Είναι πιθανό να υπήρξαν στιγμές που αναρωτηθήκατε: «Γιατί νιώθω άγχος σε σχέση με την αλλαγή που θέλω ή που πρέπει να κάνω»; Για να υπάρξει απάντηση σε αυτό το ερώτημα, ας δούμε τα διαφορετικά είδη αλλαγών που μπορεί να καταλήξουν σε στρες.
Υπάρχει η αλλαγή που σχετίζεται με τη μετάβαση από το ένα λεωφορείο στο άλλο για να πάμε στη δουλειά αλλά και η αλλαγή που σχετίζεται με μια ιατρική επέμβαση. Υπάρχει η αλλαγή για την ανανέωση της διακόσμησης του σπιτιού αλλά και εκείνη που έχει να κάνει με τον επαγγελματικό μας προσανατολισμό. Υπάρχουν και πολλές άλλες μικρές ή μεγαλύτερες αλλαγές που μπορούν να μας προκαλέσουν αντίστοιχα μικρό ή μεγαλύτερο άγχος. Άγχος που αφορά κατά κύριο λόγο το βαθμό δυσκολίας, το «άγνωστο» και την έλλειψη ελέγχου.
Διαβάστε επίσης: Ξεκούραση: Πώς θα ηρεμήσετε στο τέλος της ημέρας
Όσο μεγαλύτερη είναι η σοβαρότητα μιας πράξης που σχετίζεται με μια αλλαγή, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα εμφάνισης άγχους. Όσο μεγαλύτερη είναι η δυσκολία, επίσης. Αντιθέτως, όσο μεγαλύτερος είναι ο έλεγχος σε σχέση με την επικείμενη αλλαγή, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να αγχωθούμε. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι όλες αυτές οι συνδέσεις ισχύουν για όλους μας όχι μόνο ως άτομα αλλά και συνολικά ως κοινωνίες.
Οι βαθιές ρίζες του άγχους
Τώρα που έχουμε καθορίσει τους κύριους μοχλούς πίσω από το άγχος και την αλλαγή, υπάρχει ακόμα μια απορία, ένα «γιατί» πίσω από αυτές τις συνδέσεις.
Η απάντηση στο «γιατί τόσο άγχος» έγκειται στο γεγονός ότι από μικροί σε ό,τι κάνουμε έχουμε συνειδητοποιήσει ότι δεν πετυχαίνουμε πάντα την αλλαγή που επιθυμούμε. Αν ξέραμε ότι η αλλαγή έχει πάντα εγγυημένο αποτέλεσμα, τότε δεν θα υπήρχε λόγος να έχουμε άγχος.
Επίσης, γνωρίζουμε εκ των προτέρων τις πιθανές επιπτώσεις κάθε μας διαφορετικής κίνησης από βρεφική ακόμα ηλικία. Έχουμε δηλαδή ήδη μια μεγάλη συνειδητή και ασυνείδητη βάση δεδομένων σε σχέση με την αλλαγή. Έτσι, έχουμε αναπτύξει έναν μηχανισμό άμυνας που δεν είναι άλλος από το άγχος που τελικά μας επιτρέπει να τολμήσουμε και να εστιάσουμε στην αλλαγή.
Τελικά, το άγχος μας κάνει καλό ή κακό;
Το άγχος μπορεί να είναι σε τέτοιο βαθμό και να μας «παραλύσει» αλλά ταυτοχρόνως αποτελεί και τη φυσική απάντηση του οργανισμού μας ώστε να φέρουμε την αλλαγή στο προσκήνιο της συνειδητής μας προσοχής και να επικεντρωθούμε σε αυτήν.
Για να μην λειτουργεί το άγχος εις βάρος μας
Αξιολογείστε τη σοβαρότητα της κάθε κατάστασης που αντιμετωπίζετε και εστιάστε στην αναπνοή σας για να μετριάσετε το άγχος σε σχέση με αυτήν. Θα μπορούσατε να δοκιμάσετε να εξασκηθείτε στην διαφραγματική αναπνοή, καθισμένοι ή ξαπλωμένοι σε ένα ήσυχο μέρος:
- Αρχικά, εισπνεύστε και εκπνεύστε κανονικά κάνοντας μια νοητική «σάρωση» του σώματός σας. Μπορεί να αισθανθείτε ένταση στο σώμα σας που δεν είχατε ποτέ πριν παρατηρήσει.
- Στη συνέχεια πάρτε μια αργή, βαθιά εισπνοή από τη μύτη.
- Η κοιλιά σας θα πρέπει να επεκτείνεται και το στήθος να παραμένει σταθερό.
- Εκπνεύστε αργά.
- Συνεχίστε για αρκετά λεπτά δίνοντας προσοχή στην άνοδο και την πτώση της κοιλιάς σας.
- Όταν αποσπάται η προσοχή σας, επαναφέρετέ την ήρεμα στην αναπνοή σας.
- Εξασκηθείτε σε αυτήν την τεχνική αναπνοής για λίγα λεπτά καθημερινά και όχι μόνο όταν είστε αγχωμένοι.
Γενικά, για την καταπολέμηση ή τη μείωση του άγχους, βοηθά:
- Η σωματική άσκηση που, εκτός των άλλων, ανεβάζει τη διάθεση.
- Η αποφυγή του καπνίσματος, της καφεΐνης και του αλκοόλ.
- Ο καλός και ποιοτικός ύπνος.
- Η συναναστροφή και η συζήτηση με αγαπημένα πρόσωπα.
- Το να καθησυχάσετε τον εαυτό σας πως κάποιες φορές ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει. Είναι αδύνατο να καταφέρετε να έχετε τα πάντα υπό τον έλεγχό σας.
- Το να αφιερώνετε χρόνο στα ενδιαφέροντά σας.
- Το να επιλέγετε υγιεινά και ισορροπημένα γεύματα.
- Το να υιοθετήσετε ένα κατοικίδιο. Τα ζώα είναι οι πιστοί μας φίλοι που μας αγαπούν άνευ όρων και διώχνουν το άγχος μας.
- Το να παρατηρήσετε τους ανθρώπους γύρω σας. Ορισμένοι έχουν τόσα προβλήματα να διαχειριστούν. Κι όμως παραμένουν αισιόδοξοι!
- Το διάβασμα βιβλίων σχετικά με την ψυχολογία, τους στόχους και τη διαχείριση του άγχους.