Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ, διεθνώς ADHD: Attention Deficit Hyperactivity Disorder) είναι μια από τις πιο κοινές νευροαναπτυξιακές διαταραχές παγκοσμίως.
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας, αποτελεί το συχνότερο πρόβλημα μάθησης και συμπεριφοράς της παιδικής ηλικίας.
Παρουσιάζεται στο 5-7% των παιδιών παγκοσμίως και στις περισσότερες περιπτώσεις επιμένει στην εφηβεία και στην ενηλικίωση.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του Forbes, αυτή τη στιγμή, περίπου 139,8 εκατομμύρια ενήλικες στον κόσμο έχουν διαγνωστεί με αυτή τη διαταραχή.
Γνωρίζαμε ήδη ότι η ΔΕΠΥ συνδέεται με ορισμένες ψυχιατρικές ή σωματικές παθήσεις που εμφανίζονται στην ενήλικη ζωή, όπως η κατάθλιψη ή ο διαβήτης, αλλά τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Rutgers προειδοποιούν ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια.
Στα πλαίσια της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Network Open, η ερευνητική ομάδα παρακολούθησε πάνω από 100.000 άτομα ηλικίας 51-70 ετών από το 2003 έως το 2020.
Σε ηλικία 85 ετών, το 43% των ατόμων με ΔΕΠΥ διαγνώστηκαν με άνοια. Για τα υπόλοιπα άτομα στην ίδια ηλικία το ποσοστό ήταν 15,2%.
Πώς μοιάζει η ΔΕΠΥ στους ενήλικες;
Ορισμένα σημάδια που μαρτυρούν ότι ένας ενήλικας έχει Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας περιλαμβάνουν:
Αργοπορία και κακή διαχείριση χρόνου
Η ΔΕΠΥ στους ενήλικες ακολουθεί ένα ελαφρώς διαφορετικό μοτίβο απ’ ότι στα παιδιά.
Οι ενήλικες μπορεί να καθυστερούν μονίμως στη δουλειά τους ή σε σημαντικά γεγονότα και ραντεβού.
Κι ενώ μπορεί να συνειδητοποιούν ότι αυτή η καθυστέρηση υπονομεύει τους στόχους τους, απλά δεν καταφέρνουν ποτέ να είναι στην ώρα τους.
Επικίνδυνη οδήγηση
Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ΔΕΠΥ είναι η δυσκολία στη συγκέντρωση.
Αυτό δημιουργεί προβλήματα στους ενήλικες όταν βρίσκονται πίσω από το τιμόνι ενός οχήματος. Μελέτες επιβεβαιώνουν ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ είναι πιο πιθανό να επιταχύνουν, να έχουν ατυχήματα και να χάσουν την άδεια οδήγησής τους.
Διάσπαση προσοχής
Οι ενήλικες με ΔΕΠΥ μπορεί να έχουν πρόβλημα να θέσουν προτεραιότητες, να ξεκινήσουν και να ολοκληρώσουν εργασίες. Τείνουν να είναι αποδιοργανωμένοι, ανήσυχοι και να αποσπώνται εύκολα.
Μερικοί έχουν πρόβλημα στο να συγκεντρωθούν ενώ διαβάζουν, γεγονός που μπορεί να εκτροχιάσει τις φιλοδοξίες και τις σχέσεις τους.
Εκρήξεις θυμού
Οι ενήλικες με ΔΕΠΥ μπορεί να έχουν προβλήματα με τον αυτοέλεγχο. Η δυσκολία στον έλεγχο του θυμού μπορεί να τους οδηγήσει σε παρορμητικές συμπεριφορές.
Επειδή τα συμπτώματα (απροσεξία, υπερκινητικότητα, παρορμητικότητα) μπορεί να εκδηλώνονται με ποικίλους συνδυασμούς και συνήθως περιπλέκονται με άλλα συναισθηματικά προβλήματα ή διαταραχές συμπεριφοράς, είναι εύκολο να τα μπερδέψετε με άλλες παθήσεις όπως κατάθλιψη ή αγχώδη διαταραχή.
Ο γιατρός σας μπορεί να διαγνώσει την πραγματική αιτία των συμπτωμάτων σας και να σας βοηθήσει να τα διαχειριστείτε.
Μην ξεχνάτε ότι έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση της ΔΕΠΥ είναι απαραίτητη για την πρόληψη των μακροχρόνιων επιδράσεων στην καθημερινή λειτουργικότητα και προσαρμογή των πασχόντων ατόμων στο σχολικό, οικογενειακό, επαγγελματικό και κοινωνικό περιβάλλον.