Αόρατος και σιωπηλός δολοφόνος είναι ο αέρας που αναπνέουμε, προειδοποιούν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Monash στην Αυστραλία.
Σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet Planetary Health, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο θάνατοι παγκοσμίως κάθε χρόνο οφείλονται στην έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση – ακόμη κι αν είναι μόνο για λίγες ώρες ή ημέρες.
«Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση έχουν μελετηθεί στο παρελθόν», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, ότι οι μεγάλες πυρκαγιές στην Αυστραλία κατά τη διάρκεια του λεγόμενου Μαύρου Καλοκαιριού του 2019-20, οδήγησαν σε 429 πρόωρους θανάτους και 3.230 εισαγωγές σε νοσοκομεία, ως αποτέλεσμα της οξείας και επίμονης έκθεσης σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης», προσθέτουν.
Ωστόσο, «η δική μας είναι πρώτη μελέτη που χαρτογραφεί τις παγκόσμιες επιπτώσεις αυτών των σύντομων εκρήξεων έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση», δηλώνουν οι ερευνητές σε δελτίο Τύπου του πανεπιστημίου.
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε τα επίπεδα ρύπανσης των μικροσκοπικών αιωρούμενων σωματιδίων PM 2.5 και τη θνησιμότητα σε περισσότερες από 13.000 πόλεις και κωμοπόλεις σε όλο τον κόσμο κατά τις δύο δεκαετίες ως το 2019 και είδε ότι περίπου το ένα πέμπτο (22.74%) των θανάτων συμβαίνει σε πολυπληθείες και ιδιαίτερα μολυσμένες αστικές περιοχές της ανατολικής Ασίας, της νότιας Ασίας και της δυτικής Αφρικής.
Για την ακρίβεια, εκτιμάται ότι στην Ασία αντιστοιχεί το 65,2% της παγκόσμιας θνησιμότητας, στην Αφρική το 17%, στην Ευρώπη το 12,1%, στην Αμερική το 5,6% και στην Ωκεανία το 0,1%.
Πάνω από 250.000 νεκροί στην Ευρώπη από μολυσμένο αέρα
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος επισημαίνει ότι «τουλάχιστον 253.000 θάνατοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2021 μπορούν να αποδοθούν στην ρύπανση από μικροσωματίδια (PM2,5), που είναι υψηλότερη από τη συγκέντρωση των 5 µg/m3 που συνιστάται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Διευκρινίζεται μάλιστα ότι ο αριθμός αυτός είναι αυξημένος σε σχέση με το 2020, όταν στα μικροσωματίδια, που διεισδύουν σε βάθος στους πνεύμονες, είχε αποδοθεί ο πρόωρος θάνατος 238.000 ανθρώπων.
Η κίνηση στους δρόμους, η βιομηχανία, η οικιακή θέρμανση και η γεωργία είναι οι κύριες πηγές μικροσωματιδίων PM2,5 και ο αντίκτυπος συχνά γίνεται δυσανάλογα αισθητός από τις φτωχότερες κοινότητες.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η σημαντικότερη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία των Ευρωπαίων.
Ατμοσφαιρική ρύπανση – δολοφόνος και… κλέφτης
Η ατμοσφαιρική ρύπανση «κλέβει» 2,3 χρόνια από το μέσο παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής, επισημαίνει το Ινστιτούτο Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου του Σικάγο.
Συγκριτικά, η χρήση προϊόντων καπνού μειώνει το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής κατά 2,2 χρόνια ενώ ο παιδικός και ο μητρικός υποσιτισμός ευθύνονται για μια μείωση 1,6 ετών.
Μάλιστα, η ατμοσφαιρική ρύπανση στερεί περισσότερα χρόνια από τη ζωή του μέσου ανθρώπου στη ΛΔΚονγκό και στο Καμερούν από το HIV/AIDS, την ελονοσία, ενώ οι κάτοικοι του Μπανγκλαντές – όπου το μέσο επίπεδο έκθεσης σε λεπτά αιωρούμενα σωματίδια υπολογίζεται σε 74 μg/m3 – θα μπορούσαν να δουν να αυξάνεται κατά 6,8 χρόνια το προσδόκιμο ζωής τους εάν το όριο ρύπανσης μειωνόταν στα 5 μg/m3, το επίπεδο που συνιστάται από τον ΠΟΥ.
