Σκέφτεστε να δοκιμάσετε μια νέα δίαιτα, αλλά δεν είστε σίγουροι με ποια να ξεκινήσετε (αφού πάρετε το πράσινο φως από το γιατρό σας, φυσικά!); Μια τεκμηριωμένη ανάλυση 10 δημοφιλών διατροφικών προτύπων δείχνει ότι ορισμένα προάγουν την υγεία της καρδιάς πολύ καλύτερα από άλλα.
Μια επιστημονική έκθεση από την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στο περιοδικό Circulation διαπίστωσε ότι τα διατροφικά πρότυπα της Μεσογείου, του στυλ DASH, της ιχθυοχορτοφαγίας και της χορτοφαγίας ευθυγραμμίζονται σε μεγάλο βαθμό με τις κατευθυντήριες γραμμές για την υγιεινή διατροφή της καρδιάς.
Ενώ οι δημοφιλείς δίαιτες paleo και κετογονική έρχονται σε αντίθεση με αυτές.
Διαβάστε επίσης: Βάρος: Το μυστικό βρίσκεται στην πρωτεΐνη
«Ο αριθμός των διαφορετικών, δημοφιλών διατροφικών προτύπων έχει πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Η ποσότητα παραπληροφόρησης σχετικά με αυτά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει φτάσει σε κρίσιμα επίπεδα», δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
«Μπορεί δικαίως να βρίσκεστε σε σύγχυση σχετικά με την υγιεινή διατροφή της καρδιάς. Μπορεί να αισθάνεσθε ότι δεν έχετε το χρόνο ή την κατάρτιση για να αξιολογήσετε τις διάφορες δίαιτες», πρόσθεσε.
«Ελπίζουμε αυτή η έκθεση να χρησιμεύσει ως εργαλείο ώστε να κατανοήσετε ποιες δίαιτες προάγουν την καλή καρδιομεταβολική υγεία».
Αναλυτικότερα η έκθεση
Η έκθεση αξιολογεί πόσο καλά καθεμία από τις 10 δημοφιλείς δίαιτες ή διατροφικά πρότυπα ευθυγραμμίζεται με εννέα από τα 10 χαρακτηριστικά των διατροφικών οδηγιών της AHA για την υγιεινή διατροφή της καρδιάς:
Κατανάλωση μεγάλης ποικιλίας φρούτων και λαχανικών, επιλογή κυρίως σιτηρών ολικής αλέσεως, χρήση φυτικών ελαίων, κατανάλωση υγιεινών πηγών πρωτεΐνης, όπως από φυτά, θαλασσινά ή άπαχα κρέατα, ελαχιστοποίηση των προστιθέμενων σακχάρων και του αλατιού, περιορισμός του αλκοόλ, επιλογή ελάχιστα επεξεργασμένων τροφίμων και τήρηση των οδηγιών αυτών οπουδήποτε παρασκευάζεται ή καταναλώνεται το φαγητό.
Το μόνο χαρακτηριστικό που δεν συμπεριλήφθηκε στη βαθμολόγηση ήταν το ενεργειακό ισοζύγιο που απαιτείται για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Επειδή επηρεάζεται από παράγοντες άλλους από τις διατροφικές επιλογές, όπως τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας.
Οι δίαιτες βαθμολογήθηκαν σε κλίμακα από το 1 έως το 100 για το πόσο καλά τηρούσαν τις οδηγίες της AHA. Χωρίστηκαν σε τέσσερις βαθμίδες με βάση τη βαθμολογία τους, η οποία κυμάνθηκε από 31 έως 100.
Η κατάταξη
Οι δίαιτες βαθμολογήθηκαν σε κλίμακα από το 1 έως το 100 για το πόσο καλά τηρούσαν τις οδηγίες της AHA. Χωρίστηκαν σε τέσσερις βαθμίδες με βάση τη βαθμολογία τους, η οποία κυμάνθηκε από 31 έως 100.
Πρώτη βαθμίδα
Μόνο μία – το διατροφικό σχέδιο DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) – έλαβε άριστη βαθμολογία. Αυτό το διατροφικό σχέδιο είναι χαμηλό σε αλάτι, πρόσθετη ζάχαρη, τροπικά έλαια, αλκοόλ και επεξεργασμένα τρόφιμα και υψηλό σε μη αμυλούχα λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και όσπρια.
