Ο όρος Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Nόσοι του Εντέρου, ΙΦΝΕ για συντομία, είναι ένας περιγραφικός όρος που περιλαμβάνει δύο ξεχωριστές ασθένειες. Συγκεκριμένα την Ελκώδη Κολίτιδα και τη νόσο Crohn. Η αναφορά τους ως ΙΦΝΕ αποτυπώνει άμεσα και τα βασικά χαρακτηριστικά των δύο νοσημάτων.
Είναι Ιδιοπαθή, που σημαίνει πως η αιτιολογία τους δεν έχει ακόμη επακριβώς διευκρινιστεί, αν και αποδεδειγμένα αφορούν ανοσολογικές διαταραχές. Ονομάζονται Φλεγμονώδη, γιατί το βασικό τους γνώρισμα είναι η χρόνια φλεγμονή που παρατηρείται στο πεπτικό σύστημα. Τέλος, αναφέρονται ως Νοσήματα του Εντέρου για να τονιστεί ότι προσβάλλουν κατ’ εξοχήν το λεπτό και παχύ έντερο.
Οπως όμως συμβαίνει με όλα τα νοσήματα που οφείλονται σε διαταραχές του ανοσοποιητικού, πέρα από το βασικό όργανο-στόχο (στην προκειμένη περίπτωση το έντερο) η φλεγμονή μπορεί να επεκταθεί και σε άλλα συστήματα (αρθρώσεις, δέρμα, ήπαρ, οφθαλμός), λαμβάνοντας έτσι χαρακτηριστικά συστηματικού νοσήματος. Γι’ αυτό το λόγο, είναι σημαντικό, όταν παρατηρούνται τα παραπάνω συμπτώματα, να απευθυνόμαστε στον θεράποντα ιατρό μας.
Όσον αφορά στη νόσο Crohn, μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε σημείο του πεπτικού σωλήνα, έχει ανισότιμη κατανομή των βλαβών και σχετίζεται με φλεγμονή που μπορεί να αφορά όλο το τοίχωμα του εντέρου, γι’ αυτό και μερικές φορές επεκτείνεται σε γειτονικά όργανα προκαλώντας τη δημιουργία συριγγίων που είναι χαρακτηριστικά της νόσου και στενώσεων λόγω της παθολογικής επούλωσης βαθέων ελκών.
Αντίθετα η ελκώδης κολίτιδα προσβάλλει μόνο το παχύ έντερο ξεκινώντας πάντα από το πιο περιφερικό του κομμάτι (ορθό) και προχωρώντας κεντρικότερα χωρίς να αφήνει κανένα ενδιάμεσο κομμάτι ελεύθερο φλεγμονής, η οποία αφορά μόνο την επιφανειακή στιβάδα του εντέρου».
Τα συμπτώματα
Τόσο η νόσος του Crohn, όσο και η ελκώδης κολίτιδα διαταράσσουν την ακεραιότητα και τη λειτουργία του εντέρου και εκδηλώνονται με μια σειρά από συμπτώματα που αφορούν το πεπτικό σύστημα. Οι διαταραχές των κενώσεων είναι το τυπικό πρόβλημα, κυρίως η διάρροια, που μπορεί να έχει και αιματηρή πρόσμειξη σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα και να συνδυάζεται με τεινεσμό (διαρκής διάθεση για αφόδευση).
Ο κοιλιακός πόνος χαρακτηρίζει περισσότερο τη νόσο Crohn, τυπικά εμφανίζεται μετά το φαγητό και οδηγεί σε απώλεια βάρους λόγω της φοβίας των ασθενών να φάνε για αυτόν τον λόγο.
Η ιατρική επιστήμη έχει αντιδράσει δυναμικά, και η διαρκής έρευνα και εξέλιξη οδηγούν στην ενδυνάμωση του θεραπευτικού οπλοστασίου.
Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, θα πρέπει οι ασθενείς να απευθύνονται σε γιατρούς με εξειδίκευση στις ΙΦΝΕ έτσι ώστε να γίνεται σωστή διάγνωση και να υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπεία.