση μειώνεται κατά 50%.
Επομένως… «Ξεχάστε» τις με-γάλες συσκευασίες και τις έξτρα ποσότητες, γιατί θα πέσετε στην παγίδα της υπερκατανάλωσης.
Οι μεγάλες μερίδες μάς «υποχρεώνουν» να τρώμε πιο πολύ, ακόμη κι όταν το φαγητό είναι μπαγιάτικο
Παγίδα Νο 8
Τα ακριβοπληρωμένα πιάτα
Όσο περισσότερα χρήματα έχουμε πληρώσει για ένα γεύμα, τόσο περισσότερο τείνουμε να τρώμε από το φαγητό που μας προσφέρεται. Ειδικότερα στον μπουφέ, ο Brian Wansink παρατήρησε ότι, όταν η τιμή που έχουμε πληρώσει κατά άτομο είναι υψηλή, τότε παραγεμίζουμε το πιάτο μας προκειμένου να «βγάλουμε την αξία» του τιμήματος που πληρώσαμε. Αντίθετα, όταν το κόστος του μπουφέ είναι πιο λογικό, τότε είναι που τρώμε και πιο μετρημένα.
Επομένως… Εάν θέλετε να προσέξετε τη γραμμή σας, τότε αποφύγετε να τρώτε σε εστιατόρια που είναι ακριβά για το βαλάντιό σας, επειδή είναι πολύ πιθανό ότι ο «φουσκωμένος» λογαριασμός που θα κληθείτε να πληρώσετε θα συμβαδίζει με την… παραφορτωμένη σας κοιλιά.
Θερμίδες… undercover
Εξαρθρώστε το δίκτυο των μυστικών θερμίδων που απειλούν να «διεισδύσουν» πίσω από τις γραμμές άμυνάς σας και να «διαβρώσουν» τις διατροφικές σας συνήθειες.