Η μικροβιακή αντοχή ευθύνεται για περισσότερους από ένα εκατομμύριο θανάτους ετησίως την περίοδο 1990-2021 σε παγκόσμιο επίπεδο. Τώρα, νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet, δείχνει ότι οι θάνατοι θα συνεχίσουν να αυξάνονται σταθερά τις επόμενες δεκαετίες – η αύξηση αυτή αναμένεται να είναι σχεδόν 70% έως το 2050 σε σύγκριση με το 2022.
Σύμφωνα με την πρώτη παγκόσμια ανάλυση των τάσεων της μικροβιακής αντοχής (AMR), που διεξήχθη σε 204 χώρες στο πλαίσιο του προγράμματος «Global Research on Antimicrobial Resistance», υπολογίζεται ότι τα επόμενα 25 χρόνια περισσότεροι από 39 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μπορεί να χάσουν τη ζωή τους από λοιμώξεις ανθεκτικές στα αντιβιοτικά.
Τι είναι η μικροβιακή αντοχή
Μικροβιακή αντοχή (ΜΑ) είναι η ικανότητα των μικροοργανισμών να επιβιώνουν ή να αναπτύσσονται παρά τις αντιμικροβιακές ουσίες που κανονικά αναστέλλουν ή σκοτώνουν τον εν λόγω μικροοργανισμό.
Τα ανθεκτικά μικρόβια που δημιουργούνται δεν καταστρέφονται από τα αντιβιοτικά, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν να πολλαπλασιάζονται ελεύθερα και να μεταφέρουν την αντοχή στις επόμενες γενιές μικροβίων, με αποτέλεσμα να επικρατούν και να αναπτύσσονται στις χλωρίδες ανθρώπων και ζώων.
Η ανάπτυξη της αντοχής είναι ένα φυσικό βιολογικό φαινόμενο και ανθεκτικά βακτήρια βρίσκονται παντού στο περιβάλλον. Ωστόσο, η υπερβολική και ανεξέλεγκτη χρήση αντιμικροβιακών ουσιών – αντιβιοτικών επιταχύνει την ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής.
Τα αντιμικροβιακά, συμπεριλαμβανομένων αντιβιοτικών, αντιιϊκών, αντιμυκητιασικών και αντιπαρασιτικών, χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των μικροβίων (παθογόνα) που προκαλούν πολλά κοινά νοσήματα. Χρησιμοποιούνται, επίσης, ευρέως κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων για την πρόληψη λοιμώξεων και κατά τη διάρκεια χημειοθεραπείας κατά του καρκίνου.
Η χρήση αυτού του είδους φαρμακευτικής αγωγής εσφαλμένα και η υπερβολική του χρήση καθιστά τα μικρόβια τα οποία στοχεύει πιο ανθεκτικά στο φάρμακο που προηγουμένως τα αντιμετώπιζε επιτυχώς.
Αυτό συμβαίνει με την πάροδο του χρόνου όταν τα βακτήρια, οι μύκητες, οι ιοί και τα παράσιτα που προκαλούν την ασθένεια αλλάζουν, ώστε να αποφύγουν την καταστροφή τους από τα αντιμικροβιακά. Αυτά τα ανθεκτικά στελέχη, στη συνέχεια, πολλαπλασιάζονται και η αντοχή εξαπλώνεται.
Αν η αντοχή συνεχίσει να αυξάνεται, οι λοιμώξεις θα μπορούσαν να γίνουν πιο σοβαρές και να διαρκέσουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθώς η θεραπεία τους θα είναι πιο δύσκολη. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερης διάρκειας νοσηλείες και υψηλότερα ποσοστά θανάτου.