Αν και όχι τόσο γνωστό, το αιθουσαίο σύστημα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς μηχανισμούς του ανθρώπινου σώματος, ο οποίος παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας, του προσανατολισμού και της σταθερότητάς μας.
Βρίσκεται στο εσωτερικό αυτί και αποτελείται από ένα σύνολο δομών που συνδέονται με την αίσθηση της κίνησης και της θέσης του σώματος στον χώρο. Είναι υπεύθυνο για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τις κινήσεις του κεφαλιού μας και τη θέση μας σε σχέση με τη βαρύτητα. Αυτές οι πληροφορίες διαβιβάζονται στον εγκέφαλο, όπου συνδυάζονται με τα οπτικά ερεθίσματα και τις αισθήσεις από τους μυς και τις αρθρώσεις, δημιουργώντας έτσι μια ολοκληρωμένη εικόνα της θέσης του σώματός μας στον χώρο.
Η λειτουργία του αιθουσαίου συστήματος περιλαμβάνει την αντίληψη της κίνησης (όπως περιστροφές και αλλαγές κατεύθυνσης), τον έλεγχο της στάσης του σώματος και τη διατήρηση της ισορροπίας.
Είναι το «εργαλείο» που χρησιμοποιούμε για να μην χάνουμε την ισορροπία μας όταν περπατάμε, όταν σηκωνόμαστε από μια καρέκλα ή ακόμα και όταν στριφογυρίζουμε απότομα! Συνδέεται στενά με την τονικότητα των μυών μας, δηλαδή την ελαφρά τάση που έχουν οι μύες όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας
Πως επηρεάζει το αιθουσαίο τη στάση του σώματός μας;
Ο εγκέφαλος μας λαμβάνει συνεχώς πληροφορίες από όλο μας το σώμα, συμπεριλαμβανομένου και του αιθουσαίου.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως το σώμα μας διέπεται από μια ιεραρχία όσον αφορά τη «σημασία» που δίνει ο εγκέφαλος μας στα συστήματα που τον ενημερώνουν για την θέση που βρισκόμαστε στον χώρο.
Το οπτικό και το αιθουσαίο είναι πρώτο και δεύτερο αντίστοιχα, μετά ακολουθεί το σύστημα ιδιοδεκτικότητας που αποτελείται από υποδοχείς κυρίως σε μύες, συνδέσμους και αρθρώσεις και βοηθά να αντιλαμβανόμαστε που βρισκόμαστε στον χώρο, την σχέση διαφόρων μελών του σώματος μεταξύ τους, το πόσο έντονα και με τι ταχύτητα συσπώνται οι μύες μας κ.α.
Τα ανώτερα στην ιεραρχία συστήματα επηρεάζουν τα κατώτερα, με αποτέλεσμα ένα ελαφρώς δυσλειτουργικό αιθουσαίο να δίνει λάθος πληροφορίες, άρα και οι μύες μας να προσαρμόζονται με ‘λάθος’ τρόπο, κάτι που τελικά μεταφράζεται ως μυική ανισορροπία ή κακή στάση σώματος.
Επιπλέον, η καλή λειτουργία του αιθουσαίου συστήματος συμβάλλει στην πρόληψη των πτώσεων – ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικίες-πρόληψη εμφάνισης προβλημάτων ισορροπίας, ζαλάδων και αστάθειας (τα οποία επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο ατυχημάτων).
Η υγεία του αιθουσαίου συστήματος, λοιπόν, είναι θεμελιώδης για την καθημερινότητά μας, καθώς επηρεάζει άμεσα την ποιότητα ζωής μας. Για να το διατηρήσουμε υγιές, είναι σημαντικό να ασκούμαστε τακτικά.
Οι έρευνες συνιστούν να ασκούμαστε τουλάχιστον 3 με 5 φορές την εβδομάδα. Η άσκηση πρέπει να περιλαμβάνει δραστηριότητες που προάγουν την ισορροπία, τον συντονισμό και την κίνηση του σώματος στον χώρο, όπως περπάτημα, χορός, γιόγκα, πιλάτες ή ασκήσεις ισορροπίας.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε πως η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία.
Εάν αισθανθούμε ότι έχουμε προβλήματα ισορροπίας ή ζαλάδες, είναι σημαντικό να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό για να διασφαλίσουμε ότι το αιθουσαίο μας λειτουργεί σωστά και να λάβουμε τις κατάλληλες οδηγίες για τη βελτίωση της κατάστασής μας.
