H παχυσαρκία έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως ως μία από τις πιο επικίνδυνες και σοβαρές ασθένειες του 21ου αιώνα.
Περίπου ένας στους οκτώ ανθρώπους στον πλανήτη, συνολικά πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι, πληρούν σήμερα τα κριτήρια της παχυσαρκίας και αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για μια σειρά παθήσεων, όπως διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα, δείχνει η τελευταία εκτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και διεθνούς ομάδας ερευνητών.
Η παχυσαρκία δεν είναι απλά πρόβλημα αισθητικής ή εμφάνισης
Είναι μια πολυπαραγοντική νόσος με σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των ατόμων αλλά και του περιβάλλοντός τους, αφού πάνω από 50 διαφορετικά νοσήματα έχουν ως επιβαρυντικό παράγοντα την παχυσαρκία.
Έχει σχετιστεί αιτιολογικά με 18 διαφορετικούς τύπους καρκίνου. Συμβάλει στη μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης και θανάτου από καρδιαγγειακά, και αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης των προδιαθεσικών του παραγόντων, όπως του σακχαρώδη διαβήτη, της υπερλιπιδαιμίας, την υπέρτασης.
Αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρδιακής ανεπάρκειας, κολπικής μαρμαρυγής, περιφερικής αγγειακής νόσου, φλεβοθρόμβωσης.
Επίσης, αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, άνοιας, άσθματος και υπνικής άπνοιας. Από το γαστρεντερικό, αυξάνεται η πιθανότητα για λιπώδες ήπαρ, χολολιθίασης και γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, εκκολπωμάτων στο έντερο και νόσου Crohn.
Στις γυναίκες οδηγεί, επίσης, σε διαταραχές στον εμμηνορυσιακό κύκλο και υπογονιμότητα, σε αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης πολυκυστικών ωοθηκών, ενώ αυξάνει τις επιπλοκές στη μητέρα και το έμβρυο κατά την κύηση.
Στους άνδρες έχει συσχετιστεί αντίστοιχα με λειτουργικό υπογοναδισμό. Επιπρόσθετα, αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης ρευματοειδούς αρθρίτιδας και ουρικής, οστεοαρθρίτιδας, ενώ από το δέρμα αυξάνεται η πιθανότητα ανάπτυξης ατοπικής δερματίτιδας και ψωρίασης.
Στην ψυχική σφαίρα αυξάνεται η πιθανότητα ανάπτυξης κατάθλιψης και άγχους από την υπερβαρότητα.
Τώρα, νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο PLOS ONE δείχνει ότι τα παχύσαρκα άτομα έχουν και χειρότερη ψυχική υγεία – ανεξάρτητα μάλιστα από ασθένειες και παράγοντες του τρόπου ζωής.
Οι ερευνητές από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του University College Cork ανέλυσαν δεδομένα από 1.821 άτομα ηλικίας 46 έως 73 ετών και παρατήρησαν ότι η σύνδεση αυτή ήταν πιο ισχυρή για τις γυναίκες συμμετέχουσες απ’ ό,τι για τους άνδρες.
Οι συγγραφείς της μελέτης υποθέτουν ότι η χειρότερη ψυχική κατάσταση των παχύσαρκων ηλικιωμένων μπορεί ενδεχομένως να σχετίζεται με κοινωνικούς και σωματικούς παράγοντες, σημειώνοντας ότι υπάρχει κοινωνικό στίγμα, προκατάληψη και μερικές φορές διακρίσεις προς τα παχύσαρκα άτομα.
Παχυσαρκία και μοναξιά – ένας θανατηφόρος συνδυασμός
Πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA Network Open έδειξε ότι όλες οι αιτίες θανάτου για τα άτομα που ήταν παχύσαρκα ήταν 36% χαμηλότερες σε όσους ένιωθαν λιγότερο μόνοι και κοινωνικά απομονωμένοι.
Μοναξιά βιώνουν άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, αλλά το εύρημα της μελέτης είναι σημαντικό επειδή τα άτομα με παχυσαρκία την βιώνουν αισθητά περισσότερο.
«Μέχρι σήμερα, στο επίκεντρο της πρόληψης ασθενειών που συνδέονται με την παχυσαρκία βρίσκονταν οι διατροφικοί παράγοντες και ο τρόπος ζωής», υπογραμμίζει ο Δρ. Λου Κι, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
«Η μελέτη μας υπογραμμίζει τη σημασία της συνεκτίμησης της κοινωνικής και ψυχικής υγείας για τη βελτίωση της υγείας των ατόμων με παχυσαρκία», προσθέτει.
Η μοναξιά αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως σημαντικός παράγοντας κινδύνου για κακή έκβαση της υγείας. Οι άνθρωποι που ένιωθαν κοινωνικά απομονωμένοι είχαν 32% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν πρόωρα από εκείνους που δεν αισθάνονταν έτσι, σύμφωνα με προηγούμενη μελέτη.