Οι πρωτεΐνες προέρχονται κυρίως από φυτικές πηγές, όπως όσπρια, φασόλια ή ξηροί καρποί, μαζί με ψάρια ή θαλασσινά, άπαχα πουλερικά και κρέατα και γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών ή χωρίς λιπαρά.
Το μεσογειακό διατροφικό πρότυπο είχε ελαφρώς χαμηλότερη βαθμολογία (89). Σε αντίθεση με το DASH, επιτρέπει τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και το προστιθέμενο αλάτι. Η πεσκετέριαν (ιχθυοχορτοφαγική) διατροφή (92), η οποία επιτρέπει τα θαλασσινά εκτός από τις φυτικές τροφές, και η χορτοφαγική διατροφή (86) ήταν επίσης στην κορυφή.
Εάν εφαρμοστούν όπως προβλέπεται, τα διατροφικά πρότυπα της κορυφαίας βαθμίδας ευθυγραμμίζονται καλύτερα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας.
Μπορούν, επίσης, να προσαρμοστούν ώστε να σέβονται τις πολιτισμικές πρακτικές, τις διατροφικές προτιμήσεις και τους προϋπολογισμούς, ώστε να μπορούν οι άνθρωποι να τρώνε πάντα με αυτόν τον τρόπο, μακροπρόθεσμα.
Δεύτερη βαθμίδα
Οι δίαιτες χορτοφάγων και οι δίαιτες χαμηλών λιπαρών (78 η καθεμία) εντάχθηκαν στη δεύτερη βαθμίδα. Δίνουν έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς, περιορίζουν το αλκοόλ και τα πρόσθετα σάκχαρα.
Όμως είναι περιοριστικές, γεγονός που θα μπορούσε να είναι δύσκολο να ακολουθηθεί μακροπρόθεσμα από κάποιους ανθρώπους ή όταν τρώει κανείς έξω. Μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να αυξήσει τον κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Β–12, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι οι δίαιτες χαμηλών λιπαρών αντιμετωπίζουν όλα τα λίπη το ίδιο. Οι οδηγίες της AHA ζητούν την αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών με πιο υγιεινά λίπη.
Οι άνθρωποι που τρώνε δίαιτες χαμηλών λιπαρών μπορεί επίσης να υπερκαταναλώνουν λιγότερο υγιεινές πηγές υδατανθράκων. Αλλά αυτές οι ανησυχίες μπορούν να ξεπεραστούν με την κατάλληλη διατροφική συμβουλευτική και εκπαίδευση.
Τρίτη βαθμίδα
Οι δίαιτες πολύ χαμηλών λιπαρών (72) και χαμηλών υδατανθράκων (64) ανήκουν στην τρίτη κατηγορία. Και οι δύο περιορίζουν τρόφιμα που τονίζονται στις διατροφικές οδηγίες της AHA.
Για παράδειγμα, οι δίαιτες πολύ χαμηλών λιπαρών περιορίζουν τους ξηρούς καρπούς και τα υγιεινά φυτικά έλαια, ενώ οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων περιορίζουν την κατανάλωση φρούτων, δημητριακών και οσπρίων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε κατανάλωση λιγότερων φυτικών ινών και υψηλότερων ποσοτήτων κορεσμένων λιπαρών.
Τέταρτη βαθμίδα
Οι παλαιολιθικές (53) και οι δίαιτες πολύ χαμηλών υδατανθράκων/κετογονικές (31) ανήκουν στην τέταρτη ή κατώτερη βαθμίδα.
Και οι δύο, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την απώλεια βάρους, ευθυγραμμίζονται ελάχιστα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την υγιεινή διατροφή της καρδιάς και δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο αποτελεσματικές για την απώλεια βάρους από τις λιγότερο περιοριστικές δίαιτες μακροπρόθεσμα. Είναι επίσης υψηλές σε λιπαρά χωρίς να περιορίζουν τα κορεσμένα λίπη.